axali da uaxlesi istoria
axali da uaxlesi istoria
axali da uaxlesi istoria
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
maa, meore _ buRhalteria~; pirveli `kosmiuri akordis notebia, meore ki mSrali cifrebi~;<br />
pirveli filosofiuria, meore _ utilitaruli; pirveli simfoniaa, meore _ roki<br />
<strong>da</strong> smoki; pirveli kreaciuli Teoriis nayofia, meore _ evoluciuris. pirvelis avtori,<br />
sozigene, aris `didi kompozitori~, `drois sworupovari somfoniis Semqmneli~. igi,<br />
Turme, `bibliur swavlebas~, `mistikuri Wvretis unars~ flob<strong>da</strong> <strong>da</strong> TviT `saRvTo gamocxadebasac<br />
ar un<strong>da</strong> yofiliyo moklebuli~. <strong>da</strong> es maSin, rodesac meoris avtori, papi<br />
grigor XIII, erTi mxriv, imave arqimandritis TqmiT, `gamoCenili ierarqi <strong>da</strong> pirad<br />
cxovrebaSi asketi iyo~, meore mxriv ki `mis zneobriv principebSi Sedio<strong>da</strong> Zaladoba<br />
sikeTis saxeliT~ 1 .<br />
aq pirvel rigSi erTob ucnaurad is garemoeba gamoiyureba, rom avtori, romelic<br />
saqarTvelosa <strong>da</strong> ruseTSi cnobili <strong>da</strong> <strong>da</strong>fasebuli sasuliero piria, TiTqos verc ki<br />
grZnobs imis saWiroebas, rom sakuTari Tvalsazrisebi <strong>da</strong> debulebebi saRvTo werilsa<br />
<strong>da</strong> saRvTo gadmocemaze <strong>da</strong>amyaros. is arafers ambobs <strong>da</strong> Cvenc ar viciT, romelma wmin<strong>da</strong><br />
mamam <strong>da</strong> romelma wmin<strong>da</strong> krebam gamoacxa<strong>da</strong> kalen<strong>da</strong>ri _ an iuliusis, an grigoriusis<br />
_ `sulier movlenad~; uwo<strong>da</strong> mas poema, simfonia, `samyaros pulsi~; mianiWa msoflmxedvelobisa<br />
Tu ideologiis statusi <strong>da</strong> Semosa sakramentis RirsebiT. Cven ukve gvqon<strong>da</strong><br />
SemTxveva, <strong>da</strong>mowmebuli Sexedulebebisa Tu gamonaTqvamebis Taobaze sakuTari pozicia<br />
Camogveyalibebina. Cven vfiqrobT, rom avtori erTmaneTSi urevs kalen<strong>da</strong>rs, rogorc<br />
teqnikur qronologias, <strong>da</strong> kalen<strong>da</strong>rs, rogorc saeklesio xsenebaTa ganawess 2.<br />
debatebSi bibleistikisa <strong>da</strong> Teologiis kvalificiuri specialistebic CaerTvnen:<br />
prof. zurab kiknaZe <strong>da</strong> prof. ediSer WeliZe 3 . maT cxadyves, rom mosazrebebsa <strong>da</strong> mowodebebs,<br />
riTac zemoT xsenebuli sasuliero pirebi manipulireben <strong>da</strong> romlebsac bibliur<br />
<strong>da</strong> Teologiur WeSmaritebaTa iarliyiT avrceleben, sinamdvileSi araferi aqvT saerTo<br />
bibliasa <strong>da</strong> qristianul tradiciasTan. `kalen<strong>da</strong>ri mecnierebis produqtia <strong>da</strong> misi<br />
CaTvla rwmenis faqtad, rogora<strong>da</strong>c mas mrevlis raRac nawili Tvlis, marTebuli ar<br />
un<strong>da</strong> iyos... kalen<strong>da</strong>ri konfesiis gareSe dgas... bibliis <strong>da</strong>mowmebiT Cven SegviZlia grigoriseuli<br />
