De middeleeuwen - Averbode

3. De Kinderkruistocht (1212)
1. Kruistocht in spijkerbroek,
de populaire jeugdroman van Thea
Beckman, verscheen voor het eerst in
1972.
138 / oorlog
Kruistocht in spijkerbroek is een populaire historische jeugdroman van Thea Beckman
uit 1972, die zich afspeelt in de middeleeuwen. (ill. 1) Ook vandaag
wordt het boek nog veel gelezen. Het gaat over de vijftienjarige Dolf die met
een teletijdmachine naar het jaar 1212 wordt geflitst, midden in de Kinderkruistocht.
Hij besluit mee te wandelen met de achtduizend kinderen en hun
leider Nicolaas, die op weg zijn naar de Italiaanse havenstad Genua. De kinderen
geloven dat daar een wonder zal gebeuren: de zee zal voor hen wijken,
zodat ze met droge voeten Jeruzalem kunnen bereiken. Zodra ze daar zijn aan-
gekomen, zullen ze zonder geweld de Heilige Stad kunnen bevrijden van de
moslims. 133 Maar zo eenvoudig blijkt het helaas niet te zijn...
Een teletijdmachine bestaat uiteraard niet echt, maar Thea Beckman heeft geprobeerd
het verloop van de Kinderkruistocht zo waarheidsgetrouw mogelijk te
beschrijven. In dit hoofdstuk ga je na of ze daarin is geslaagd. Daarvoor bestudeer
je eerst enkele dertiende-eeuwse bronnen. Daarna lees je een passage uit de
jeugdroman en bekijk je twee fragmenten uit de film die in 2006 naar het boek
werd gemaakt. Hoe wordt de Kinderkruistocht beschreven en uitgebeeld? Wat
zijn de verschillen tussen de middeleeuwse bronnen, het boek en de film? En
hoe zijn die verschillen te verklaren?
De bronnen
1. De Kinderkruistocht wordt vermeld in meer dan vijftig dertiende-eeuwse kronieken.
Op het eerste gezicht lijkt dat heel veel. Maar dat valt eigenlijk tegen. Vijftien
vermeldingen zijn maar één of twee regels lang. Achttien tellen drie tot zes
regels, en er zijn drieëntwintig langere tekstjes van meer dan zeven regels. Alle
teksten zijn geschreven in het Latijn. 80 De meeste auteurs waren geestelijken.
In hun kronieken schreven ze elk jaar de belangrijkste en meest gedenkwaardige
gebeurtenissen op. Vaak hadden ze het daarin ook over allerlei wonderen die zich
in die periode hadden voorgedaan. Soms waren ze ooggetuigen van de gebeurtenissen
die ze beschreven, maar lang niet altijd. Heel vaak namen ze berichten
over die hen hadden bereikt vanuit de wereld buiten de abdijmuren.
1. Denk je, voortgaand op wat je hierboven hebt gelezen, dat de dertiende-
eeuwse kronieken betrouwbare bronnen zijn? Waarom wel of waarom niet?
De route
2. Op het kaartje zie je waar de kronieken die de Kinderkruistocht vermelden,
tot stand kwamen. (ill. 2)
2.1. Kun je van dat kaartje de route afleiden die de Kinderkruistocht heeft