26.03.2017 Views

187_knyha-1-166

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

86<br />

(XIV асыр)<br />

Мамлюклер девринде, хусусан Мысырда къырымлы Бейбарс<br />

султанлыкъ эткен вакъытта, бир чокъ улемалар ве шаирлер<br />

Къырымдан Мысыргъа кеткенлер. Сонъра о якълардан тувгъан<br />

юртуна къайтып кельгенлер, иджадий ве омюр ёлларыны тувгъан<br />

топракъларда девам эткенлер. Абдульмеджит эфенди шу девирде<br />

иджат эткен шаирлерден биридир.<br />

1391 сенеси Сейфи Сарайий Саадининъ «Гулистан» эсерини<br />

дердж эте. Бу дивангъа Абдульмеджит эфендининъ тек бир «Эй,<br />

гонъюль» серлевалы гъазели кирсетиле.<br />

Абдульмеджит эфендининъ даа бир дестаны бар. Бу дестанны<br />

о, Къырымда яшагъанда яза. Дестан ХIII асырда яшагъан Махмуд<br />

Къырымлынынъ «Хикяет-и Юсуф ве Зулейха» дестаны киби Юсуф<br />

ве Зулейханынъ севгиси акъкъындадыр.<br />

Алтын Орду деври къырымтатар эдебиятынынъ нумюнелеринден<br />

бири олгъан «Эй, гонъюль» серлевалы гъазелинде ирадели инсаннынъ<br />

гонълю не къадар индже ве назик олгъаны акъкъында<br />

айтыла. Эсерде аятта расткельген чешит эзиетлерге даянмагъа<br />

бильген инсаннынъ гонълю акъкъында икяе этиле.<br />

Шаирнинъ гонълюнде пейда олгъан дюльбер, алидженап ве<br />

терен ислер гонъюль ве анъ арасындаки къарама-къаршылыкъны<br />

пейда эте.<br />

Мукъаддес севги дуйгъусы онынъ башына не къадар ынджынувлар<br />

кетирмесин, гонълюни не къадар хырпалап чекиштирмесин,<br />

о дигер инсаний дуйгъулардан устюн ве мукъаддестир.<br />

Гъазельде къулланылгъан ошатувлар шаирнинъ рухий<br />

дюньясыны тасвирлей.<br />

Сызды теним, тюкенди сехер шемидек яныб,<br />

Эй, вай! Не къылды, корь ки, башымгъа беля гонъюль!<br />

Саарьде янып биткен шем киби теним ирип битти;<br />

Эй, вай! Не япты, корь ки, башыма беля(лы) гонъюль!<br />

Истек яшым акъыб, тунь-у-кунь йыгълатыр мени,<br />

Тигме ки, эрсе, кульсе манъа — не рева гонъюль.<br />

Эр гедже къанлы козьяшым акъып, геджелернен мени агълатыр.<br />

Тийме, эгер кульсе, манъа, уймагъан гонъюль.<br />

киби сатырларда севгининъ къудрети, кучю беян олуна.<br />

Абдульмеджит эфенди инсаннынъ гонълю вазиетине коре<br />

денъишкени акъкъында фельсефий фикирлер юрюте. Севги

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!