Starzenie się populacji. Aktywizacja, koprodukcja i integracja społeczna osób starszych
Opracowanie ma charakter poglądowo-teoretyczny, powstało bowiem na podstawie przeglądu dostępnej literatury przedmiotu (polskiej i zagranicznej). Publikacja skierowana jest zarówno do naukowców jak i studentów zajmujących się tematyką starzenia się ludności, starości i osób starszych oraz do coraz szerszego grona zainteresowanych tymi zagadnieniami praktyków, w tym polityków i decydentów oraz reprezentantów usług publicznych, przedstawicieli mediów i organizacji pozarządowych. ** The study is illustrative and theoretical in nature, as it was based on a review of the available literature on the subject (Polish and foreign). The publication is addressed to both scholars and students dealing with the subjects of population ageing, old age, and older adults, as well as to a growing group of practitioners interested in these issues, including politicians and decision-makers as well as representatives of public services, the media, and non-governmental organizations.
Opracowanie ma charakter poglądowo-teoretyczny, powstało bowiem na podstawie przeglądu dostępnej literatury przedmiotu (polskiej i zagranicznej). Publikacja skierowana jest zarówno do naukowców jak i studentów zajmujących się tematyką starzenia się ludności, starości i osób starszych oraz do coraz szerszego grona zainteresowanych tymi zagadnieniami praktyków, w tym polityków i decydentów oraz reprezentantów usług publicznych, przedstawicieli mediów i organizacji pozarządowych.
**
The study is illustrative and theoretical in nature, as it was based on a review of the available literature on the subject (Polish and foreign). The publication is addressed to both scholars and students dealing with the subjects of population ageing, old age, and older adults, as well as to a growing group of practitioners interested in these issues, including politicians and decision-makers as well as representatives of public services, the media, and non-governmental organizations.
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
3.3. Formułowanie pozytywnych odpowiedzi wobec wyzwania starzenia się ludności
113
3) postrzeganie starszych pracowników jako lojalnych i dyspozycyjnych, ale
mniej kreatywnych, dynamicznych i gorzej wykwalifikowanych; oraz 4) obawy
samych osób starszych przed dyskryminacją i niechęć do pracy zarobkowej
ze względu na zły stan zdrowia i potrzebę odpoczynku (Kubicki, 2011, s. 76).
Na dalszą aktywność zawodową pozytywnie oddziałują zaś: wykształcenie,
bardzo dobry i dobry stan zdrowia, długi staż pracy, zobowiązania opiekuńcze
wobec dzieci i wnuków, nieposiadanie emerytury lub renty jako głównego
źródła dochodu, znajomość nowoczesnych technologii, możliwość wykonywania
pracy w ramach elastycznych form zatrudnienia (Kubicki, 2011, s. 76–77).
Dotychczasowe rozważania prowadzą do zwrócenia uwagi na wewnętrzne
zróżnicowanie kategorii osób w wieku niemobilnym na rynku pracy. W wąskim
rozumieniu możliwa jest analiza ich podziału na grupy aktywnych (zatrudnionych
i bezrobotnych) oraz biernych zawodowo. W szerszym podejściu
możliwe jest też uwzględnienie ich postaw i stylu życia. Typologię taką zaproponowali
Paweł Kubicki i Anna Ruzik (za: Kubicki, 2011, s. 76), którzy zakładają,
że aktywizacja powinna uwzględniać odmienne potrzeby osób bardziej
tradycyjnych i nastawionych na życie rodzinne (prorodzinni), preferujących
wypoczynek oraz atrakcyjne spędzanie wolnego czasu (poszukiwacze wrażeń),
ukierunkowanych na aktywność i działanie (elita) oraz żyjących na marginesie
życia społecznego (wykluczeni) (tabela 17). Porównanie może stanowić
odmienna typologia zaproponowana przez Jasmin Lui Ping Loi i Kennetha
S. Shultza (2007, s. 277–278), która obejmuje sześć różnych podgrup starszych
osób poszukujących pracy (tabela 18).
Tabela 17. Postawy życiowe osób starszych i ich stosunek do aktywności zawodowej
Cecha
Stosunek
do
aktywności
zawodowej
Czynniki
sprzyjające
aktywności
zawodowej
Prorodzinni
negatywny, dopuszczalna
praca
w ograniczonym/
elastycznym
wymiarze czasu,
niekolidująca
z obowiązkami
rodzinnymi
zła sytuacja materialna
rodziny
– aktywność
wymuszona bądź
możliwość pracy
w ograniczonym
zakresie
Poszukiwacze
wrażeń
negatywny, gdy
praca to konieczność,
by mieć
środki na korzystanie
z czasu
wolnego; pozytywny
w przypadku
ciekawej
i interesującej
pracy
zła sytuacja materialna
– praca
jako konieczność
bądź praca jako
pasja i realizacja
własnych zainteresowań
Elita
pozytywny, praca
nie tylko jako
źródło dochodów,
ale styl życia
i wartość autoteliczna
brak dyskryminacji
oraz możliwość
pracy po przekroczeniu
wieku
emerytalnego
Wykluczeni
ambiwalentny,
praca jako dobro
pożądane, przy
jednoczesnym
braku wiary we
własne możliwości
lub/i braku
kwalifikacji
pozwalających na
zatrudnienie
kompleksowe
działania na rzecz
podniesienia
kapitału ludzkiego
i społecznego
Change language