14.11.2014 Views

axali da uaxlesi istoria

axali da uaxlesi istoria

axali da uaxlesi istoria

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

erTeulze laparaki an saocari gaugebrobaa, an yovlad miuRebeli zoma osebis sakmaod<br />

gaSlili moZraobis SesaCereblad. orive SemTxvevaSi es faqti metad seriozulia <strong>da</strong><br />

friad mavne saqarTvelos saxelmwifoebrivi interesebisaTvis. miTumetes, igi Zalas ukargavs<br />

saqarTvelos mTavrobis moqmedebas, romelic amJamad... mimarTuli un<strong>da</strong> iqnes osuri<br />

moZraobisa <strong>da</strong> misi erovnuli sabWos aRmosafxvrelad.~<br />

mimdinare politikurma procesebma, qarTuli politikuri speqtri <strong>da</strong>arwmuna, rom<br />

saqarTvelos <strong>da</strong>moukideblobis arsebobisaTvis osuri samazro erTeulis Seqmna saxifa-<br />

To nabijs warmoadgen<strong>da</strong>. exebo<strong>da</strong> ra aRniSnul sakiTxs gazeTi `erToba~ mowinave statiaSi<br />

`kidev oseTze~ xazgasmiT wer<strong>da</strong>: `javis TviTgamorkveva aris saqarTvelos <strong>da</strong>r-<br />

Rvevis boroti surviliT wamoyenebuli... sad gagonila, rom ramdenime milioni mcxovrebi<br />

msxverplad Sewirodes ramdenime aTaseuls! javis xeobis <strong>da</strong>moukidebloba, kaxeTis<br />

osebis <strong>da</strong> sxva wvrili erovnuli naSTebis iqnebo<strong>da</strong> saqarTvelos <strong>da</strong>rRveva, misi saz-<br />

Rvrebis moSla <strong>da</strong> bolSevikebis mxri<strong>da</strong>n advil <strong>da</strong>sapyrobad ga<strong>da</strong>qceva.~ am SemTxvevaSi,<br />

qarTuli politikuri speqtri <strong>da</strong>moukidebeli saqarTvelos saxelmwifos usafrTxoebis<br />

garantiis SeqmniT moqmedeb<strong>da</strong>. warsulis mware gamocdilebi<strong>da</strong>n kargad hqon<strong>da</strong>T gacnobierebuli,<br />

rom Si<strong>da</strong> qarTlis mTis osoba qveynis xelisuflebisgan ndobasa <strong>da</strong> gamor-<br />

Ceul upiratesobas ar imsaxureb<strong>da</strong>. am SemTxvevaSi pirvel rigSia gasaTvaliswinebeli<br />

osi separatistebis mier politikuri <strong>da</strong>moukideblobisaken swrafvis tendenciebi. osuri<br />

inteligenciis umravlesobas, Si<strong>da</strong> qarTlSi osebis erovnuli sabWos 1918 wlis proeqtis<br />

farglebSi osuri saxelmwifo warmonaqmnis sokosaviT aRmoceneba, misi ruseTTan<br />

SeerTeba <strong>da</strong> saqarTvelos teritoriuli mTlianobis <strong>da</strong>rRveva miznad rom hqon<strong>da</strong> <strong>da</strong>saxuli.<br />

amis erTxel kidev <strong>da</strong><strong>da</strong>sturebas, osebis erovnuli sabWos uflebamosilebis Sesaxeb,<br />

saqarTvelos osebis delegatTa meeqvse yrilobis (1918 wlis 4 dekemberi) mier mi-<br />

Rebuli debuleba iZleva. es 26 muxliani dokumenti, samarTlebrivad ararsebul `samxreT<br />

oseTs~ politikuri avtonomiis rangSi ganixilav<strong>da</strong> <strong>da</strong> osebis erovnul sabWos<br />

Sesatyvis uflebamosilebas aniWeb<strong>da</strong>. am dokumentis mixedviT; 1) osebis erovnuli sabWo<br />

sakanonmdeblo uflebebiT un<strong>da</strong> aRWurviliyo <strong>da</strong> misi kontroli saqarTveloSi ararsebuli<br />

