SEKONDÊRE SKOOLLEERDERS SE BELEWENIS VAN ...
SEKONDÊRE SKOOLLEERDERS SE BELEWENIS VAN ...
SEKONDÊRE SKOOLLEERDERS SE BELEWENIS VAN ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
mening dat as ons ware oplossings vir sosiale probleme wil vind, ons die kern oorsake<br />
van hierdie probleme moet aanspreek. Hy is oortuig dat die hervestiging van beter<br />
verhoudings tussen onderwysers en leerders tesame met die versterking van<br />
verhoudinge binne die gesin en families die regte plek is om te begin, om sosiale<br />
probleme aan te spreek. Shwalb en Shwalb (2006:1-2) stel dit dat respek uitgesonder<br />
kan word as die enkele grootste faktor wat verhoudings versterk en so n gesonde<br />
samelewing tot stand bring. Hulle stel dit duidelik, dat hulle van mening is dat<br />
respekvolle kinders en adolessente geneig is om respekvolle, sosiaal aanvaarbare en<br />
geduldige volwassenes te word. In teenstelling hiermee, is hulle oortuig dat die<br />
oorsprong van sosiaal onaanvaarbare gedrag, disrespek en ongeduld, asook ander<br />
probleme wat volwassenes mag ervaar, hul oorsprong het in die kinder en tiener jare.<br />
Op die vraag Hoe kommunikeer die onderwyser? sou n mens dus gemaklik die<br />
antwoord kon gee: Die onderwyser kommunikeer respekvol of dan disrespekvol. Ek sou<br />
dus ook die vraag kon vra Hoe word die kommunikasie van die aggressiewe<br />
onderwyser beleef? en die antwoord in terme van die data in hierdie ondersoek sou<br />
wees: uiters disrespekvol. Respek en disrespek dui dus in n groot mate op die kwaliteit<br />
van die onderwyser se kommunikasie of om meer presies te wees die beleefde kwaliteit<br />
van die kommunikasie. Dit is dus vir my veelseggend dat die leerders op die<br />
navorsingsvraag “ Hoe is dit vir jou wanneer jou onderwysers aggressief is wanneer<br />
hulle met jou praat?” basies antwoord dat dit as uiters disrespekvol beleef word. Dit<br />
dui dus op die verband wat daar bestaan tussen die kommunikasie van disrespek en<br />
aggressie. Shwalb en Shwalb (2006:5) stel dit dan ook dat hulle data daarop dui dat<br />
disrespek vir kinders nie eenvoudig die afwesigheid van respek is nie en dat hulle van<br />
mening is dat daar wel n verband bestaan tussen respek en pro-sosiale gedrag en ook<br />
tussen disrespek en aggressie. Die verband tussen respek en pro-sosiale gedrag en<br />
tussen disrespek en aggressie kom dan ook in hierdie ondersoek baie sterk op die<br />
voorgrond. Boxer, Tisak en Goldstein (2004:92) beskryf dat aggressie en pro-sosiale<br />
gedrag omgekeerd eweredig is aan mekaar en dat hierdie bevindings suggereer dat<br />
kinders en adolessente wat pro-sosiale gedrag openbaar oor die algemeen nie<br />
aggressiewe gedrag openbaar nie en omgekeerd. Hulle stel dit verder dat hul navorsing<br />
op die ontwikkeling van pro-sosiale gedrag daarop dui dat dit ontwikkel tesame met die<br />
ontwikkeling van empatie en die vermoë om ander se perspektiewe in te sien. Hulle<br />
voeg ook by dat overt aggressiewe kinders en adolessente tipies nie oor hierdie<br />
vermoëns beskik nie. Volgens Boxer et al. (2004:92) word n soortgelyke verband<br />
- 43 -