Starzenie się populacji. Aktywizacja, koprodukcja i integracja społeczna osób starszych
Opracowanie ma charakter poglądowo-teoretyczny, powstało bowiem na podstawie przeglądu dostępnej literatury przedmiotu (polskiej i zagranicznej). Publikacja skierowana jest zarówno do naukowców jak i studentów zajmujących się tematyką starzenia się ludności, starości i osób starszych oraz do coraz szerszego grona zainteresowanych tymi zagadnieniami praktyków, w tym polityków i decydentów oraz reprezentantów usług publicznych, przedstawicieli mediów i organizacji pozarządowych. ** The study is illustrative and theoretical in nature, as it was based on a review of the available literature on the subject (Polish and foreign). The publication is addressed to both scholars and students dealing with the subjects of population ageing, old age, and older adults, as well as to a growing group of practitioners interested in these issues, including politicians and decision-makers as well as representatives of public services, the media, and non-governmental organizations.
Opracowanie ma charakter poglądowo-teoretyczny, powstało bowiem na podstawie przeglądu dostępnej literatury przedmiotu (polskiej i zagranicznej). Publikacja skierowana jest zarówno do naukowców jak i studentów zajmujących się tematyką starzenia się ludności, starości i osób starszych oraz do coraz szerszego grona zainteresowanych tymi zagadnieniami praktyków, w tym polityków i decydentów oraz reprezentantów usług publicznych, przedstawicieli mediów i organizacji pozarządowych.
**
The study is illustrative and theoretical in nature, as it was based on a review of the available literature on the subject (Polish and foreign). The publication is addressed to both scholars and students dealing with the subjects of population ageing, old age, and older adults, as well as to a growing group of practitioners interested in these issues, including politicians and decision-makers as well as representatives of public services, the media, and non-governmental organizations.
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
3.2. Koncepcje reformowania polityki społecznej w kontekście starzenia się ludności… 103
łecznej. Jak twierdzi autor, następny etap powinien stanowić model spójnej polityki
społecznej (ang. coherent social policy) rozumianej jako „skuteczne łączenie
makropoziomu (planowania, strategii, kreowania możliwości) w wymiarze UE
lub narodowym z mikropoziomem (świadomego korzystania z możliwości,
z jednoczesnym twórczym wpływem – nazwijmy to poziomem mikrokontroli
odgórnych regulacji – płynącym z dołu). I tu lokuje się miejsce na aktywne sygnalizowanie
problemów, barier, dysfunkcji, rezerw etc.” (Karwacki, 2008, s. 3).
Badacz uznaje, że polityka aktywizacji stanowi element szerszej polityki spójności
(Karwacki, 2010, s. 133). Jej kształtowanie dotyczy m.in. wzajemnego
wspierania się polityki zatrudnienia i społecznej, w tym łączenia konwergencji
słabo rozwiniętych regionów, konkurencyjności regionalnej i współpracy terytorialnej,
zwiększania zdolności administracyjnych oraz racjonalnego i efektywnego
przekładania na praktykę założeń aktywnej polityki społecznej. Realizacja
spójnej polityki społecznej obejmuje wyzwania dla: struktury instytucjonalnej
państwa i obywateli; kreowania i wykorzystywania aktów prawnych; struktury
finansowania programów i reform; korzystających z nich podmiotów;
świadomości celów działań i walki z rutyną i marnotrawstwem (Karwacki,
2008, s. 3). Za jeden z kluczowych problemów, jakie wymagają rozwiązania,
Karwacki uznaje uzgodnienie teoretycznego i praktycznego rozumienia pojęć
aktywności, koordynacji i spójności stosowanych w poszczególnych instytucjach
i programach.
Zdaniem Arkadiusza Karwackiego i Krzysztofa Piątka aktywizacja jest
błędnie traktowana jako zwiększanie wymogów wobec osób potrzebujących
wsparcia oraz jako poszukiwanie algorytmu podziału środków między pomocą
materialną a nakładami na aktywne instrumenty polityki społecznej (zob.
Piątek, Karwacki, 2007, s. 129; Karwacki, 2008, s. 4; 2010, s. 119). Powinna
natomiast stanowić też zwiększanie wymagań wobec tych, „którzy sobie radzą”,
w celu potwierdzania obywatelstwa poprzez aktywną troskę o innych i swoją
przestrzeń lokalną (Piątek, Karwacki, 2007, s. 137). Koordynację traktuje się
zaś jako reakcję na dyrektywy unijne, mającą służyć wypełnieniu zobowiązań
państwa jako członka UE i pozyskiwaniu środków z funduszy unijnych, oraz
jako poszukiwanie gotowych rozwiązań (ang. policy transfer) z innych krajów
i imitację ich instrumentów aktywizacji z pominięciem własnych tradycji, inicjatyw
i ewaluacji już wykorzystywanych narzędzi (zob. Piątek, Karwacki, 2007,
s. 130–131; Karwacki, 2008, s. 4; 2010, s. 119–120). Tymczasem koordynacja powinna
polegać na wielowymiarowym rozłożeniu realizacji działań pomocowych
na instytucje sektora publicznego, prywatnego i pozarządowego oraz realnym
wykorzystywaniu oddolnych inicjatyw i poprawie jakości ewaluacji (Piątek,
Karwacki, 2007, s. 138–139).
Należy zaznaczyć, że podobne twierdzenia o zapotrzebowaniu na kształtowanie
„aktywnego społeczeństwa” na początku XXI wieku przedstawiają
również inni badacze (Larsen, 2001; Sztompka, 2002, s. 45–175; 2007, s. 12–13,
Change language