Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
АШЫКЪ УМЕР<br />
(1621—1707)<br />
Ашыкъ Умер къырымтатар шиириетине салмакълы иссе<br />
къошкъан шаирлерден биридир.<br />
О, 1621 сенеси Къырымда, Кезлев шеэринде Абдулла Кендже<br />
огълу деген фукъаре эснаф къорантасында дюньягъа келе. Маалле<br />
мектебинде иптидаий бильги ала. Акъранлары арасында о,<br />
шохлыгъы иле айрылып тура, зеккийлиги ве азырджеваплыгъы<br />
иле этрафындаки инсанларны айретте къалдыра.<br />
Къыскъа бир вакъыт девамында медреседе Къуран окъумагъа<br />
огренген Ашыкъ Умер Кезлевдеки мешур Джума джами<br />
медресесинде о девирнинъ намлы шаирлеринден Кефевий Сеит<br />
Абдулькерим Шерифий киби эдебият оджасындан дерс ала. Шу<br />
вакъытларда о, шиирлер уйдурмагъа башлай.<br />
Севимли оджасы вефат эткен сонъ Умер медресени быракъа ве<br />
озю язгъан шиирлерине макъам уйдура. Саз чалып, къавеханелерде<br />
ашыкъ тюркюлерини йырлап, адамларны эглендире.<br />
О, омюрининъ бир чокъ къысмыны Дагъыстан, Азербайджан,<br />
Иран, Сурие, Тюркиеде кечире. Истанбул, Бурса, Сакъыз, Варна,<br />
Багъдад киби шеэрлерни кезип чыкъкъаны акъкъында онынъ<br />
шиирлеринде тасвир олуна. Эсерлеринде бу шеэрлернинъ<br />
гузеллиги акъкъында языла.<br />
Ашыкъ Умер язылы эдебиятнынъ гъазель, къошма, семаи,<br />
мурабба, мухаммес, муседдес, мустезат, муамма, дестан,<br />
шаирнаме киби шекиллеринде иджат эткен халкъ шаиридир.<br />
Онынъ эсерлеринде ахлякъий, ашкъий (севги), дидактик, диний<br />
мевзулар тасвир олуна. Эсерлерде шаирнинъ кескин акъылы ве<br />
тюшюнджелери ифаделене.<br />
Бутюн омюрини шиир уйдурув ве бестекярлыкъкъа багъышлагъан<br />
Ашыкъ Умер асыл эвленмейип, аятыны бекяр лыкъта<br />
136