TEHNIÄKO-TEHNOLOÅ KI I EKONOMSKI POKAZATELJI ...
TEHNIÄKO-TEHNOLOÅ KI I EKONOMSKI POKAZATELJI ...
TEHNIÄKO-TEHNOLOÅ KI I EKONOMSKI POKAZATELJI ...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
PREDGOVOR<br />
Opštim razvojem nauke i primene funkcije održavanja tehničkih sistema, danas se u svetu,<br />
sve više pronalaze metode i postupci osposobljavanja, kako funkcionalnih mašinskih<br />
elemenata tako i vitalnih delova nekog tehničkog sistema, nekom od metoda održavanja,<br />
obnavaljanjem, za ponovnu, aktivnu upotrebu. Pouzdana je tvrdnja da nema mašinskog dela<br />
koji se troši na tehničkom sistemu, a da ga ne možemo jednom od tehničko-tehnoloških<br />
metoda ovog tehnološkog dostignuća vratiti u prvobitno stanje. Razlozi za ovakav pristup<br />
održavanju su ogromni troškovi, koji nastaju u svim proizvodnim granama zbog<br />
mehaničkog i hemijskog trošenja, a što prema procenama iznosi 3 do 5% ukupnog svetskog<br />
nacionalnog dohotka.<br />
Trošenje vitalnih i funkcionalnih mašinskih delova železničkih tehničkih sistema kao što su<br />
vučena i vučna vozila, tokom eksploatacije je ubrzano, uglavnom, zbog neadekvatnog<br />
održavanja, skrivenih grešaka kod izrade, preopterećenja pri eksploataciji ili uzročnicima<br />
drugih elemenata koji su u sprezi pri eksploataciji, a u dotrajalom su stanju ili loše<br />
održavani. Zbog toga, poslednjih godina opravadana su zapažanja da se pruža progresivna<br />
prednost "lečenja" vitalnih delova nekog tehničkog sistema u odnosu na zamenu sa novim,<br />
tamo gde je to tehnički izvodljivo i sa stanovišta eksploatacije pouzdano.<br />
U železničkoj eksploataciji vučnih i vučenih vozila osnovni vitalni mašinski element je<br />
monoblok točak. Njegovo održavanje u toku eksploatacije do sada se uglavnom svodi na<br />
mašinsko profilisanje prečnika kotrljanja, nakon habanja venaca pri procesu eksploatacije,<br />
koje se može izvesti svega dva do tri puta u periodu eksploatacinog veka. Takvo održavanje<br />
monoblok točka kval. ER7, neekonomičan je postupak, imajući za činjenicu vrlo visoku<br />
cenu nabavke, kao i sve ostale tehničke, tehnološke i ekonomske elmente koji neizbežno<br />
karakterišu u nerentabilan način održavnja točkova železničkih vozila. Desetogodišnja<br />
istraživanja u ovom problemu rezultiralo je u nastanak ove doktorske disertacije koja je u<br />
ovom vremenu veoma aktuelna, multidisciplinarana i kompleksna. Zadire u sve sfere<br />
mašinstva i tehnologije održavanja vitalnih delova železničkih vozila i nalazi se u<br />
zapaženom centru interesovanja velikog broja istraživača ove problematike. Sve železničke<br />
uprave zemalja u okruženju uvažavaju svaki naučno-istraživački rad, bez obzira na njegovu<br />
efektivnu veličinu i doprinos, kako u tehničko-tehnološkom razvoju tako i u zapaženim<br />
pozitivnim ekonomskim pokazateljima sopstvenog preduzeća i celokupnoj industrijskoj<br />
privredi svoje države.<br />
Nadamo se da će ova disertacija, osim svoje osnovne namene, biti korisna i za sve one koji<br />
žele znati nešto više o savremenim tehnološkim metodama i postupcima održavanja<br />
vitalnih delova železničkih vozila, kao primenljive tehnike i tehnologije za dijagnostiku na<br />
terenu, koje su se pokazale kao brze, efikasne, jednostavne merne tehnike, u cilju povećanja<br />
nivoa pouzdanosti pri eksploataciji. Na taj način, kroz više faza i istraživačkih aktivnosti<br />
dokazivana je osnovna hipoteza da je održavanje jednodelnih železničkih točkova kvaliteta<br />
materijala ER7, postupkom obnavaljnja venca-navarivanjem izvodljiv, primenljiv, pouzdan<br />
i ekonomski isplativ tehničko-tehnološki postupak.<br />
10
Change language