Starzenie się populacji. Aktywizacja, koprodukcja i integracja społeczna osób starszych
Opracowanie ma charakter poglądowo-teoretyczny, powstało bowiem na podstawie przeglądu dostępnej literatury przedmiotu (polskiej i zagranicznej). Publikacja skierowana jest zarówno do naukowców jak i studentów zajmujących się tematyką starzenia się ludności, starości i osób starszych oraz do coraz szerszego grona zainteresowanych tymi zagadnieniami praktyków, w tym polityków i decydentów oraz reprezentantów usług publicznych, przedstawicieli mediów i organizacji pozarządowych. ** The study is illustrative and theoretical in nature, as it was based on a review of the available literature on the subject (Polish and foreign). The publication is addressed to both scholars and students dealing with the subjects of population ageing, old age, and older adults, as well as to a growing group of practitioners interested in these issues, including politicians and decision-makers as well as representatives of public services, the media, and non-governmental organizations.
Opracowanie ma charakter poglądowo-teoretyczny, powstało bowiem na podstawie przeglądu dostępnej literatury przedmiotu (polskiej i zagranicznej). Publikacja skierowana jest zarówno do naukowców jak i studentów zajmujących się tematyką starzenia się ludności, starości i osób starszych oraz do coraz szerszego grona zainteresowanych tymi zagadnieniami praktyków, w tym polityków i decydentów oraz reprezentantów usług publicznych, przedstawicieli mediów i organizacji pozarządowych.
**
The study is illustrative and theoretical in nature, as it was based on a review of the available literature on the subject (Polish and foreign). The publication is addressed to both scholars and students dealing with the subjects of population ageing, old age, and older adults, as well as to a growing group of practitioners interested in these issues, including politicians and decision-makers as well as representatives of public services, the media, and non-governmental organizations.
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
80
2. Formy aktywności i aktywizacja osób w niemobilnym wieku produkcyjnym…
przez osoby w wieku 55–74 lata na średnim poziomie 36,8%; oraz deklarowane
więzi społeczne osób 55+ na średnim poziomie 25,4%. Ponadto wykorzystano
m.in. wskaźnik odsetka osób 50+ z wykształceniem wyższym według badań
BAEL GUS z 2015 roku wynoszący 13,3%.
Na potrzeby sprostania wyzwaniom, takim jak zarysowane powyżej, powstał
„Rządowy Program na rzecz Aktywności Społecznej Osób Starszych” (ASOS) na
lata 2012–2013 (MPiPS, 2012), a następnie jego kontynuacja na lata 2014–2020
(MPiPS, 2013b). Celem ASOS jest „poprawa jakości i poziomu życia osób starszych
dla godnego starzenia się poprzez aktywność społeczną. Program ma
przyczyniać się do pełniejszego korzystania z potencjału społeczno-zawodowego
osób starszych, aby mogły one pełnić różne role społeczne w życiu publicznym.
Ważne jest również uwzględnienie w działaniach ograniczeń wynikających
z barier funkcjonalnych, na które narażone mogą być osoby starsze” (MPiPS,
2013b, s. 9). Cel główny programu określono jako: „Poprawa jakości i poziomu
życia osób starszych dla godnego starzenia się poprzez aktywność społeczną”.
Podporządkowano mu cztery cele szczegółowe:
1. „Zwiększenie różnorodności i poprawa jakości oferty edukacyjnej dla osób
starszych: tworzenie ofert odpowiadających problemom osób starszych znajdujących
się w trudnej sytuacji, w tym w szczególności w procesie wykluczenia
społecznego, promowanie nowych rozwiązań na rzecz motywowania
osób starszych do uczenia się dla zachowania aktywności, w tym szczególnie
osób starszych pozostających w niekorzystnej sytuacji, tworzenie specjalnej
oferty dydaktycznej oraz nowych form inicjatyw edukacyjnych, odpowiadających
na potrzeby osób starszych, w tym w szczególności w procesie wykluczenia
społecznego. Rozwój oferty edukacyjno-kulturalnej”.
2. „Tworzenie warunków dla integracji wewnątrz- i międzypokoleniowej osób
starszych przy wykorzystaniu istniejącej infrastruktury społecznej, m.in.
pogłębianie wiedzy na temat zmian biologicznych, zdrowotnych, społecznych
zachodzących wraz z wiekiem w ramach przygotowywania społeczeństwa
do starości”.
3. „Rozwój zróżnicowanych form aktywności społecznej, w tym upowszechnianie
wolontariatu, partycypacji w procesach decyzyjnych, w życiu społecznym,
w tym udział osób starszych w kształtowaniu polityki publicznej”.
4. „Zwiększenie dostępności, podniesienie jakości usług społecznych oraz wspieranie
działań na rzecz samopomocy i samoorganizacji: rozwój systemów
wsparcia umożliwiających zaspokojenie specyficznych dla wieku podeszłego
potrzeb, w szczególności osobom starszym o ograniczonej samodzielności,
rozwój usług społecznych w sferze sportu, turystyki, rekreacji i kultury”.
Wśród głównych założeń programu ASOS znajduje się wsparcie „ofert organizacji
oraz instytucji działających na rzecz osób starszych, w tym niepełnosprawnych
lub o ograniczonej sprawności ruchowej, przy wykorzystaniu istniejącej
infrastruktury społecznej oraz ścisłej współpracy z jednostkami samorządowy-