Welstandsnota Rotterdam - Dakkapel prijzen vergelijken

5.10 Stedelijke knooppunten
A Typebeschrijving
Type
Knooppunten zijn gebieden met diverse
publieksfuncties, hoge bezoekersaantallen
en een hoge verkeersintensiteit. Het gaat om
ingewikkelde logistieke systemen, waarbij verschillende
functies op één plek zijn verknoopt
doordat ze ruimtelijk zijn gestapeld. Onder dit
type vallen winkelcentra, ziekenhuizen, universiteiten,
kantoren, grote publiekstrekkers en
publieksvoorzieningen in combinatie met een
verkeersknooppunt, parkeren en hoogwaardig
openbaar vervoer. Deze gebieden zijn knooppunten
op de schaal van de regio, de stad en
de omliggende wijken.
De meeste knooppunten in Rotterdam bestaan
al enige tijd (winkelcentrum Zuidplein was in
1972 gereed ) maar ze verkeren in een vrijwel
permanente staat van transformatie. Qua volume
betreft het grote gebouwen of complexen
die vrij in de ruimte staan maar naar binnen
zijn georganiseerd, zonder duidelijk gezicht
naar buiten. De ‘knoop’ laat zich in verschillende
gedaantes zien: in het interieur, in de
ruimte tussen de gebouwen en in het complex
als geheel op grotere afstand. De entree is
toegesneden op de automobilist; voor voetgangers
en fietsers is een knooppuntcomplex vaak
een vrijwel ‘onneembaar’ gebied.
Tijdsperiode Kenmerken Ontwikkelingsgeschiedenis
Vanaf 1960
en grotendeels
na
1980, hoge
• Winkelcomplex/ publieksvoorzieningen ziekenhuis/
universiteit
• zeer toegankelijk voor bezoekers, maar wel
met (deels) afsluitbare/ bewaakte openbare
• Per gebouw of per
complex gebouwen
(her)ontwikkeld
dynamiek;
iedere paar
jaar verbouwd
ruimte
• Gesitueerd op plaatsen waar diverse verkeerssoorten
samenkomen (knoop van verkeerssoorten)
• Gebouw/ complex is alzijdig en heeft geen
echte voorkant
• Winkelcentrum heeft een introvert karakter en
is naar binnen georganiseerd
• Vormeloze en introverte tussenruimte
• Gebouwhoogte varieert van 4 tot 30 bouwlagen
• Vb. Zuidplein, Alexandrium, Erasmus MC
Binnen het complex is er een duidelijke gelaagdheid:
de winkels liggen op de begane
grond of op de eerste verdieping, parkeren
en de metro eronder en kantoren erboven.
Er is dus sprake van zowel een ruimtelijk als
een functioneel knooppunt. Het ‘trekkende’
programma ligt geheel in zichzelf gekeerd aan
de binnenkant en is verticaal, via een lift naar
parkeergarage en metro, met de buitenwereld
verbonden. Rondom of onder het complex ligt
de’‘verkeersmachine’ die dient om het publiek
aan- en af te voeren. Dit logistieke systeem:
metro- en busstation, parkeergarages, bevoorrading
en loopbruggen vormt een ruimtelijke
barrière naar de omringende wijken.
Buiten het complex vormt een grote verkeersweg
of verkeerspleinruimte het werkelijke
openbare domein. De binnenruimte is meestal
weliswaar publiek toegankelijk, maar ook
afsluitbaar en dus niet werkelijk openbaar. De
knooppunten bestaan vaak uit naast of tegen
elkaar geplaatste, eigenzinnig vormgegeven
gebouwen, die weinig onderlinge relatie hebben.
Daardoor ontstaan non-descripte tussengebieden.
De verschillende onderdelen en
niveaus van de complexen zijn soms evenmin
op elkaar betrokken.
113 Reguliere welstandsgebieden | Stedelijke knooppunten