Voortrekkers van oud Nederland, deel 1 - Vijfeeuwenmigratie.nl

V. NEDERLANDSCHE KOLONIES EN
NEDERLANDSCHE INVLOED IN
ANDERE STREKEN VAN DUITSCHLAND
H
OEWEL IN VERSCHILLENDE ANDERE GEDEELten
van Duitschland, vooral in de I6de eeuw, in den tijd
der geloofsvervolgingen en gedurende de eerste jaren van
den opstand tegen Spanje, een groote instrooming van Nederlanders
heeft plaats gehad, kan toch in de meeste gevallen niet van
Nederlandsche kolonies gesproken worden.
Zoodra toch de toestanden gunstiger werden, is de overgroote
meerderheid dier uitgewekenen naar het vaderland teruggekeerd.
Slechts op enkele plaatsen zijn kolonies blijven bestaan, met name
in Oost-Friesland, Hamburg, Keulen, de Palts en in de nabijheid
van Frankfort.
Van Oost-Friesland is het voldoende bekend welk een groote
beteekenis Emden reeds spoedig na het begin der hervorming,
ik meen van het jaar 154° af, gehad heeft als centrum voor de
Nederduitsch Hervormde kerk, hoe het in de eerste jaren van den
opstand tegen Spanje een brandpunt is geweest voor het verzet,
en welke nauwe betrekkingen eeuwen lang, ook op ander gebied
met het Oosten van ons land hebben bestaan. Onder die omstandigheden
ligt het voor de hand, dat tal van gebouwen daar
nog een Nederlandschen stempel dragen. Zoo vertoont de Nieuwe
Kerk te Emden uitwendig groote overeenkomst met de Noorder
Kerk te Amsterdam, en is zij blijkbaar door een Hollandschen
bouwmeester, in hoofdzaak naar dat model gebouwd. Ook de
Groote Kerk vertoont een sterk Nederlandsch karakter; hetzelfde
geldt voor het gebouw, dat te Emden als zetel dienst deed voor
de, in 't vorige hoofdstuk besprokene, Keurvorstelijke compagnie,
en vooral niet te vergeten voor het mooie raadhuis, gebouwd
door Laurens van Steenwinckel, sterk herinnerende aan dat te
Antwerpen, van Cornelis Floris, waarvan de fraaie toren, volgen3
\\
51