Jack Goody Tarih Hırsızlığı İş Bankası Yayınları

11
Son Sözler
Bu kitapta Avrupa'nın kendi zam an (büy ük ölçüde Hıristiy an) ve
uzanı lan hakkındaki tarihselleştirm elerini Avrasy a düny asının geri
kalanına day atarak Doğu'nun tarihini nasıl çaldığını ele aldım. Belki
bir düny a tarihinin Batı' nın sağladığı tek bir zaman ve uzam hesaplamasını
gerektirdiği öne sürülebilir. Fakat benim asıl sorunum,
tarihç ilerin tarih sel zam anı antikç ağ , feodalizm, Rö nesans ve kapitalizm
şeklinde ay rıştırarak yaptıklar ı dö nemleme girişimine ilişkindir.
Bu gelişm e çizgisinin, İngiltere' de başladığı kabul edilen Sanay i
Devrirni' nden 19. yüzy ılda bilinen düny a üzerindeki Avrupa hakimiy
etine kadar, aşamalardan birinden diğerine benzersiz bir dö nüşüm
hattı üzerinde geçtiğ i düşünülür. Bu bakış aç ısıy la kavramları
day atma sorununun, çok farklı, teleoloj ik sonuçları olmuştur.
Söm ürgeci hakim iy et veya düny a hakimiy etinin tüm biçimleri entelektüel
eserler aç ısından yararları kadar hatırı say ılır tehlikeleri
de iç inde barındırır; "gerç ek" ölçütlerin o kadar belirgin olmadığı
beşeri bilim lere kıy asla, pozitif bilimlerde bu teh likeler dah a azdır.
Mevcut durumda, Batı ( 19. yüzy ıldan heri bazı alanlarda sergilediği
aşikar olan) bir üstünlüğü benimser ve teleoloj ik bir tarih yaratarak,
bu üstünlüğü geçmişe yansıtır. Düny anın geri kalanı aç ısın-