Voortrekkers van oud Nederland, deel 1 - Vijfeeuwenmigratie.nl

ouwing van een gedeelte van het slot te Berlijn onder de leiding
van den Bredaschen architect Michaël Matthias Smids en zijn
leerling Arnold Nering. Rijckwaert maakte verder het hoofdgebouw
van het slot te Schwedt en werkte aan de vestingwerken
van het sterke Küstrin (de plaats, waar later Prederik de Groote
door zijn vader gevangen werd gezet). Voorts werkte een groot
aantal Nederlandsche beeldhouwers en schilders mede aan de
versiering van de talrijke bouwwerken, parken, enz.
ltaliaansche en Nederlandsche aannemers voerden het Priedrich
Wilhelmskanaal uit, dat de Oder met de Spree, dus met de Elbe
verbond, waardoor het handelsverkeer, dat voordien bijna geheel
om de Mark heen plaats vond, over Berlijn werd geleid, dat daardoor
een belangrijke stapelplaats werd.
Omtrent velen van de vorengenoemde Nederlandsche ingenieurs,
bouwmeesters enz., zijn bij Galland in: "Der Grosse Kurfürst und
Moritz von Nassau" 1893 en "Hohenzollern und Oranien" 19II
tal van bijzonderheden te vinden, ontleend aan in de archieven
aanwezige authentieke bescheiden. Vrijwel alle brieven van die
Nederlandsche technici, in Brandenburg werkzaam, de Kemp, van
Belcum, Ruse, Rijckwaert, zijn in de Nederlandsche taal geschreven.
Het zou mij te ver voeren omtrent hen uitvoerige mededeelingen
te doen. Een uitzondering wil ik hier maken voor Hendrik Ruse,
zoowel met het oog op de avontuurlijke loopbaan van dezen man,
als op zijn buitengewone bekwaamheid vooral als vestingbouwkundige,
die zoo groot geweest is, dat hij door sommigen in één
adem met Coehoorn en Vauban genoemd is.
In 16z4 in Drente geboren, trad hij zeer jong in militairen
dienst. Vijf jaar diende hij de Republiek Venetië in haren oorlog
tegen de Turken, keerde toen naar het vaderland terug, om in
Amsterdam belast te worden met het bevel over een compagnie
voetknechten. Op verzoek van Johan Maurits aan het stadsbestuur
werd hem in 1657 toegestaan den Grooten Keurvorst van raad
te dienen bij het maken van plannen "tot beeter defensie vant
Landt van Cleve en de Stadt Calcar". In 1658 ging hij definitief
in Brandenburgschen dienst over voor werkzaamheden aan "de
fortificatien bey unser Vestungen in allen unsern Landen". Hij versterkte
daar Calcar en Lippstadt; bouwde bovendien voor den hertog
van Brunswijk-Luneburg de citadel van Harburg en heeft ook
medegewerkt aan den aanleg der vestingwerken van Berlin-Cöln.
Tot groote teleurstelling van den keurvorst, die hem zeer noode
zag vertrekken, is hij in 1664 overgegaan in dienst van Prederik IIl
van Denemarken om Kopenhagen van nieuwe vestingwerken te
46