Starzenie się populacji. Aktywizacja, koprodukcja i integracja społeczna osób starszych
Opracowanie ma charakter poglądowo-teoretyczny, powstało bowiem na podstawie przeglądu dostępnej literatury przedmiotu (polskiej i zagranicznej). Publikacja skierowana jest zarówno do naukowców jak i studentów zajmujących się tematyką starzenia się ludności, starości i osób starszych oraz do coraz szerszego grona zainteresowanych tymi zagadnieniami praktyków, w tym polityków i decydentów oraz reprezentantów usług publicznych, przedstawicieli mediów i organizacji pozarządowych. ** The study is illustrative and theoretical in nature, as it was based on a review of the available literature on the subject (Polish and foreign). The publication is addressed to both scholars and students dealing with the subjects of population ageing, old age, and older adults, as well as to a growing group of practitioners interested in these issues, including politicians and decision-makers as well as representatives of public services, the media, and non-governmental organizations.
Opracowanie ma charakter poglądowo-teoretyczny, powstało bowiem na podstawie przeglądu dostępnej literatury przedmiotu (polskiej i zagranicznej). Publikacja skierowana jest zarówno do naukowców jak i studentów zajmujących się tematyką starzenia się ludności, starości i osób starszych oraz do coraz szerszego grona zainteresowanych tymi zagadnieniami praktyków, w tym polityków i decydentów oraz reprezentantów usług publicznych, przedstawicieli mediów i organizacji pozarządowych.
**
The study is illustrative and theoretical in nature, as it was based on a review of the available literature on the subject (Polish and foreign). The publication is addressed to both scholars and students dealing with the subjects of population ageing, old age, and older adults, as well as to a growing group of practitioners interested in these issues, including politicians and decision-makers as well as representatives of public services, the media, and non-governmental organizations.
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
2.2. Rozumienie aktywności, aktywizacji, produktywności i integracji 69
Tabela 11. Formy i poziomy integracji społecznej
Formy
integracji
Kulturowa
Gospodarcza
Polityczna
Przejawy integracji na poziomach społeczeństwa
makro mezo mikro
świadomość jedności
znajdująca odbicie w historii,
języku, tradycji,
religii
zdolności wytwórcze do
zaspokojenia potrzeb
materialnych i odpowiedniego
poziomu bezpieczeństwa
socjalnego
powszechność instytucji
zdolnych do tłumienia,
regulowania i centralizacji
konfliktów
politycznych drogą konstytucyjnych
regulacji
prawnych
występowanie ideologii
i partii, które w swoim
działaniu i programach
kierują się wartościami
kulturowymi
występowanie partii
i organizacji, które swoją
tożsamość i program
ujmują w kategoriach
ekonomicznych
koncentracja partii i organizacji
na pewnych
zasadach oraz instytucjach
ładu prawnego
i konstytucyjnego
antropologiczna podstawa
do działania społecznego,
czyli kulturowa
tradycja kształtująca
tożsamość jednostek
racjonalnie realizowane
interesy i potrzeby
klientów państwa opiekuńczego
zdolność obywateli
do zapewnienia sobie
ochrony swych praw
w działaniu rozumnym
i regulowanym przez
instytucje
Źródło: opracowanie własne na podstawie: Offe (1999, s. 184).
miennej kulturze, czyli całościowym sposobie życia obejmującym wzory działania,
myślenia i wyposażenia materialnego (Sztompka, 2002, s. 255). Wbrew
rozumieniu potocznemu, według którego konflikt pokoleń to wydarzenie nagłe
i rzadkie, w społeczeństwach nowoczesnych jest to zjawisko powszechne,
związane z przemianami psychofizycznymi zachodzącymi w okresie przejścia
między dzieciństwem a dorosłością, kiedy to poprzez sformalizowany system
edukacji oraz procesy kształcenia incydentalnego (np. wychowanie rodzinne,
środki masowego komunikowania) i nieformalnego (np. w subkulturach młodzieżowych,
klubach hobbystycznych, społecznościach internetowych) jednostki
i zbiorowości silnie internalizują treści, których trudno się oduczyć w późniejszych
fazach życia, a które mogą być sprzeczne z regułami starszych generacji
(zob. Sztompka, 2002, s. 237). Zatem współczesne społeczeństwa stale posiadają
pewne mniej lub bardziej jawne i akceptowane lub nie elementy dezintegracji
w wymiarze generacyjnym. Powiązane z konfliktem pokoleń określenia, takie
jak „dystans” i „przepaść międzypokoleniowa”, mogą służyć za miarę zakresu
dezintegracji relacji różnych grup wieku.
Wymiary i poziomy analizy integracji wyróżnione przez Offego pozwalają
dostrzec, iż relacje międzypokoleniowe można badać w aspekcie nie tylko kulturowym,
lecz także gospodarczym i politycznym, a więc w odniesieniu do np.
pozycji w podziale pracy, jak też uznawanych sposobów regulowania konfliktów,
instytucji ładu prawnego oraz dostępu do praw wyborczych. Ponadto różnice