14.11.2014 Views

axali da uaxlesi istoria

axali da uaxlesi istoria

axali da uaxlesi istoria

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

lela saraliZe<br />

ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo universitetis<br />

ivane javaxiSvilis istoriisa <strong>da</strong> eTnologiis instituti<br />

ruseT-safrangeTis 1932 wlis<br />

Tav<strong>da</strong>usxmelobis paqti <strong>da</strong> qarTuli emigracia<br />

sabWoTa ruseTis xelisufleba yovelmxriv cdilob<strong>da</strong>, xeli SeeSala qarTveli<br />

xalxis erovnul-ganmaTavisuflebeli brZolisTvis emigraciaSi. bolSevikebis yuradReba<br />

ZiriTa<strong>da</strong>d safrangeTisken iyo mimarTuli, sa<strong>da</strong>c qarTuli politikuri emigracia imyofebo<strong>da</strong>.<br />

qarTveli emigrantebi saqarTvelos ganviTarebis evropul gzas qveynis warmatebis<br />

erTaderT saSualebad miiCnevdnen. ruseTis sabWoTa xelisufleba ki <strong>da</strong>savleTis<br />

qveynebs burJuaziul saxelmwifoebad Tvli<strong>da</strong> <strong>da</strong> gasabWoebul saqarTveloSi maT winaaRmdeg<br />

farTo agitacias eweo<strong>da</strong>. qarTveli emigrantebi saerTaSoriso organizaciebSi<br />

ruseTis integraciis winaaRmdegi iyvnen. isini yvelafers akeTebdnen, raTa evropeli xalxisTvis<br />

<strong>da</strong> politikosebisTvis rus xelisufalTa namdvili saxe eCvenebinaT. emigraciaSi<br />

myofi saqarTvelos demokratiuli respublikis pirveli mTavrobis Tavmjdomare<br />

noe ramiSvili sabWoTa xelisuflebis mier saqarTvelos Zal<strong>da</strong>tanebiT aneqsias ase afaseb<strong>da</strong>:<br />

`...ruseTis komunizmi xmliTa <strong>da</strong> maxviliT SemoiWra saqarTveloSi <strong>da</strong> <strong>da</strong>amxo demokratiuli<br />

respublika. ruseTis komunizmis xiSti saqarTvelos demokratias <strong>da</strong>upirispir<strong>da</strong>.<br />

ra aris demokratia? ras warmoadgens komunizmi! demokratia xalxis batonobaa.<br />

Tavisufali <strong>da</strong> sayovelTao arCevnebiT xalxi Tavis beds TviTonve sWris <strong>da</strong> qveyanas<br />

Tavis gemoze <strong>da</strong> Tavisi interesebis mixedviT ganagebs. demokratiul saxelmwifoSi<br />

qveynis uzenaesi Zala TviT xalxia, misi neba <strong>da</strong> survili ganviTarebis safuZvelia, misi<br />

goneba <strong>da</strong> gamWriaxoba qveynis saWea. Secdomisagan ar aris uzrunvelyofili arc erTi<br />

a<strong>da</strong>miani, arc romelime klasi an mTeli sazogadoeba. magram demokratiis batonobis xanaSi<br />

yvela sargeblobs Tavisufali aspareziT, Tavisufali sityviT... demokratia sauke-<br />

Teso nia<strong>da</strong>gia materialuri <strong>da</strong> sulieri kulturis asayvaveblad <strong>da</strong> ai es wyobileba<br />

CvenSi <strong>da</strong>angria rusulma xiStma...“ 1 .<br />

sabWoTa xelmZRvaneloba antisabWoTa emigraciis saqmianobas did safrTxed miiCnev<strong>da</strong><br />

<strong>da</strong> gaSmagebiT ibrZo<strong>da</strong> qarTveli patriotebis winaaRmdeg. 1930 wlis 11 agvistos saqarTvelos<br />

komunisturi partiis centralur komitetSi specialuri TaTbiri gaimarTa.<br />

igi politikuri emigraciis winaaRmdeg brZolis strategiul <strong>da</strong> taqtikur sakiTxebs mieZRvna.<br />

Sekreba gaxsna sabWoTa saqarTvelos kompartiis mdivanma samson mamuliam. man<br />

Tqva: `amxanagebo, menSevikebis winaaRmdeg brZolis sakiTxi yovelTvis idga partiis<br />

dRis wesrigSi <strong>da</strong> dRes, amdeni wlis Semdeg, igi kidev ufro Zlier gvaRelvebs Cven. un<strong>da</strong><br />

vaRiaroT, rom qarTuli menSevizmi dRes ukve namdvili realobaa <strong>da</strong> igi sulac ar<br />

aris <strong>da</strong>marcxebuli rogorc ideologiurad, ise fizikurad. amdenad, naTelia, rom igi<br />

CvenTvis did saSiSroebas warmoadgens dRes, swored maSin, roca Cveni partia uamravi<br />

problemiT CixSia moqceuli. Cven ara gvaqvs ufleba <strong>da</strong>vmaloT is, rom gasuli wlis<br />

gazafxulze brZolis sulis Camdgmelebi swored kontrrevolucioneri menSevikebi <strong>da</strong><br />

kulakebi iyvnen <strong>da</strong> am brZolaSi, romelic Cven maT winaaRmdeg gavmarTeT, <strong>da</strong>marcxebuli<br />

Cven aRmovCndiT. Cven seriozulad un<strong>da</strong> CavufiqrdeT am faqts, TiToeulma CvenTaganma<br />

sakmaod gaiazros movlenebi, menSevikebis winaaRmdeg brZolis sakiTxi mTeli Tavisi si-<br />

RrmiT un<strong>da</strong> iqnas Seswavlili...“ 2 . imave TaTbirze sityviT gamovi<strong>da</strong> sabWoTa saqarTvelos<br />

saxelmwifo politikuri sammarTvelos ufrosi lavrenti beria. Tavisi gamosvla<br />

man ase <strong>da</strong>iwyo: `amxanagebo, menSevikebis winaaRmdeg brZolis sakiTxi yovelTvis ipyrob<strong>da</strong><br />

Cven yuradRebas, rameTu mTeli sabWoTa kavSiris masStabiT saqarTvelos menSevikuri<br />

partia yvelaze ufro Zlieri <strong>da</strong> gavleniania kontrrevoluciur organizaciaTa Soris.<br />

swored amitomac, menSevikebis winaaRmdeg brZola did energias moiTxovs, isini<br />

jer kidev ar arian <strong>da</strong>marcxebulni <strong>da</strong> Cvenc aucileblad gvmarTebs miviRoT maT winaaRmdeg<br />

brZolis aucilebeli zomebi. es imdenad aucilebelia, ramdena<strong>da</strong>c menSevizmi<br />

gavlenas axdens Cveni partiis generaluri xazis yvela mimarTulebaze... Cveni valia ga-<br />

1 n. ramiSvili, rusuli komunizmi <strong>da</strong> saqarTvelos demokratia (parizi, 1923), gv. 39.<br />

2 g. sulaZe, qarTuli antisabWoTa emigracia <strong>da</strong> specsamsaxurebi (1918-1953) (Tbilisi, 2010), gv. 178.<br />

380

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!