Voortrekkers van oud Nederland, deel 1 - Vijfeeuwenmigratie.nl

den vrede van Munster het bisdom Osnabruck heeft bezeten.
Een ander Nederlander van grooten naam, die lang te Gothenburg
vertoefd heeft, was Dr. Jacob van Dijck, ridder en heer van
Salnecke (Upland), geboren te Haarlem. Als gezant van Zweden
bij de Staten heeft hij herhaaldelijk het sluiten van leeningen in
de Nederlanden, ten behoeve van Zweden, weten te bewerken en
subsidiën van de Staten los weten te krijgen, waaraan de berooide
schatkist in Zweden steeds groote behoefte had. Verder regelde
hij den verkoop van koper, het voornaamste Zweedsche artikel
van uitvoer, in samenwerking met den ook reeds vroeger genoemden
Nederlander Janus Rutgersius, die eveneens in Zweedschen
dienst was. Hij had een belangrijk aandeel in het tot stand brengen
van het handelsverdrag tusschen de Staten en Zweden in 1614,
dat in hoofdzaak tegen Denemarken gericht was. In later jaren
werd hij eerst commissaris; en in 1620 burggraaf van Gothenburg,
welke betrekking hij tot aan zijn dood in 16301 heeft vervuld. Als
diplomaat en als commercieel agent stond hij, zoowel in Zweden
als in de Nederlanden, in hoog aanzien. Hij was bevriend met
Vondel, die hem in 1628 te Gothenburg bezocht heeft; en bij
zijn vertrek een geestig sonnet naliet: "Als een tol aan den
Zweedschen koning, den Heer Jacob van Dijck in Gothenburg
betaald".
Verschillende bekende Nederlandsche families te Gothenburg,
als van Ackeren, van Eyck, Braunjohan, van der Hagen, van
Schoring, Hartzen, Amija, hebben aan de stad burgemeesters en
raden geschonken of zijn stamvaders geworden van aanzienlijke
Zweedsche geslachten; een Amija monsterde bijv. in 1688 een der
naar Nederland vertrekkende Zweedsche regimenten van het
hulpkorps van Lewenhaupt af.
De reeds eerder genoemde Willem Usselincx verkeerde ook
een tijd lang te Gothenburg, waarheen hij, ter bevordering van
de haringvisscherij, Nederlandsche visschers deed overkomen.
Fr. Demminck bouwde aldaar de eerste haringbuizen. Nederlandsche
boeren en tuinders vestigden zich in den omtrek der stad
en voorzagen van daaruit de tuinen der kasteel en van zaden,
bollen en planten. Er is eigenlijk geen enkel gebied geweest,
waarop te Gothenburg, in de 17de eeuw, de Nederlanders niet
aan de spits hebben gestaan. Bij het in de 18de eeuw ingetreden
verval van de Republiek is dit echter langzamerhand veranderd.
Van bijzonder groote beteekenis zijn geweest de handelsbetrekkingen
tusschen Zweden en Nederland. Gustaaf Adolf zag
121