Welstandsnota Rotterdam - Dakkapel prijzen vergelijken

6.1
Binnenstad
A Gebied als geheel
Rotterdam heeft een karakteristieke en voor
Nederlandse begrippen zeer bijzondere binnenstad
door de ligging aan de Maas en de
nabijheid van een wereldhaven. Het stadscentrum
ligt aan beide zijden van de Maas, zij
het grotendeels op de noordelijke oever. De
uitbreiding van hetde binnenstad naar de zuidelijke
oever is het gevolg van de ontwikkeling
van de Kop van Zuid (na 1985).
De binnenstad heeft met zijn functies en voorzieningen
een grootstedelijke uitstraling.
De binnenstad heeft qua voorzieningenniveau
zowel voor de stad zelf als voor de omringende
regio een sterke centrumfunctie. Dit geldt voor
sectoren als zakelijke dienstverlening, cultuur
en onderwijs, maar ook voor winkelen, uitgaan
en ander vermaak.
Bovendien is de binnenstad meer dan in andere
steden onderhevig aan een permanent,
dynamisch, transformatieproces. De dynamiek
en het permanente transformatieproces, dat
zijn oorsprong heeft in de geschiedenis van de
stad.
Tot 1940 had Rotterdam (zoals veel steden
in Nederland) een historische dichtbebouwde
kern met smalle straten, stegen en grachten.
Specifiek voor Rotterdam (maar vergelijkbaar
met andere ‘damsteden’ zoals Schiedam) is de
stad ontstaan bij een dam in een rivier, in dit
geval de Rotte. Daar kwamen havenactiviteiten
op gang, vooral de overslag van goederen van
zeeschepen op binnenvaartschepen. Haven en
stad breidden zich geleidelijk uit.
De belangrijkste stedelijke voorzieningen (stadhuis,
beurs, kerk) bevonden zich eeuwenlang
rond de Hoogstraat en het Laurenskwartier.
Rond 1850 besloeg de stad grofweg de oppervlakte
die nu begrensd wordt door Goudsesingel,
Pompenburg, Coolsingel, Schiedamsevest
en Maas.
In de periode na 1900 verschoof het stadshart
als gevolg van de aanleg van een spoorweg
en een spoorwegviaduct, en de demping van
de Coolsingel. De Coolsingel ontwikkelde zich
als het nieuwe stadshart met bijvoorbeeld
het nieuwe stadhuis, het postkantoor en de
nieuwe beurs. Buiten de toenmaligebinnenstad
kwamen uitgebreide woonwijken, haven- en
bedrijfsgebieden tot stand.
Het bombardement van mei 1940 verwoestte
vrijwel de gehele historische binnenstad.
De naoorlogse wederopbouw consolideerde
de verschuiving van het stadshart naar de
Coolsingel. Het gebied binnen de brandgrens
van het bombardement werd na de oorlog
opnieuw bebouwd volgens het Basisplan van
ir. C. van Traa uit 1946. Dit Basisplan was
een herziening van een eerder door ir. W.G
Witteveen ontwikkeld wederopbouwplan. Het
plan van Van Traa ging gedeeltelijk uit van de
vorm van de oude binnenstad; tegelijk werd
het stratenpatroon herzien, in samenhang met
het verkeerswegennet van de stad als geheel.
Industrie werd zo veel mogelijk uit de binnenstad
geweerd. Watergebonden bedrijven
en kantoren kregen een plaats aan of bij de
haven, uitgaan rond het Schouwburgplein en
winkelen rond de Lijnbaan.
Ondanks de handhaving van een aantal ‘historische
fragmenten’ zoals de Laurenskerk vond
er in het wederopbouwgebied een vrijwel algehele
architectonische vernieuwing plaats. De
wederopbouwperiode was voor de binnenstad
geen eindpunt; verandering en vernieuwing
bleven voortdurend aan de orde. Het Weena
bijvoorbeeld werd (na 1985) de ‘hoogste’
stadsas van Nederland.
Het gebied met centrumfuncties heeft zich inmiddels
uitgebreid naar de Kop van Zuid, Cool
en het Oude Westen.
151 Bijzondere welstandsgebieden | Binnenstad