kalendris upiratesoba <strong>da</strong>va<strong>da</strong>sturoT: mTeli biblia Tavad, rogorc Zveli<br />
aRTqma, ise <strong>axali</strong> aRTqma, geocentrulia~ _ wers prof. z. kiknaZe <strong>da</strong> imowmebs wm. grigol<br />
nosels, romelic Sesaqmis meoTxe dResTan (<strong>da</strong>b. 1, 14-18) <strong>da</strong>kavSirebiT aRniSnavs:<br />
`es ca is 99 cxvaria, romlebic keTilma mwyemsma (qristem) miatova. es miwa ki is erTi<br />
cxvaria, romlis saZebra<strong>da</strong>c wavi<strong>da</strong> mwyemsi~. amis Semdeg igi, bibliis axal qarTul<br />
enaze mTargmneli, ambobs: `yovelive amis (arqimand. rafaelis naweris _ n. p.) kiTxvisas<br />
iqmneba STabeWdileba, rom Cens winaSea ara marTlmadidebeli mamis naweri, aramed<br />
ezoTerikosi piTagorelisa~ 4 .<br />
prof. e. WeliZis kritikis sagania dek. biZina gunias Tvalsazrisebi, romlebic<br />
warmodgenilia mis vrcel naSromSi `iuliusis kalendris arsi <strong>da</strong> mniSvneloba~ 5 . igi,<br />
filologiis doqtori <strong>da</strong> patrologiis profesori, aRniSnul Tvalsazrisebsa <strong>da</strong> mtkicebulebebs<br />
saRvTo werilisa <strong>da</strong> saRvTo mecnierebis (dogmatikis) fonze ganixilavs <strong>da</strong><br />
gamoaqvs <strong>da</strong>skvna, rom isini <strong>da</strong>sayrdensa <strong>da</strong> gamarTlebas qristianul msoflmxedvelobasa<br />
<strong>da</strong> praqtikaSi ver pouloben. e. WeliZe aRrmavebs z. kiknaZis kritikas <strong>da</strong> <strong>da</strong>sZens:<br />
`yvelas, vinc aRniSnuli (iuliusis _ n. p.) kalendris `sulier~, `bibliur~, `mistikur~,<br />
`sarwmunoebriv~ Rirsebebze saubrobs, ar un<strong>da</strong> <strong>da</strong>aviwydes aRniSnuli kalendris warmarTuli<br />
warmomavloba. rogorc cnobilia, eklesiaSi miRebuli kalen<strong>da</strong>ri Seqmnilia<br />
iulius keisris brZanebiT mekerpe sozigenis mier... SeuZlebelia, rom eklesias raRac<br />
gansakuTrebuli cvlilebebiT ganemsWvala mis mier gamoyenebuli kalen<strong>da</strong>ri <strong>da</strong> am<br />
ukanasknelisaTvis (kalendrisaTvis) kvlav kerpTayvanismcemlis avtoroba SeenarCunebina...<br />
vuwodebT ra eklesiaSi xmarebul calen<strong>da</strong>rs `iuliusis kalen<strong>da</strong>rs~, amiT erTazrovnad<br />
vafiqsirebT mis warmarTul warmomavlobas <strong>da</strong>, Sesabamisad, erTazrovnadve<br />
1 arqimand. rafaeli, qa<strong>da</strong>gebebi, statiebi, I (Tbilisi, 1998), gv. 58-89.<br />
2 n. papuaSvili, saeklesio kalen<strong>da</strong>ri <strong>da</strong> teqnikuri qronologia, literaturuli saqarTvelo, 27.XII-3.I, #52<br />
(1996-1997).<br />
3 z. kiknaZe, Zveli stili _ `kosmiuri poema~, <strong>axali</strong> _ `buRalteria~, macne, 8-14.IX, #31 (1997), (=z. kiknaZe,<br />
eklesia guSin, eklesia xval (Tbilisi, 2002), gv. 145-153); e. WeliZe, iuliusis kalen<strong>da</strong>ri <strong>da</strong> saeklesio<br />
tradicia, kalmasoba, XII, #15 (Tbilisi, 1998).<br />
4 es <strong>da</strong> momdevno abzaci germanul publikaciaSi ar aris.<br />
5 ibeWdebo<strong>da</strong> gazeT `madlis~ 1997-1998 ww-is nomrebSi; gamoica calkec, 1999 wels.<br />
394