Starzenie się populacji. Aktywizacja, koprodukcja i integracja społeczna osób starszych
Opracowanie ma charakter poglądowo-teoretyczny, powstało bowiem na podstawie przeglądu dostępnej literatury przedmiotu (polskiej i zagranicznej). Publikacja skierowana jest zarówno do naukowców jak i studentów zajmujących się tematyką starzenia się ludności, starości i osób starszych oraz do coraz szerszego grona zainteresowanych tymi zagadnieniami praktyków, w tym polityków i decydentów oraz reprezentantów usług publicznych, przedstawicieli mediów i organizacji pozarządowych. ** The study is illustrative and theoretical in nature, as it was based on a review of the available literature on the subject (Polish and foreign). The publication is addressed to both scholars and students dealing with the subjects of population ageing, old age, and older adults, as well as to a growing group of practitioners interested in these issues, including politicians and decision-makers as well as representatives of public services, the media, and non-governmental organizations.
Opracowanie ma charakter poglądowo-teoretyczny, powstało bowiem na podstawie przeglądu dostępnej literatury przedmiotu (polskiej i zagranicznej). Publikacja skierowana jest zarówno do naukowców jak i studentów zajmujących się tematyką starzenia się ludności, starości i osób starszych oraz do coraz szerszego grona zainteresowanych tymi zagadnieniami praktyków, w tym polityków i decydentów oraz reprezentantów usług publicznych, przedstawicieli mediów i organizacji pozarządowych.
**
The study is illustrative and theoretical in nature, as it was based on a review of the available literature on the subject (Polish and foreign). The publication is addressed to both scholars and students dealing with the subjects of population ageing, old age, and older adults, as well as to a growing group of practitioners interested in these issues, including politicians and decision-makers as well as representatives of public services, the media, and non-governmental organizations.
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
110
3. Współczesne koncepcje polityki publicznej wobec starzenia się ludności
Przedstawiony na rysunku 15 obieg potencjałów (form kapitału) i działań
koncentruje się na zaangażowaniu różnorodnych interesariuszy. Procesy te
zachodzą nie tylko na poziomie ogólnej polityki, lecz także w organizacjach
działających w obszarze kreatywnego starzenia się, niezależnie od sektora,
który reprezentują. Model ten wykazuje pewne podobieństwa do obiegu zasobów
w koncepcji „społeczeństwa dla ludzi w każdym wieku” (ang. society for
all ages) związanej z realizacją „Międzynarodowego Planu Działań w Kwestii
Starzenia się Społeczeństw” (MIPAA) Organizacji Narodów Zjednoczonych
(ONZ) (UN, 2002), która charakteryzuje się uwzględnieniem perspektywy cyk lu
życia i podejścia międzypokoleniowego. Podobnie jak w koncepcji ONZ zakłada
się tu wyrównywanie szans tak, aby każda grupa społeczna i każde pokolenie
bez względu na ich status społeczno-ekonomiczny były traktowane sprawiedliwie
przez całe życie, a ich różne formy kapitału były reinwestowane.
Ponadto położenie nacisku na metodologiczne aspekty ewaluacji inwestycji
społecznych ma na celu ustalanie ich wpływu (zob. Klimczuk, 2017, s. 233–241;
2018d, s. 76–80; Wiktorska-Święcka i in., 2017). W szczególności chodzi tu
o identyfikację i analizę interesariuszy działań, tj. jednostek, grup i organizacji,
na które oddziaływały oceniane interwencje (inwestycje) w sposób zarówno pozytywny,
jak i negatywny oraz zamierzony i niezamierzony. Zastosowanie odpowiedniej
metodologii, jak np. stopa społecznego zwrotu z inwestycji (ang. Social
Return on Investment; SROI), pozwala na poprawienie (lub stworzenie nowych)
interwencji po rozpoznaniu takich niezamierzonych efektów wdrożonej polityki
publicznej jak chociażby: 1) efekt „biegu jałowego” lub zdarzenia niezależnego
(ang. deadweight – sytuacja ludzi nie ulega zmianie); 2) skutki uboczne (ang.
spillovers – wsparcie otrzymują ci, którzy niekoniecznie go potrzebują); 3) niski
poziom absorpcji (ang. low take-up – gdy dostęp do grup docelowych jest zbyt
trudny); 4) efekt przeniesienia (ang. displacement – przynoszenie negatywnych
efektów osobom, które nie korzystały z ewaluowanych działań); 5) efekt przypisania
(ang. attribution – uzyskanie pozytywnych rezultatów przypisanych
interwencji dzięki działaniom nieuwzględnionym w analizie); oraz 6) efekt
zanikania rezultatów wraz z upływem czasu (ang. drop-off).
Powyższa dyskusja prowadzi do zwrócenia większej uwagi na kluczowe
punkty strategii rozwoju społeczno-gospodarczego w krajach UE, które są
wdrażane pod wspólną nazwą „Europa 2020” (EC, 2010). W strategii tej określono
priorytet inteligentnego, zrównoważonego i sprzyjającego włączeniu społecznemu
rozwoju, który może pozwolić państwom członkowskim nie tylko
na przezwyciężenie kryzysu, lecz także na ograniczenie niedociągnięć modelu
wzrostu gospodarczego. W tym miejscu należy nadmienić, że wciąż jeszcze
trwają prace nad „Wieloletnimi Ramami Finansowymi UE na lata 2021–2027”,
a kolejna strategia UE nie została jeszcze oficjalnie nazwana i doprecyzowana.
Z dotychczasowych oświadczeń (EC, 2019) wynika, że z pewnością będzie ona
ściśle powiązana ze zobowiązaniami państw członkowskich w zakresie wdra