Archaeology and Heinrich Schliemann 2012

216 Γεώργιος Στυλ. Κορρές8. (953): Copie des Lettres 1890-1894, μὲ τετρακοσίαςὡς ἔγγιστα, σελίδας, εἰς τὰς ὁποίας ἔχουν διατηρηθῆτὰ ἀvτίγραφα τῆς ἀλληλογραφίας τῆς Ἐθνικῆς Τρα -πέζης τῆς Ἑλλάδος μὲ τοὺς τραπεζίτας, ἐνοικια -στὰς, κληρονόμους καὶ λοιποὺς ἐμπλεκομένους κα -τὰ τὴν ἐκτέλεσιν τῆς διαθήκης.Ἡ προσωπικότης τοῦ Ἑρρίκου Σλῆμαν ἀναδεικνύε -ται καὶ διὰ τῆς διαθήκης του καὶ διὰ τῆς ἐκτελέσεως τῆςδιαθήκης του, διότι εἶχε μεριμνήσει νὰ ἐξασφαλίσῃ ἢ νὰἱκανοποιήσῃ τὰ παιδιά του, πρωτίστως, ὅλους τουςσυγγενεῖς του, ἀκόμη καὶ τὴν πρώην σύζυγό του, τοὺςσυνεργάτας του καὶ τοὺς φίλους του, μίαν ἀναδεξιμιάντου καί, περαιτέρω, ἀγαθοεργὰ ἱδρύματα τῶν Ἀθηνῶν(τέσσαρα τὸν ἀριθμόν), τὸν Εὐαγγελισμὸν Ἀθηνῶν καὶτὴν ἐν Ἀθήναις Ἀρχαιολογικὴν Ἑταιρείαν, δεῖγμα καὶαὐτὸ τοῦ διὰ τὴν ἀθηναϊκὴν κοινωνίαν ἐνδιαφέροντόςτου.Πάντως, εἰς τὸ δεύτερον τμῆμα τοῦ ἀρχείου Σλῆμαν(τὸ πρῶτoν περιλαμβάνει τὰς ἐπιστολὰς τοῦ ἙρρίκουΣλῆμαν πρὸς τὸν ἐκδοτικὸν οἶκον F. Α. Brockhaus) εἰςτὸ Ἀρχεῖον τῆς Λειψίας, ὅπου ὑπάρχει καὶ ἰδιόχειροςἐπιστολὴ τῆς Σοφίας Σλῆμαν μὲ λίστα εἴκοσι ὀνομάτωνἐπιστημόνων καὶ φίλων τοῦ μακαρίτου Ἑρρίκου Σλῆ -μαν, διὰ νὰ ἀποσταλῇ εἰς αὐτοὺς ἡ Αὐτοβιογραφία του(Selbstbiographie. Bis zu seinem Tode vor vollstaandigt(vοn Alfred Βruckner) und herausgegeben vοn SophieSchliemann, Leipzig 1892), δὲν περιλαμβάνεται τὸ ὄνο -μα οἱουδήποτε Ἕλληνος ἐπιστήμονος ἢ φίλου του ἢοἱουδήποτε μέλους τῆς ἀθηναϊκῆς κοινωνίας. Οὔτε ἔχειδιασωθῇ τὸ ἀντίτυπον τῆς Σοφίας Σλῆμαν, πού, ἀσφα -λῶς, τῆς ἀπεστάλη.XXIIΙ. Ὁ Ἑρρίκος Σλῆμαν ὡς ἐπιστήμωνὉ Ἑρρῖκος Σλῆμαν ὑπῆρξε διαπρύσιος κῆρυξ τῆςἀξίας τῆς ἀvασκαφικῆς σκαπάνης τῆς ὁποίας τὴν χρῆσιἀνεγνώρισε σὲ ποικίλα δημοσιεύματά του εἰς τὸ πλαί -σιον τῆς προσπάθειάς του νὰ φέρῃ εἰς φῶς τὰ σημαντι -κώτερα πτολίεθρα τῆς ἐποχῆς ποὺ περιγράφουν τὰὁμηρικὰ ἔπη καὶ τὰ ὁποῖα πτολίεθρα χαρακτηρίζονταιἀπὸ τὸν Ὅμηρο, ὡς «πολύχρυσαι Μυκῆναι», καὶ ἀπὸτὸν Παυσανία «πλούσιος Ὀρχομενός».Σὲ αὐτή του τὴν προσπάθεια συνετέλεσαν ποικίλοιλόγοι καὶ εἰδικώτερα, ἡ ἐπιθυμία του νὰ προσφέρῃ εἰςτὴν ἀνθρωπότητα τοὺς πολιτισμοὺς ποὺ περιγράφει ὁὍμηρος ὅπως ἀποδεικνύεται: 1) ἀπὸ τὴν ἀπεικόνισίτου ὡς Ἥλιου εἰς νόμισμα ποὺ ἐπανελήφθη εἰς τὴν Δυτ.