Starzenie się populacji. Aktywizacja, koprodukcja i integracja społeczna osób starszych
Opracowanie ma charakter poglądowo-teoretyczny, powstało bowiem na podstawie przeglądu dostępnej literatury przedmiotu (polskiej i zagranicznej). Publikacja skierowana jest zarówno do naukowców jak i studentów zajmujących się tematyką starzenia się ludności, starości i osób starszych oraz do coraz szerszego grona zainteresowanych tymi zagadnieniami praktyków, w tym polityków i decydentów oraz reprezentantów usług publicznych, przedstawicieli mediów i organizacji pozarządowych. ** The study is illustrative and theoretical in nature, as it was based on a review of the available literature on the subject (Polish and foreign). The publication is addressed to both scholars and students dealing with the subjects of population ageing, old age, and older adults, as well as to a growing group of practitioners interested in these issues, including politicians and decision-makers as well as representatives of public services, the media, and non-governmental organizations.
Opracowanie ma charakter poglądowo-teoretyczny, powstało bowiem na podstawie przeglądu dostępnej literatury przedmiotu (polskiej i zagranicznej). Publikacja skierowana jest zarówno do naukowców jak i studentów zajmujących się tematyką starzenia się ludności, starości i osób starszych oraz do coraz szerszego grona zainteresowanych tymi zagadnieniami praktyków, w tym polityków i decydentów oraz reprezentantów usług publicznych, przedstawicieli mediów i organizacji pozarządowych.
**
The study is illustrative and theoretical in nature, as it was based on a review of the available literature on the subject (Polish and foreign). The publication is addressed to both scholars and students dealing with the subjects of population ageing, old age, and older adults, as well as to a growing group of practitioners interested in these issues, including politicians and decision-makers as well as representatives of public services, the media, and non-governmental organizations.
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
3.3. Formułowanie pozytywnych odpowiedzi wobec wyzwania starzenia się ludności
131
których koprodukcja nie mogłaby zaistnieć (Gawron, 2018, s. 37). Jej składowe
zostały nawet określone przez Dawida Sześciłę (2015b, s. 19–20) mianem koprodukcyjnych
filarów. Mowa tutaj o:
••
partycypacji, która – optymalnie dla rozwoju koprodukcji – powinna
przyjmować postać współdecydowania obywateli, na równych i partnerskich
zasadach, o kształcie systemu usług publicznych, oraz przejawiać się ich zaangażowaniem
w bezpośrednie świadczenie usług publicznych;
••
czerpaniu z zasobów publicznych i prywatnych, związanych z odstępstwem
od sztywnych podziałów na administrację, jako świadczeniodawcę, oraz obywateli,
jako odbiorców i klientów systemu usług publicznych;
••
braku nastawienia na zysk po stronie uczestników, a więc niekomercyjnym
charakterze koprodukcji, który zasadniczo wyróżnia ten model szczególnie na
tle paradygmatu rynkowego. Należy jednocześnie podkreślić, że nie oznacza
to całkowitej rezygnacji z uzyskiwania korzyści przez usługobiorców, co odbierałoby
przecież podstawowy sens korzystania z wszelkich usług. Chodzi
tutaj jedynie o osiąganie bezpośrednich gratyfikacji finansowych, które miałyby
stanowić cel i/lub rezultat realizowanych przedsięwzięć usługowych. Ich
obecność jednoznacznie dyskredytuje bowiem potencjalność koprodukcyjnego
charakteru kształtowanych relacji.
Tak postrzeganą koprodukcję usług publicznych w dalszym ciągu trudno jest
uznać za model, który może i powinien dominować nad innymi formami
organizacji sektora usług publicznych i zyskać status głównego paradygmatu
administracji publicznej.
Wedle Alforda (2009, s. 10) koprodukcja powinna być określana raczej jako
kolejna ścieżka działania, wzbogacająca dostępny już repertuar rozwiązań, po
które można sięgnąć w celu wykonywania zadań publicznych. Autor wyjaśnia
dalej, że uwzględnienie tej perspektywy zasadniczo zmienia dotychczasową
optykę postrzegania zasad funkcjonowania sektora publicznego obciążoną
przekonaniem o konieczności jednoznacznego wyboru stosowanego schematu
organizacyjnego. Koprodukcja wskazuje bowiem zasadność rezygnacji z jednostronnej
odpowiedzialności za organizację i świadczenie usług publicznych,
przypisywanej agendom sektorowym, jak miało to miejsce w przypadku klasycznego
modelu administracji świadczącej. Sprzyja również odrzuceniu urynkowienia
i prywatyzacji, jako zawsze skutecznych modeli zarządzania publicznego.
Zamiast tego badacze i praktycy wykazujący ambicję podjęcia się (często
karkołomnego) modelowania sektora usług publicznych powinni uwzględnić
różnorodność wzorców organizacyjnych, wśród których koprodukcja powinna
zyskać należne zainteresowanie (Alford, 2009, s. 220). Ma to szczególne uzasadnienie
w przypadku osób starszych, które, jak już wskazano, stanowią grupę
silnie heterogeniczną; dotyczy m.in. dającego się zaobserwować zróżnicowania
zakresu potrzeb oraz skuteczności mechanizmów stosowanych w celu ich zabezpieczenia.
W kierowanej do osób starszych i angażującej je praktyce usługowej
Change language