Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
меракълыдыр. XIV асырда яшагъан шаир Сейфи Сарайий 1391<br />
сенеси «Гулистан» серлевасында бир джыйынтыкъ нешир эте. Бу<br />
китапкъа о, озюнинъ такълит этип язгъан гъазеллерини ве улу<br />
аджем шаири Саадий Шеразийнинъ мешур «Гулистан» эсерини де<br />
кирсете. Абдульмеджит ве Ахмедходжа эс-Сарайининъ гъазеллери<br />
де анда дердж олуна (басыла). Джыйынтыкъкъа кирсетильген<br />
эсерлер толу сакъланып къалмаса да, элимиздеки эсерлернинъ<br />
мундериджесинден муэллифлернинъ дюньябакъышы тасавур<br />
этиле. О девирде яшагъан халкъымызнынъ яшайыш тарзы,<br />
ахлякъы акъкъында малюмат бериле. Бу эсерлернинъ тизилиш<br />
шекиллеринден о девирде насыл шиирий жанрлар ишлетильгени<br />
корюне. XIV асырда иджат эткен муэллифлернинъ иджатларында<br />
насыл мевзу ве гъаелер тасвир олунгъаныны да бу джыйынтыкътаки<br />
эсерлерден билемиз.<br />
Тувгъан юрткъа мукъаддес севги дуйгъусы киби мевзу<br />
оларнынъ иджатларыны бирлештире. Оларнынъ эсерлеринде бу<br />
дуйгъу инсаннынъ рухий къыйметини, шахсиетнинъ уриетини<br />
юксельте. Аят ве олюм, гонъюль ве анъ, акъыл ве рух арасындаки<br />
къарама-къаршылыкълар эр бир девир ичюн муим ве эбедий<br />
меселе олгъаныны косьтере. Бу эсерлер о девирлерде иджат<br />
эткен шаирлернинъ миллий руху, анъы, къабилиети, истидат<br />
дереджесини корьмеге ярдым этелер.<br />
XIV асырда яшап иджат эткен Абдульмеджит эфендининъ «Эй,<br />
гонъюль!» шииринден бизим кунюмизге алты сатыр, Ахмедходжа<br />
эфендининъ шииринден — он сатыр етип кельгендир.<br />
Бойледже, къырымтатар эдебиятынынъ Алтын Орду девринде<br />
иджат олунгъан эсерлернинъ эписи эдебият тарихымызнынъ<br />
тюкенмез хазинеси сайылмакъта.<br />
Суаллер ве вазифелер:<br />
1. Къырымтатар эдебиятынынъ Алтын Орду деврине аит насыл<br />
эсерлерни билесинъиз? Бу девирде олып кечкен тарихий вазиетлерни<br />
беян этинъиз.<br />
2. XIV асырда яшап иджат эткен муэллифлернинъ чокъусы Алтын<br />
Ордунынъ зорбалыгъы саесинде насыл мемлекетлерге кеткенлер? Бу<br />
девирде иджат эткен муэллифлернинъ сой адларыны айтынъыз.<br />
3. Сейфи Сарайий насыл серлева алтында джыйынтыкъ дердж эте? Бу<br />
джыйынтыкъкъа кирсетильген эсерлерни окъуп, биз насыл бильгилер<br />
пейда этемиз?<br />
4. Бу девирдеки муэллифлернинъ иджатларыны бирлештирген<br />
фельсефий тюшюнджелерни ачыкъландырынъыз. Бильдирильген<br />
фельсефий тюшюнджелернинъ къыйметли джеэтлери неден ибареттир?<br />
АБДУЛЬМЕДЖИТ ЭФЕНДИ<br />
85
Change language