Starzenie się populacji. Aktywizacja, koprodukcja i integracja społeczna osób starszych
Opracowanie ma charakter poglądowo-teoretyczny, powstało bowiem na podstawie przeglądu dostępnej literatury przedmiotu (polskiej i zagranicznej). Publikacja skierowana jest zarówno do naukowców jak i studentów zajmujących się tematyką starzenia się ludności, starości i osób starszych oraz do coraz szerszego grona zainteresowanych tymi zagadnieniami praktyków, w tym polityków i decydentów oraz reprezentantów usług publicznych, przedstawicieli mediów i organizacji pozarządowych. ** The study is illustrative and theoretical in nature, as it was based on a review of the available literature on the subject (Polish and foreign). The publication is addressed to both scholars and students dealing with the subjects of population ageing, old age, and older adults, as well as to a growing group of practitioners interested in these issues, including politicians and decision-makers as well as representatives of public services, the media, and non-governmental organizations.
Opracowanie ma charakter poglądowo-teoretyczny, powstało bowiem na podstawie przeglądu dostępnej literatury przedmiotu (polskiej i zagranicznej). Publikacja skierowana jest zarówno do naukowców jak i studentów zajmujących się tematyką starzenia się ludności, starości i osób starszych oraz do coraz szerszego grona zainteresowanych tymi zagadnieniami praktyków, w tym polityków i decydentów oraz reprezentantów usług publicznych, przedstawicieli mediów i organizacji pozarządowych.
**
The study is illustrative and theoretical in nature, as it was based on a review of the available literature on the subject (Polish and foreign). The publication is addressed to both scholars and students dealing with the subjects of population ageing, old age, and older adults, as well as to a growing group of practitioners interested in these issues, including politicians and decision-makers as well as representatives of public services, the media, and non-governmental organizations.
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
122
3. Współczesne koncepcje polityki publicznej wobec starzenia się ludności
oraz w 2012 roku podczas organizacji Europejskiego Roku Aktywności Osób
Starszych i Solidarności Międzypokoleniowej (ang. “European Year for Active
Ageing and Solidarity between Generations”; należy zauważyć, że tłumaczenie
oficjalnej nazwy w Polsce pomijało podkreślenie koncepcji aktywnego starzenia
się) (KE, 2011, s. 5–10). Trzeba wspomnieć, że również w 2012 roku zainicjowano
rozwój „indeksu aktywnego starzenia się” (Zaidi i in., 2013).
W dyskusji o aktywizacji społecznej i zawodowej osób w niemobilnym
wieku produkcyjnym i osób starszych szczególnie przydatna jest koncepcja
„zarządzania wiekiem” (ang. age management) stanowiąca element szerszych
strategii zarządzania różnorodnością. Jak zauważa Walker (2006, s. 89), programy
takie mogą być także rozpatrywane jako przykłady praktycznego wdrażania
zasad koncepcji aktywnego starzenia się na poziomie poszczególnych
organizacji. Ogólnie zarządzanie różnorodnością opiera się na założeniu, że
siła robocza składa się z ludzi należących do wielu grup, które różnią się
między sobą cechami widocznymi (np. płeć, wiek, grupa etniczna, niepełnosprawność),
jak również niewidocznymi (np. wyznanie religijne, język, narodowość,
doświadczenia, poglądy polityczne, styl życia, orientacja seksualna),
w tym głęboko ukrytymi składnikami tożsamości i cechami zróżnicowania
kulturowego (np. przekonania, wartości, normy, postawy, wierzenia) (Mazur,
2009, s. 16, 53–54). Uznaje się tu, że na podstawie różnic powinno się tworzyć
środowisko pracy, w którym każdy członek organizacji będzie czuł się doceniony,
a jego zdolności i umiejętności zostaną odpowiednio wykorzystane.
Zarządzanie różnorodnością zaprzecza teoriom „tygla kulturowego” i „asymilacji
kulturowej”, a jednocześnie wykracza poza wdrażanie zasady „równych
szans”, która akcentuje głównie eliminowanie dyskryminacji i problemów kobiet,
mniejszości etnicznych i osób z ograniczeniami sprawności. Zarządzanie
różnorodnością kładzie większy nacisk na zmianę kultury organizacyjnej,
a nie tylko na wyrównywanie szans.
Zarządzanie różnorodnością, w tym wiekiem członków organizacji, może
odbywać się poprzez stosowanie wielu technik i na wielu etapach. Wyróżnia
się cztery podstawowe podejścia do wykorzystania różnorodności: 1) deficytowe
– uzupełnianie kwalifikacji i umiejętności pracowników poprzez tworzenie
ścieżek kariery pracowników i mentoringu; 2) antydyskryminacyjne – eliminacja
dyskryminacji i uprzedzeń w organizacji na podstawie rekrutacji i selekcji
indywidualnych zdolności i umiejętności, a nie przynależności kandydatów do
określonych grup; tworzenie procedur, które przyciągną do organizacji możliwie
najbardziej różnorodną siłę roboczą; 3) kulturalizacji – wykorzystanie różnic
kulturowych w kooperacji poprzez tworzenie sytuacji, w których ich pozytywne
elementy byłyby spójne z innymi i respektowane przez pracowników; prowadzenie
szkoleń i treningów komunikacji interkulturowej; oraz 4) indywidualizacji
– w odróżnieniu od poprzednich to pogłębianie różnic poprzez stosowanie
elastycznych form zatrudnienia, dopasowanie ich do sytuacji życiowej i rodzin