Archaeology and Heinrich Schliemann 2012

220 Γεώργιος Στυλ. ΚορρέςἬδη, μετὰ τὸ Συνέδριον τῶν Ἀθηνῶν παραμένειἀκλόνητος ἡ πεποίθησις ὅτι αἱ ἐμπνεόμεναι ὑπὸ ἐπι -στημονικῆς δεοντολογίας συμβολαί του εἰς τὴν πρόο -δον τῆς ἐρεύνης ἀνεγνωρίσθησαν καὶ ἡ πρωτοποριακὴτοποθέτησίς του διὰ συνεργασίαν μὲ ἐκπροσώπους τῶνθετικῶν ἐπιστημῶν, ὡς καὶ μὲ ἄλλους συναδέλφους τουτοῦ ἀρχαιολογικοῦ χώρου, τοῦ ἐπιδαψίλευσαν τὸν τί -τλον τοῦ ἱδρυτοῦ τῆς νεωτέρας κατὰ τὴν σύλληψιν καὶἀντίληψιν ἐπιστήμης τῆς ἀρχαιολογίας˙ καί, ὅλα αὐτά,διότι ἀπετέλεσε τὴν πρώτη ἰδιοφυΐαν εἰς τὸν χῶρον τῆςαἰγαιακῆς ἀρχαιολογίας. Ἡ ἐπιλογή του, ἐξ ἄλλου, νὰἀνασκάψη εἰς τὸ πλαίσιον ἐνὸς εὐρυτέρου προγράμ -ματος τὰ κυριώτερα κέντρα τῆς ἑλληνικῆς πρωτοϊστο -ρίας, ὡδήγησε τὴν πένναν του εἰς τὴν ἐπιβεβαίωσιν τῆςὁμηρικῆς καὶ τῆς ἀρχαίας ἑλληνικῆς παραδόσεως διὰτῶν ἀρχαιολογικῶν δεδομένων, πλέον, ποὺ ἔφερεαὐτὸς εἰς φῶς. Αὐτὸ δὲ διότι δὲν εἶχε μόνον τὸν Ὅμηρονὡς ὁδηγόν του, ἀλλά, ἰδιαιτέρως, τὸν Παυσανίαν.Ὅσον ἀφορᾷ εἰς τὴν ἀνασκαφήν του εἰς Τροίαν,εἶναι εὐνόητον ὅτι προέβη καὶ εἰς καταστροφάς, ὁμοίαςτῶν ὁποίων ἔχουν μετέλθει καὶ σύγχρονοι ἀρχαιολόγοιπροκειμένου νὰ προσεγγίσουν τὰ κατώτερα ποὺ τοὺςἐνδιαφέρουν στρώματα τῶν προϊστορικῶν περιόδων,ἐνῷ, ὅσον ἀφορᾶ εἰς τὴν ἀνασκαφήν του τῶν πέντε λακ -κοειδῶν βασιλικῶν τάφων τῶν Μυκηνῶν, πρέπει, ἀνεν -δοιάστως, νὰ ὁμολογηθῇ ὅτι ὑπῆρξεν ἡ μεγαλυτέραἀπώ λεια τῆς Μυκηναιολογίας λόγῳ τῆς ἀπουσίας ἀρχι -τέκτονος καὶ σχεδιαστοῦ, παράγοντες εἰς τοὺς ὁποίουςἀτύχησε λόγῳ λόγων ἀνεξαρτήτων της θελήσεώς του.Τὸ οὐσιαστικὸν ἐπίτευγμα ὑπῆρξεν ἡ σωρεία τῶνδημoσιεύσεών του, ἀνεξαρτήτως τῆς πολιτικῆς του (χά -ριν αὐτοπροβολῆς), δηλαδὴ νὰ κατακλύζῃ τὰ μέσα ἐνη -μερώσεως εἰς ὅλην τὴν Εὐρώπην.XXIV. Ἀρχειακὸν περὶ Ἑρρίκου Σλῆμαν ὑλικόνἩ σημασία τοῦ ἔργου τοῦ Ἑρρίκου Σλῆμαν κατα -φαίνεται καὶ ἐκ μιᾶς ἄλλης διαπιστώσεως, καθ’ ἣν δὲνπρέπει, δὲν εἶναι δυνατὸν νὰ ὑφίσταται οἱαδήποτεἄλλη προσωπικότητα τοῦ δημοσίου βίου καὶ τῆς ἐπι -στήμης τοῦ παρελθόντος αἰῶνος (ἂν μὴ καὶ τοῦ διανυο -μένου/λήγοντος) αἰῶνος εἰς παγκόσμιον κλίμακα, τoυὁποίου κατάλοιπα, ἔργα, ἐπιστολαί, σχέδια, εὑρήματαεὕρηνται εἰς τόσον μεγάλον ἀριθμὸν Μουσείων, ἀρχείων,βιβλιοθηκῶν, κρατικῶν ὑπηρεσιῶν καὶ Ὑπουργείων εἰςὅλην τὴν