Voortrekkers van oud Nederland, deel 1 - Vijfeeuwenmigratie.nl

sterke Nederlandsche oorlogsvloot kon uitzeilen om voor de
staatsbelangen op te komen; het kwam tot onderhandelingen,
zoowel met Frederik als met de Lubeckers, die een voorloopig
einde maakten aan de vijandelijkheden. Bij die onderhandelingen
verwekte het bij de Lubeckers groote ergenis, dat de Deensche
koning, wiens belang het meebracht op den duur den Hollanders
niet te veel bezwaren in den weg te leggen, ongenegen was aan
de eischen zijner Lubecksche bondgenooten toe te geven, en een
verdrag met de Hollanders sloot, dat naar hunnen zin voor dezen
veel te voordeelig was. Hierbij trad vooral op den voorgrond een,
uit Hamburg afkomstige, democratische, Lubecksche volksleider
Jurgen Wollenwever.
Bij de onderhandelingen zijn zin niet hijgende, vatte deze het
plan op in Denemarken en Hoistein de heerschende machten door
Lubeck onderste boven te doen werpen, om aan de stad een overheerschende
positie aan de Sont te verzekeren en zoo het overwicht
van Lubeck en de gelegenheid het Oostzeeverkeer te regelen
voor goed te vestigen.
Oorspronkelijk had men succes, doch toen ook Gustaaf Wasa,
beducht voor de al te eerzuchtige plannen der Wendische steden,
zich daartegen keerde, liep de zaak gebeel mis. Lubeck werd nauw
ingesloten en tot het sluiten van vrede gedwongen. Kopenhagen,
dat op de hand der Lubeckers was, moest zich aan den Deenschen
koning Christiaan nl, opvolger van Frederik, overgeven, en
Wollenwever boette zijn vermetelheid met den dood op het
schavot.
Voor de Nederlanders bracbt de uitslag alles wat zij maar
hadden kunnen wenschen. Zij behielden alle voorrechten, die
hun vroeger waren toegestaan. Voor Lubeck en de Wendische
steden was het toppunt hunner macht voorbij; zij hielden zich
voortaan meer op den achtergrond. In een oorlog, eenige jaren
later, van 1542-1544, door Christiaan III met zijne bondgenooten
Frankrijk en Kleef, tegen Karel V gevoerd, waagden zij zelfs
geen poging om hun verzwakt overwicht te herstellen; zij waren
reeds blijde eenigszins behoorlijk hunne neutraliteit te kunnen
dekken.
Met het afnemen van de macht der Hanze en het toenemen
van de macht der Hollanders veranderde langzamerhand ook de
gezindheid tegen de laatsten; in het begin der 17de eeuw was deze
zelfs gunstig geworden. Tijdens den Calmar-oorlog, tusschen
Zweden en Denemarken, sloten de Lubeckers in 1613 een verbond
met de Republiek om zich tegen de willekeur van den Deenschen
76