Welstandsnota Rotterdam - Dakkapel prijzen vergelijken

4 Algemene welstandscriteria
Wie iets toevoegt aan de gebouwde omgeving
door middel van een nieuw gebouw of wijzigt
door een verbouwing van een bestaand
gebouw, verandert iets aan de bestaande
ordening. Van de ontwerper wordt verwacht
dat deze zich rekenschap geeft van de invloed
van de voorgestelde wijziging op de verschillende
schaalniveaus waarop het ontwerp van
invloed is: de omgeving, de schaalgrootte van
de individuele bouwmassa’s en de verschijningsvorm
als gevolg van de detaillering en het
materiaalgebruik.
Uitgangspunt bij de beoordeling is dat dit op
een aanvaardbare wijze dient te gebeuren en
dat het project de bestaande karakteristiek van
een gebied in stand houdt of versterkt. Om te
kunnen beoordelen of het nieuwe past bij het
bestaande moet het bestaande bekend zijn. De
onderlinge eigenschappen en kwaliteiten van
de te onderscheiden gebouwen en gebieden
die daaruit voortvloeien moeten eerst worden
herkend en erkend en vervolgens in samenhang
worden beschreven. Op grond van deze
beschrijving kan worden vastgesteld aan welke
criteria een nieuw gebouw of complex moet
voldoen om de beschreven samenhang in
stand te houden. Deze criteria, de welstandscriteria,
worden voor elk te onderscheiden
gebiedstype generiek opgesteld, ongeacht de
uitzonderingen binnen het betreffende gebiedstype.
Op die uitzonderingen kunnen de
genoemde generieke criteria vanzelfsprekend
niet van toepassing zijn.
De criteria zijn immers gericht op de bebouwing
die de regelmaat tot stand brengt, niet op
de uitzonderingen, ongeacht of het nieuwe dan
wel bestaande uitzonderingen betreft.
Het kan zijn dat ontwerpers reden zien om bij
nieuwbouw af te wijken van de criteria. Het is
aan de commissie (de formele bevoegdheid
ligt bij het bestuur; de commissie adviseert
het bestuur) om te bezien of het ontwerp of
de omstandigheden een dergelijke afwijking
rechtvaardigen. Immers, een uitzondering kan
alleen bestaan bij de gratie van het in stand
houden van de regelmaat.
Zo’n uitzondering kan zich voordoen wanneer
in een gebied een ontwikkeling plaatsvindt
waarin niet voorzien is. De gebiedsbeschrijving
is eigenlijk achterhaald, maar het gebied is te
klein om het als ontwikkelingsgebied aan te
wijzen. In een dergelijk geval moet de commissie
gemotiveerd kunnen èn willen afwijken van
de gebiedsgerichte criteria.
18
Een andere uitzonderingssituatie ontstaat in
geval van bijzondere functies, zoals een school
of een sportzaal, die meestal gehuisvest zijn in
gebouwen met een voor de omgeving wezensvreemd
gebouwtype. Dergelijke gebouwen
laten zich vaak lastig beoordelen aan de hand
van de gebiedsgerichte criteria. Ook in zulke
gevallen is het wenselijk om algemeen gestelde
criteria te kunnen toepassen, die houvast
kunnen bieden aan de aanvrager en aan de
commissie.
Naast het feit dat een bouwwerk moet passen
in zijn omgeving doordat het de karakteristieken
van die omgeving erkent en op gepaste
wijze vertaalt in een nieuw ontwerp, wordt ook
verwacht dat er sprake is van goede, heldere
architectuur van het gebouw als object. Juist
voor gebouwen die niet passen binnen het kader
van de aanwezige karakteristieken, is het
van belang dat een ontwerp zich bewijst vanuit
zijn eigen karakter en kracht als een zorgvuldig
ontworpen zelfstandig object te midden van
een vreemde omgeving. De algemene criteria
richten zich daarom, meer dan de gebiedsgerichte
criteria, op de architectuur als autonome
discipline.