Starzenie się populacji. Aktywizacja, koprodukcja i integracja społeczna osób starszych
Opracowanie ma charakter poglądowo-teoretyczny, powstało bowiem na podstawie przeglądu dostępnej literatury przedmiotu (polskiej i zagranicznej). Publikacja skierowana jest zarówno do naukowców jak i studentów zajmujących się tematyką starzenia się ludności, starości i osób starszych oraz do coraz szerszego grona zainteresowanych tymi zagadnieniami praktyków, w tym polityków i decydentów oraz reprezentantów usług publicznych, przedstawicieli mediów i organizacji pozarządowych. ** The study is illustrative and theoretical in nature, as it was based on a review of the available literature on the subject (Polish and foreign). The publication is addressed to both scholars and students dealing with the subjects of population ageing, old age, and older adults, as well as to a growing group of practitioners interested in these issues, including politicians and decision-makers as well as representatives of public services, the media, and non-governmental organizations.
Opracowanie ma charakter poglądowo-teoretyczny, powstało bowiem na podstawie przeglądu dostępnej literatury przedmiotu (polskiej i zagranicznej). Publikacja skierowana jest zarówno do naukowców jak i studentów zajmujących się tematyką starzenia się ludności, starości i osób starszych oraz do coraz szerszego grona zainteresowanych tymi zagadnieniami praktyków, w tym polityków i decydentów oraz reprezentantów usług publicznych, przedstawicieli mediów i organizacji pozarządowych.
**
The study is illustrative and theoretical in nature, as it was based on a review of the available literature on the subject (Polish and foreign). The publication is addressed to both scholars and students dealing with the subjects of population ageing, old age, and older adults, as well as to a growing group of practitioners interested in these issues, including politicians and decision-makers as well as representatives of public services, the media, and non-governmental organizations.
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
2.2. Rozumienie aktywności, aktywizacji, produktywności i integracji 71
społecznych do szybkiego procesu starzenia się ludności o coraz lepszym stanie
zdrowia i wzrastającej długości życia. Objawia się ono w szczególności w niedostosowaniu
ról i szans życiowych, tak aby wykorzystywały w pełni możliwości
ludzi na wszystkich etapach życia. Opóźnienie to związane jest z tendencją do
utrzymywania segregacji wiekowej głównie w formie instytucji oraz osobistych
oczekiwań wspierających podział etapów biegu życia na edukację w okresie
młodości, pracę w wieku średnim i emeryturę w okresie starości. W praktyce
wspieranie integracji wiekowej poprzez ograniczanie lub usuwanie formalnych
i nieformalnych barier związanych z wiekiem ma za zadanie wspomaganie integracji
różnych grup wieku i pokoleń oraz umożliwianie wykonywania określonych
czynności – dotychczas realizowanych na kolejnych etapach życia –
w dowolnym wieku.
Integracja wiekowa w drugim, szerszym rozumieniu – stosowanym przeważnie
w literaturze polskojęzycznej – to pojęcie odnoszące się do sytuacji, polityki
lub procesu społecznego, które stymulują interakcje pomiędzy osobami z różnych
grup wieku (Zych, 2010, s. 75). Celem takich działań, jak np. zapewnienie
bliskości fizycznej, rozwijanie wspólnych zainteresowań, realizowanie projektów
międzypokoleniowych czy uczestniczenie w edukacji międzypokoleniowej, jest
wyeliminowanie lub przynajmniej ograniczenie barier związanych z wiekiem.
Tym samym integracja wiekowa ma sprzyjać pozytywnym postawom przedstawicieli
poszczególnych pokoleń wobec innych pokoleń, np. osób młodszych
wobec osób starszych, co ma prowadzić m.in. do ograniczenia dyskryminacji
z powodu wieku, wykluczenia społecznego czy cyfrowego i robotycznego osób
starszych.
Pojęcie „integracja wiekowa” w szerokim ujęciu jest też niekiedy stosowane
zamiennie z przybliżonym określeniem „integracja międzypokoleniowa” lub ze
zwrotem „współpraca międzypokoleniowa” (wzajemne i wspólne działania pokoleń
na rzecz dobra wspólnego) (Chabior, 2012, s. 38). Integracja międzypokoleniowa
ma stanowić odpowiedź na wszelkiego rodzaju przejawy konfliktu międzypokoleniowego,
rozumianego w szczególności jako spory wokół dystrybucji
zasobów społecznych i – w skali makro – konflikty związane z uczestnictwem
w instytucjach państwa dobrobytu czy też stanowiących system zabezpieczenia
społecznego, jak np. system emerytalny i system ochrony zdrowia (Lüscher i in.,
2017). Związane z takim podejściem różnorodne projekty międzypokoleniowe
(jako przejawy polityki relacji międzypokoleniowych; ang. intergenerational
policy) są ukierunkowane przede wszystkim na wzrost świadomości współzależności
pokoleń względem siebie, na dookreślanie więzi międzypokoleniowej
oraz na uwzględnianie w podejmowanych wyborach konsekwencji dla osób
i grup z innych pokoleń. W mniej lub bardziej wprost wyrażany i uświadamiany
sposób projekty takie mają na celu kształtowanie reguł międzypokoleniowych
transferów różnorodnych zasobów (np. w ramach systemu zabezpieczenia społecznego)
oraz kształtu umowy międzypokoleniowej.
Change language