Εὐρώπην, ἀλλὰ καὶ εἰς αὐτὴν τὴν Ἀμερικὴνκαὶ εἰς αὐτὴν τὴν ἀπομεμακρυσμένην Ἰαπωνίαν. Ὑπῆρ -ξαν καὶ ἄλλες προσωπικότητες παγκοσμίου ἀκτινο -βολίας, ἀλλὰ μόνον ὁ Ἑρρῖκος Σλῆμαν ἀπέκτη σεν τὸπρονόμιον νὰ ἀντιπροσωπεύεται τὸ ἔργον του εἰς αὐτὸτὸ εὖρος καὶ εἰς αὐτὴν τὴν ποικιλίαν ντοκου μέντων εἰςπλῆθος ὅσον Μουσείων καὶ ἀρχειακῶν συλ λόγων.Ἴσως, μόνος αὐτὸς ἔσχε τὸ προνόμιον νὰ «ἀπο λαμβά -νῃ» τὴν ἀναγνώρισιν τοῦ ἔργου του μὲ ἵδρυσιν προσω -πικῶν Μουσείων (ἤδη ὑφίστανται δυὸ καὶ ἐλπί ζεται ἡδημιουργία καὶ ἄλλου), σύγκλησιν Διεθνῶν Συ νεδρίωνκατ’ ἐξακολούθησιν, ἔκδοσιν ἀπειράριθμων βιογρα -φιῶν, ἔκδοσιν ἑκατοντάδων ἄρθρων βιβλίων καὶ ἔκδο -σιν γραμματοσήμων εἰς διαφόρους χώρας. Εἶναι ὁ μόνοςἀρχαιολόγος, τοῦ ὁποίου τὰ εὑρήματα, ἀπὸ ἑκα βάσεωςτὸν παγκόσμιον τύπον καὶ ἀποτελοῦν κύριον πρόβλη -μα τῆς ἀνθρωπότητος ὅσον ἀφορᾶ τὴν διάσωσιν τῶν ἐκτῆς δίνης τοῦ Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου.Ἐνόσῳ ἔζη, κατέβαλλε συντόνους προσπαθείας,ὥστε νὰ προβάλλεται τὸ ἔργον του διὰ μέσου τοῦ ἀθη -ναϊκοῦ καὶ τοῦ εὐρωπαϊκοῦ τύπου, χωρὶς νὰ ἀποτρέψῃκαὶ τὴν μεταχείρισίν του ὡς ἀμφιλεγομένου ἀτόμου, μὲἀποτέλεσμα νὰ ἀνέρχεται ἤδη εἰς τρομακτικὸν ἀριθμὸνκαὶ τὸ σύνολον τῶν δημοσιευμάτων περὶ τῶν ἐπιστημο -νικῶν του ἀνακαλύψεων καὶ τῶν ἐπιστημονικῶν τουθεωριῶν κατὰ τὴν περίοδον 1873-1890 καὶ ὁ ἀπόηχοςτοῦ θανάτου του (1890-91).Τὸ πλῆθος τῶν ντοκουμέντων, ποὺ ἀφοροῦν εἰς τὸνβίον του, τὰ εὑρήματά του, τὴν ἐπιστημονικὴν δραστη -ριότητά του, τὴν ἀναγνώρισίν του εὕρηνται εἰς μέγανἀρι θμὸν ἐν Ἀθήναις ἀρχείων, Μουσείων, Βιβλιοθηκῶνκαὶ ἰδιωτικῶν Συλλογῶν καί, κατωτέρω, ἐπιχειρεῖται ἡκατ’ ἀρχὴν παράθεσις τῶν:1. Ἀρχεῖον Ἑρρίκου Σλῆμαν εἰς τὴν Γεννάδειον Βιβλιο -θήκην,2. Δημοσία Οἰκονομικὴ Ὑπηρεσία Δημοσίων Κτημά -των,3. Πρωτοδικεῖον Ἀθηνῶν (διαθῆκαι 1890, Σ),4. Ἱστορικὸν Ἀρχεῖον Ἐθνικῆς Τραπέζης Ἑλλάδος,5. Ἀρχεῖον Κεντρικῆς Ὑπηρεσίας Ὑπουργείου Πολι -τισμοῦ,6. Ἀρχεῖον Διευθύνσεως Νεωτέρων Μνημείων Ὑπουρ -γείου Πoλιτισμοῦ,7. Ἀρχεῖον Διευθύνσεως Μελετῶν Ἔργων ΜουσείωνὙπουργείου Πoλιτισμοῦ,8. Ἀρχεῖον Διευθύνσεως Ἐκτελέσεως Ἔργων Μου -σείων Ὑπουργείου Πoλιτισμοῦ,9. Ἀρχεῖον Ὀργανισμοῦ «Ἀθήνα, Πoλιτιστική Πρω -τεύουσα Εὐρώπης, 1985»,10. Ἀρχεῖον Ἀρχαιολογικῆς Ὑπηρεσίας Ὑπουρ γείουΠολιτισμοῦ,