`oseTis~ teritoriaze gavrcelebuliyo; 2) osebis erovnuli sabWo, `oseTis~<br />

mTel teritoriaze (igulisxmeba Crdilo <strong>da</strong> `samxreT oseTi~) qmni<strong>da</strong> erovnul jars,<br />

romelsac oseTis teritoriis (cxinvalis regionis CaTvliT) farglebSi arsebuli sasoflo-sameurneo<br />

<strong>da</strong>wesebulebebis <strong>da</strong> xelmZRvanel pirTa gakontrolebis uflebebi eZleo<strong>da</strong>;<br />

rac Seexeba osebis erovnul yrilobas, `samxreT oseTis~ teritoriaze komisaris<br />

ga<strong>da</strong>yeneba, komisaris TanaSemweebis, miliciisa <strong>da</strong> saxelmwifo organoTa gamgeebis<br />

<strong>da</strong>niSvna SeeZlo; 3) mezobel erebTan xelSekrulebis <strong>da</strong>deba <strong>da</strong> am dokumentis ratifikacia,<br />

osebis erovnuli yrilobis prerogativad rCebo<strong>da</strong>; 4) `samxreT oseTis~ erovnuli<br />

sabWo, kavkavSi arsebuli Crdilo kavkasiis osebis erovnuli sabWos <strong>da</strong>qvemdebarebul<br />

seqciad cxaddebo<strong>da</strong> <strong>da</strong> masSi ruseTis moqalaqe osebs 4 adgili qon<strong>da</strong> <strong>da</strong>Tmobili, xolo<br />

qarTvelebs _ 1; 5) osebis erovnuli sabWos deputatebi, romlebic fics debdnen<br />

osebis konstituciaze, xelSeuxeblobis imunitetiT iyvnen aRWurvilni; 6) saerTo osuri<br />

sakiTxis ga<strong>da</strong>wyveta, imave dokumentiT, sruliad oseTis (Crdilo <strong>da</strong> `samxreT ose-<br />

Tis~) saxalxo yrilobis uflebamosilebad iyo gamocxadebuli 1 .<br />

rogorc vxe<strong>da</strong>vT, am `debulebis~ mixedeviT, `samxreT oseTad~ Si<strong>da</strong> qarTlis is teritoriaa<br />

moazrebuli, romelic osuri samazro erTeulis SemadgenlobaSi iyo gaTvaliswinebuli.<br />

rac Seexeba osebis erovnul sabWos, igi ruseTis federaciaSi myofi<br />

Crdilo kavkasiis oseTis erovnuli sabWos qvemdebare organizaciad <strong>da</strong> misi miTiTebebis<br />

Semsruleblad cxaddebo<strong>da</strong>. am faqtiT, saqarTvelos sakanonmdeblo organosa <strong>da</strong><br />

mTavrobis uflebamosilebis ignorireba xdebo<strong>da</strong>. im SemTxvevaSi, Tuki osebis erovnuli<br />

sabWo saerobo an samazro erTeulis SeqmniT marTlac kmayofildebo<strong>da</strong>, es `debuleba~:<br />

1) saqarTvelos kanonmdeblobisa <strong>da</strong> samazro-saerobo erTeulisaTvis gaTvaliswinebul<br />

CarCoSi un<strong>da</strong> yofiliyo moqceuli. aRniSnul dokumentSi Cadebuli moTxovnebi<br />

ara Tu samazro erobis, aramed politikuri avtonomiis uflebebs scildebo<strong>da</strong>; 2) saqarTvelos<br />

osebis erovnuli sabWo, ruseTis federaciis teritoriaze arsebuli osebis<br />

erovnuli sabWos seqciad ar un<strong>da</strong> gamocxadebuliyo <strong>da</strong> ucxo qveynis kanonebi saxelmZRvanelod<br />

ar gaexa<strong>da</strong>. Tuki am mimarTulebiT Sesabamis nabijs ar dgamdnen, maTTvis im<br />

etapze araxelsayreli politikuri situaciiT iyo ganpirobebuli.<br />

1 oseTis erovnuli sabWo, saqarTvelo, 6 ianvari (1919).<br />

361

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!