Γωνιὰ τοῦ τοίχου τῆς αἰθούσης χοροῦ (ἑσπερίδων) τοῦἸλίου Μελάθρου καὶ 2) πομπῆς τῶν μεταφερομένωντρωικῶν εὑρημάτων εἰς τὸ Δυτικὸν ἄκρο τῆς βορείαςζωφόρου τοῦ Μαυσωλείου του.Γιὰ νὰ ἔχωμε πλήρη εἰκόνα τῆς ἐπιστημονικῆς δεο -ντολογίας καὶ τῆς πίστεως τοῦ Ἑρρ. Σλῆμαν εἰς τὴν ἐπι -στήμην του, ἀρκεῖ νὰ σημειωθοῦν τὰ ἀκόλουθα:1) προσεπάθησε νὰ δημοσιεύσῃ πλήρη κατὰ τὰεὑρήματα καὶ τὴν γραπτὴ παράδοσι συγγράμματαἀνα φερόμενα εἰς τὶς ἀνασκαφές του. Πρὸς τοῦτο,περιε λάμβανε, πάντοτε, ἀρχαία γραπτὴ παράδοσι,πλήρη τὴν τοπογραφία τῆς ὑπὸ ἐξέτασιν περιοχῆς,ἐκτενῆ παράθεσι τῶν ἀνασκαφικῶν δεδομένων καὶτῶν συναφῶν παρατηρήσεων, περιγραφὴ τῶν εὑρη -μάτων μὲ σύγκρισι πρὸς τὶς ἀντίστοιχες πληροφο -ρίες ἀρχαίων συγγραφέων, ἱστορικὴ ἀνασύνθεσι τῆςἀνασκαφῆς μὲ ἀναγωγὴ εἰς τὴν ἀρχαία ἑλληνικὴγραπτὴ παράδoση, συμπεράσματα καὶ ἰδιαίτερεςἑνότητες ποὺ ἐγράφοντο ἀπὸ εἰδικοὺς (νομισματο -λόγος, ἐπιγραφικός, ἀνθρω πολόγος, χημικός, κ.ο.κ.),ἐνῷ δὲν παρέλειπε νὰ ἀνα θέτῃ σὲ προσωπικότητεςνὰ συγγράψουν τὴν εἰσαγωγὴ εἰς τὰ ἔργα του καὶαὐτὲς ἦσαν κορυφὲς τῆς πολιτικῆς καὶ πνευματικῆςζωῆς εἰς τὴν Εὐρώπη, ὅπως ὁ πολὺς Gladstone. Βε -βαίως, εἶχε σκεφθεῖ νὰ χρησιμοποιήσῃ καὶ τὸν σιδη -ροῦν καγκελάριον Otto vοn Bismarck διὰ νὰ ἐπιτύχημεγαλυτέραν κυκλοφορίαν τοῦ ἔργου τοῦ Troja,πρᾶγμα πού, τελικώς δὲν ἐπραγματοποίησε. Δι -καίως, λοιπόν, θεωρεῖται ἱδρυτὴς τῆς ΝεωτέραςἈρχαιολογίας (Glyn Daniel), 171 ἐὰν λάβωμε ὑπόψινὅτι καὶ σύγχρονά μας συγγράμματα διαθέτουν τὴναὐτὴ διάρθρωση μὲ τμῆμα προερχόμενο ἐκ συνερ -γασίας μὲ ἄλλους ὁμολό γους, ὁμοτέχνους καὶ ἐκ -πρoσώπoυς τῶν θετικῶν ἐπι στημῶν, ὅπως καὶ τὰπρωτοποριακὰ ἰδικά του, ἔτι δὲ ὅτι περιλαμβάνο -ντο καὶ τὰ ἀποτελέσματα χημικῶν ἀνα λύσεων τῶνεὑρημάτων του ὑπὸ εἰδικῶν.2) Ἡ σημαντικωτέρα προσφορά του ὑπῆρξε ὅτι ἔσπευ -δε νὰ δημοσιεύσῃ, χωρὶς καθυστέρησι, τὶς ἀνα -σκαφές του. Βεβαίως, καὶ τὰ εὑρήματα τῆς ἀνασκα -φῆς του τοῦ 1874 εἰς Μυκήνας, τὰ ἀγγεῖα καὶ τὰλοιπὰ ὄστρακα ἐξ Ὀρχομενοῦ, τὰ εὐρήματα τῆςΜοτύης, τοῦ Σπηλαίου τοῦ Νέστορος καὶ ἄλλαεὑρήματα ἐκ συντό μων ἀνασκαφῶν του (Θερμοπύ -λαι, Μαραθών, Ἀσίνη κ.ο.κ.) παρέμειναν ἀδημο -σίευτα, ὅπως ἀδημοσίευτα παρέμειναν, οὐσιαστι -κῶς, πολλὰ ἄλλα εὑρήματά του ἐκ Μυκηνῶν καὶ ἐκ171. Daniel 1976, 167.