26.03.2017 Views

187_knyha-1-166

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

ГЪАЗАИЙ<br />

(1554—1607)<br />

Къырымтатар эдебиятынынъ Къырым Ханлыгъы деврине иссе<br />

къошкъан шаирлернинъ чокъусы ханлар олгъандыр. Девлет Герай<br />

ханнынъ огълу, Ислям Герай ханнынъ къардашы — Гъазаий —<br />

орта асырлар девринде яшап иджат эткен укюмдар шаирлерден<br />

биридир. О, шаирлер арасында Бора Гъазы Герай, Гъазаий<br />

адларынен белли олгъан. Гъазаий диван ве тасаввуф эдебиятына<br />

дегерли иссе къошкъан шаирдир.<br />

Асылында Бора Гъазы адынен белли олгъан Гъазы Герай аскер<br />

башы да олгъан. О, тюрк сераскери Озьтимур огълу Осман пашанен<br />

иран аскерлерине къаршы урушларда дефаларджа иштирак<br />

эткен. Дженклерде буюк джесарет ве ярарлыкълар косьтерген.<br />

Къазанылгъан гъалебелерге де иссе къошкъан.<br />

Хан-заде йигирми секиз яшында олгъанда, аскерлеринен<br />

иранлы аскерлерге къаршы уджюм эте. Акъшамдан сабагъа<br />

къадар дёгюше. Акъибетинде, енъильген хан-заде иранлыларгъа<br />

эсирликке тюше. Еди йыл зинданда ята. Онъа Иранда къалып<br />

яшаса, зиндандан азат олунаджагъы теклиф олуна. Амма озь<br />

Ватаныны джан-гонъюльден севген Гъазы Герай бу теклифни<br />

кесен-кес ред эте. Истегини шиирий сатырларнен бильдире.<br />

«Сизинъ мемлекетинъизде энъ раат ер — къале ве зиндандыр», —<br />

деп мыскъыл тарзда аджем тилинде джевап бере.<br />

Сонъундан истидатлы ве джесюр хан-заде татлы сёз иле зиндан<br />

бекчисини алдата. Зиндан дан къачып, башта эрзурумгъа, сонъра<br />

исе Тюркиеге келе. 6 йыл Къырым хансыз эди ёкъса? 1587—1588<br />

сенелери Османлы девлети тарафындан Гъазы Герай Къырым Ханлыгъынынъ<br />

тахтына тайинлене.<br />

Гъазаий диний, риязият илимлерининъ мутехассысы, али ми де<br />

95

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!