Starzenie się populacji. Aktywizacja, koprodukcja i integracja społeczna osób starszych
Opracowanie ma charakter poglądowo-teoretyczny, powstało bowiem na podstawie przeglądu dostępnej literatury przedmiotu (polskiej i zagranicznej). Publikacja skierowana jest zarówno do naukowców jak i studentów zajmujących się tematyką starzenia się ludności, starości i osób starszych oraz do coraz szerszego grona zainteresowanych tymi zagadnieniami praktyków, w tym polityków i decydentów oraz reprezentantów usług publicznych, przedstawicieli mediów i organizacji pozarządowych. ** The study is illustrative and theoretical in nature, as it was based on a review of the available literature on the subject (Polish and foreign). The publication is addressed to both scholars and students dealing with the subjects of population ageing, old age, and older adults, as well as to a growing group of practitioners interested in these issues, including politicians and decision-makers as well as representatives of public services, the media, and non-governmental organizations.
Opracowanie ma charakter poglądowo-teoretyczny, powstało bowiem na podstawie przeglądu dostępnej literatury przedmiotu (polskiej i zagranicznej). Publikacja skierowana jest zarówno do naukowców jak i studentów zajmujących się tematyką starzenia się ludności, starości i osób starszych oraz do coraz szerszego grona zainteresowanych tymi zagadnieniami praktyków, w tym polityków i decydentów oraz reprezentantów usług publicznych, przedstawicieli mediów i organizacji pozarządowych.
**
The study is illustrative and theoretical in nature, as it was based on a review of the available literature on the subject (Polish and foreign). The publication is addressed to both scholars and students dealing with the subjects of population ageing, old age, and older adults, as well as to a growing group of practitioners interested in these issues, including politicians and decision-makers as well as representatives of public services, the media, and non-governmental organizations.
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
3.3. Formułowanie pozytywnych odpowiedzi wobec wyzwania starzenia się ludności
127
(Parks i in., 1981, s. 1009–1010; Sześciło, 2015a, s. 80). Wskazywali przy tym jedynie,
że z uwagi na ograniczenia budżetowe oraz narastającą presję społeczną
ekspansja koprodukcji może się okazać nieunikniona (Sześciło, 2015a, s. 81).
I chociaż początkowo koncepcja wywołała wielki entuzjazm wśród amerykańskich
naukowców (Whitaker, 1980; Brudney, England, 1983; Percy, 1984), to
jednak w praktyce tendencja do upolitycznienia działań sektora publicznego
okazała się silniejsza. Niemal równolegle powstawała bowiem alternatywna
i, jak się później okazało, zyskująca nieporównywalnie większą popularność
wśród przedstawicieli sektora publicznego koncepcja „ratunkowa”, określana
mianem „nowego zarządzania publicznego” (ang. new public management;
NPM). Zdominowała ona w kolejnych latach optykę postrzegania reformatorów
wprowadzających zmiany w administracji (Kaźmierczak, 2011, s. 182).
Ekspansja tego rynkowego paradygmatu usług publicznych przygłuszyła zatem
zainteresowanie ofertą koprodukcji (Sześciło, 2015a). Starając się to wyjaśnić,
jeden z wiernych admiratorów tej niedocenionej koncepcji – John Alford –
pisał później, iż w ówczesnych realiach koprodukcja postrzegana była jako
„zbyt silnie uzależniona od altruizmu, który w obserwowanym klimacie dominacji
zachęt rynkowych jako podstawowej waluty modelowanych przemian,
wydawał się zbyt niewiarygodną motywacją, na której można oprzeć ważne
funkcje publiczne” (Alford, 1998, s. 129). Również do krajów UE koprodukcja
trafiła stosunkowo wcześnie, bo już pod koniec lat 80 XX. wieku, jednak
potraktowano ją wówczas w kategoriach ogólnej (czy nawet górnolotnej) idei,
a nie ustrukturalizowanej koncepcji – potencjalnie użytecznej bardziej w kontekście
praw obywatelskich i polityki społecznej niż zarządzania publicznego
(Kaźmierczak, 2014, s. 4).
Swoista restytucja koprodukcji okazała się możliwa dopiero po załamaniu
się doktryny NPM oraz za sprawą przejęcia roli dominującego nurtu
reform administracyjnych przez koncepcję współzarządzania w jej licznych
odmianach (m.in. governance, new public governance, collaborative governance,
participatory governance) (Sześciło, 2015d, s. 10). „Druga fala” zainteresowania
koprodukcją charakteryzuje się nie tylko rozciągnięciem granic
tej koncepcji, lecz także nadaniem jej silniejszego, normatywnego oblicza.
Pojęcie to identyfikowane jest często z zaangażowaniem konsumentów na
etapie zarówno bezpośredniego świadczenia (wytwarzania) usług publicznych,
jak i ich planowania, finansowania czy ewaluacji (Robinson, White, 1997,
s. 25). W tym świetle koprodukcja jawi się jako praktyczne odzwierciedlenie
szerszej koncepcji współzarządzania czy też zarządzania partycypacyjnego.
Normatywny wymiar koprodukcji wyrażają również artykułowane w literaturze
oczekiwania, że koprodukcja może stać się przewodnią strategią odpowiedzi
na najważniejsze wyzwania stojące przed państwem dobrobytu (Pestoff,
Osborne, Brandsen, 2006) czy też instrumentem poprawy jakości demokratycznego
rządzenia (Osborne, Strokosch, 2013). Z koprodukcją wiąże się dziś
Change language