05.05.2013 Views

SEKONDÊRE SKOOLLEERDERS SE BELEWENIS VAN ...

SEKONDÊRE SKOOLLEERDERS SE BELEWENIS VAN ...

SEKONDÊRE SKOOLLEERDERS SE BELEWENIS VAN ...

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

geneig sal wees om impulsief te reageer wanneer hulle bedreig voel. Ek wil dus hierdie<br />

perspektief ondersteun, dat die persoon wat geneig is om egosentries aan hul eie<br />

perspektief vas te klou geneig is om aggressie uit te lok tydens hulle kommunikasie<br />

interaksies. Volgens Jackson toon die aggressiewe onderwyser gewoonlik gebrek<br />

aan begrip en empatie. Hy is van mening dat aggressiewe onderwysers rigiede<br />

persoonlikhede het en baie voorskriftelik te werk gaan met die leerders. Die nakoming<br />

van reëls is vir hulle baie belangriker as die doel van die reëls en hulle toon moeilik<br />

enige emosie, veral woede. Jackson beskryf verder: Die aggressiewe onderwyser se<br />

lyftaal weerspieël gewoonlik venyn konflik en toorn in so onderwyser se klaskamer laat<br />

die kinders sommer maklik in trane uitbars. In hierdie ondersoek rondom graad elf<br />

leerders se belewenis van aggressie tydens die kommunikasie met hulle onderwyser<br />

was daar talle beskrywings van leerders dat hulle belewenis van aggressie vanaf die<br />

onderwyser hulle tot trane dwing. Obsatz (1999:80) skryf in sy boek Nie geweldadige<br />

kinders in geweldadige wêreld dat om empatie te hê, brûe bou tussen mense. Hy sê:<br />

Om empatie te hê beteken om iemand anders se situasie te verstaan en om te gee vir<br />

hom of haar Volgens hom het jy begrip vir wat ander voel wanneer jy empatie het, jy<br />

gee om vir hulle en wil hulle help om beter te voel. Jy moet volgens hom egter eers wys<br />

jy gee om deur by hulle te wees wanneer hulle voel wat hulle ook al voel eers daarna<br />

kan jy probeer om hulle te bemoedig deur verbale of fisieke ondersteuning. Hy is ook<br />

verder van mening dat dit van belang is om jou eie emosies te ken en te verstaan sodat<br />

jy jou emosie tydelik binne kan hou wat jou in staat stel om werklik te kan “ inskakel” op<br />

die emosies van die ander persoon. Hy beskryf die vermoë om empatie te demonstreer<br />

as die manier waarop jy op ander se emosies reageer. Hy is van mening dat iemand<br />

met fyn waarnemingsvermoë in staat is om te luister en te sê dat hy of sy verstaan en<br />

die ander persoon so kan ondersteun. So iemand kan empatie hê met mense met wyd<br />

uiteenlopende agtergronde, van alle ouderdomme en in alle situasies. Om dus ander se<br />

emosies te verstaan help jou om sensitief te wees vir hulle behoeftes, begeertes en<br />

situasies. Richardson et al. (1998:236) verwys na Davis (1983) waar hulle van mening<br />

is dat perspektief inneming baie maal gesien word as vorm van empatie. Volgens hulle<br />

is perspektief inneming dan kognitiewe vaardigheid waar die een persoon hulself nieegosentries<br />

oriënteer ten opsigte van n ander se perspektief, eerder as hul eie. Hierdie<br />

empatiese houding sal dus weerstand bied teen die ontstaan van die parallellemonoloog<br />

en disrespek wat leerders soms beleef tydens kommunikasie met hul<br />

onderwysers.<br />

- 98 -

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!