26.03.2017 Views

187_knyha-1-166

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

АШЫКЪ УМЕР<br />

(1621—1707)<br />

Ашыкъ Умер къырымтатар шиириетине салмакълы иссе<br />

къошкъан шаирлерден биридир.<br />

О, 1621 сенеси Къырымда, Кезлев шеэринде Абдулла Кендже<br />

огълу деген фукъаре эснаф къорантасында дюньягъа келе. Маалле<br />

мектебинде иптидаий бильги ала. Акъранлары арасында о,<br />

шохлыгъы иле айрылып тура, зеккийлиги ве азырджеваплыгъы<br />

иле этрафындаки инсанларны айретте къалдыра.<br />

Къыскъа бир вакъыт девамында медреседе Къуран окъумагъа<br />

огренген Ашыкъ Умер Кезлевдеки мешур Джума джами<br />

медресесинде о девирнинъ намлы шаирлеринден Кефевий Сеит<br />

Абдулькерим Шерифий киби эдебият оджасындан дерс ала. Шу<br />

вакъытларда о, шиирлер уйдурмагъа башлай.<br />

Севимли оджасы вефат эткен сонъ Умер медресени быракъа ве<br />

озю язгъан шиирлерине макъам уйдура. Саз чалып, къавеханелерде<br />

ашыкъ тюркюлерини йырлап, адамларны эглендире.<br />

О, омюрининъ бир чокъ къысмыны Дагъыстан, Азербайджан,<br />

Иран, Сурие, Тюркиеде кечире. Истанбул, Бурса, Сакъыз, Варна,<br />

Багъдад киби шеэрлерни кезип чыкъкъаны акъкъында онынъ<br />

шиирлеринде тасвир олуна. Эсерлеринде бу шеэрлернинъ<br />

гузеллиги акъкъында языла.<br />

Ашыкъ Умер язылы эдебиятнынъ гъазель, къошма, семаи,<br />

мурабба, мухаммес, муседдес, мустезат, муамма, дестан,<br />

шаирнаме киби шекиллеринде иджат эткен халкъ шаиридир.<br />

Онынъ эсерлеринде ахлякъий, ашкъий (севги), дидактик, диний<br />

мевзулар тасвир олуна. Эсерлерде шаирнинъ кескин акъылы ве<br />

тюшюнджелери ифаделене.<br />

Бутюн омюрини шиир уйдурув ве бестекярлыкъкъа багъышлагъан<br />

Ашыкъ Умер асыл эвленмейип, аятыны бекяр лыкъта<br />

136

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!