14.11.2014 Views

axali da uaxlesi istoria

axali da uaxlesi istoria

axali da uaxlesi istoria

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

eTnologia<br />

giorgi gociriZe<br />

ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo universitetis<br />

ivane javaxiSvilis istoriisa <strong>da</strong> eTnologiis instituti<br />

svanTa <strong>da</strong>saxlebebi qvemo qarTlSi<br />

(gar<strong>da</strong>bnisa <strong>da</strong> marneulis raionebi)<br />

`svaneTi<strong>da</strong>n wamoRebuli monadiris xeljoxi SemomrCa,<br />

aq aRar mWirdeba, radgan nadirobiT veRar vnadirob <strong>da</strong><br />

WiuxebSic ar miwevs wasvla. saqonelsac ar verekebi mTaSi.<br />

axla es joxi warsuls magonebs mxolod <strong>da</strong> mec fiqrebSi<br />

CaZiruls mSobliuri svaneTi mixmobs, suls miforiaqebs...~<br />

es sev<strong>da</strong>narevi sityvebi epigramad rom gamoviyene, Cemi savele dRiuri<strong>da</strong>naa amowerili.<br />

igi svan kacs _ uCa xarzians ekuTvnis, warmoSobiT mulaxis Temi<strong>da</strong>n, gar<strong>da</strong>banSi<br />

1951 wels Camovi<strong>da</strong> ganawilebiT <strong>da</strong> aq gaatara mTeli cxovreba. saintereso pirovneba<br />

gaxl<strong>da</strong>T batoni uCa, maRali, warmosadegi, avtoritetuli, Rvawlmosili, kulturis <strong>da</strong>msaxurebuli<br />

muSaki. is Cveni eTnografiuli eqspediciis 1 maspinZeli iyo <strong>da</strong> bevri ram<br />

gviambo kidec aqaur svanebze, migrantebze, maT yofa-cxovrebaze. ase rom am statiis <strong>da</strong>weras<br />

garkveulwilad masac vumadli.<br />

qvemo qarTli istoriuli bediT gamorCeuli kuTxea saqarTvelosi, n. berZeniSvili<br />

mas samxreT saqarTvelos istoriul karibWes uwodeb<strong>da</strong> 2 . mZafri politikuri peripetiebisa<br />

<strong>da</strong> socialuri procesebis gamo igi droTa ganmavlobaSi iseT mWidrod <strong>da</strong>saxlebul<br />

polieTnikur regionad Camoyalib<strong>da</strong>, sa<strong>da</strong>c sakuTriv qarTvelebis gar<strong>da</strong> kavkasiuri<br />

<strong>da</strong> arakavkasiuri warmomavlobis sxva<strong>da</strong>sxva eTnosi cxovrobs: (somxebi, berZnebi, azerbaijanelebi,<br />

aisorebi, rusebi). maTi a<strong>da</strong>ptaciis, socialuri <strong>da</strong> kulturuli integraciis<br />

procesebis Seswavla mimdinare globalizaciis fonze gansakuTrebul interess<br />

iwvevs. qarTul saistorio mecnierebaSi qvemo qarTlis regioni wmin<strong>da</strong> istoriis, arqeologiisa<br />

<strong>da</strong> istoriuli geografiis TvalsazrisiT safuZveliana<strong>da</strong>a Seswavlili (iv.<br />

javaxiSvili, n. berZeniSvili, l. musxeliSvili, i. lorTqifaniZe, d. musxeliSvili, d.<br />

berZeniSvili, k. xaraZe, q. quTaTelaZe <strong>da</strong> sxvebi) 3 . magram sakuTriv eTnografiuli kuTxiT,<br />

mcire gamonaklisis gar<strong>da</strong> (g. Citaia, g. jalabaZe, l. fruiZe, l. boWoriSvili) 4 , metadre<br />

gar<strong>da</strong>bnisa <strong>da</strong> marneulis magaliTze, Zalian mcire ramaa gakeTebuli. bolo xanebSi<br />

vecadeT es deficiti ramodenime statiiT Segvevso, magram bunebrivia esec araa sakmarisi<br />

<strong>da</strong> kvleva am mimarTulebiT axlac mimdinareobs 5 .<br />

im qarTvelur eTnografiul jgufebs Soris, romlebic dRes qvemo qarTlis<br />

regionSi (kerZod marneulisa <strong>da</strong> gar<strong>da</strong>bnis raionebSi) cxovroben (qarTlelebi, kaxele-<br />

1 mxedvelobaSi gvaqvs 2003-2007 wlebis qvemo qarTlis eTnografiuli eqspedicia (g. gociriZe, l. beriaSvili,<br />

m. qanTaria, m. xazraZe, g. <strong>da</strong>viTaSvili). eqspediciis masalebi dRiurebis saxiT inaxeba avtorebTan.<br />

2 n. berZeniSvili, qvemo qarTli, saqarTvelos istoriis sakiTxebi, XIII (Tbilisi, 1990).<br />

3 d. musxeliSvili, saqarTvelos istoriuli geografiis ZiriTadi sakiTxebi, II (Tbilisi, 1980), d. berZeniSvili,<br />

narkvevebi saqarTvelos istoriuli geografii<strong>da</strong>n, I, qvemo qarTli (Tbilisi, 1979), k. xaraZe, saqarTvelos istoriuli<br />

gaografia, qvemo qarTli (Tbilisi, 1991), i. lorTqifaniZe, qvemo qarTli me-18 saukunis pirvel meoTxedSi<br />

(Tbilisi, 1935), q. quTaTelaZe, qvemo qarTli (politikuri istoriis sakiTxebi) (Tbilisi, 2001).<br />

4 g. Citaia, eTnografiuli mogzaurobi<strong>da</strong>n aRbulaRais raionSi, saqarTvelos saxelmwifo muzeumis moambe, IV<br />

(Tbilisi, 1928), qvemo qarTli (eTnografiuli gamokvleva) (Tbilisi, 1990), l. boWoriSvili, qvemo qarTlis istoriuli<br />

geografii<strong>da</strong>n (saflavis Zeglebi), masalebi saqarTvelos eTnografiisaTvis, VIII (Tbilisi, 1956), l.<br />

fruiZe, qvemo qarTlis eTnografiuli eqspedicia, macne, istoriis seria, #4 (Tbilisi, 1971), gv. 174-178.<br />

5 m. qanTaria, g. gociriZe, marneulis raionis eTno-demografiuli Taviseburebani, masalebi saqarTvelos<br />

eTnografiisaTvis, XXV (Tbilisi, 2005), gv. 263_275; g. gociriZe, gar<strong>da</strong>bani (istoriul-eTnografiuli meridianebi),<br />

mose janaSvilis <strong>da</strong>badebi<strong>da</strong>n 150 wlisTavisadmi miZRvnili samecniero sesiis moxsenebaTa mokle<br />

Sinaarsebi (Tbilisi, 2005), gv. 100-104; Гоциридзе Г. Ш., Бериашвили Л. К., Глобализация и проблемы разития традиционных<br />

хозяственно-культурных взаимоотношении в полиэтнической среде (Марнеульский раион), kavkasiis eTnologiuri<br />

krebuli, IX, eZRvneba rusu<strong>da</strong>n xaraZis xsovnas (Tbilisi 2005), gv. 116-125.<br />

408

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!