Voortrekkers van oud Nederland, deel 1 - Vijfeeuwenmigratie.nl

van de Republiek tegen Engeland en Frankrijk zijn fortuin
nagenoeg geheel verloren had en op middelen zon om zijn geleden
verliezen te herstellen. Tijdens den inval van de Zweden in de
Mark bood hij den keurvorst aan zijn vijanden met 10 fregatten
onder Brandenburgsche vlag afbreuk te doen; de keurvorst ging op
het voorstel in, gaf kaperbrieven uit, met het gevolg, dat Raule in
enkele weken tijds 21 Zweedsche schepen opbracht. De keûrvorst,
die zelf over een vloot wenschte te beschikken, kocht nu enkele
schepen van Raule, huurde er in Den Haag een drietal bij, en dit,
nog met eenige vaartuigen aangevulde, vlootje, onder leiding
van Raule, bewees in den oorlog tegen de Zweden, in de jaren
1675-1678 en ook in de daarop volgende jaren in gevechten telSen
de Spanjaarden, aan den keurvorst belangrijke diensten. De meeste
kapiteins en ef!n groot deel der bemanning waren Hollanders 1).
Wij hebben hier te doen met een herhaling van wat in vroeger
jaren Cabelieau en Lodewijk de Geer gedaan hebben tot ondersteuning
van de Zweedsche vorsten in hun strijd tegen Denemarken.
Raule liet het daarbij niet, doch trok naar Pillau, waar hij de
haven deed verbeteren en een scheepswerf oprichtte. Verder
richtte hij, met steun van den keurvorst in 1680 een Guinea­
Compagnie op, die, niettegenstaande dreigementen van de Staten
en van de bewindhebbers der West-Indische Compagnie, handel
ging drijven met de inboorlingen. In 1682 werd het door Raule
ontworpen reglement voor de compagnie vastgesteld, dat veel
geleek op dat der Nederlandsche W.I.c. De keurvorst trad op
als stichter en beschermheer en als groot-aandeelhouder, eenige
andere vorstelijke personen of hooge staatsambtenaren en officieren
waren eveneens voor belangrijke bedragen daarbij betrokken.
De grootste aandeelhouder was Raule zelf.
Deze compagnie heeft verdragen gesloten met de negerhoofden
en versterkte kantoren of factorijen aangelegd, op dezelfde wijze
als bij de W.I.C. gebruikelijk was. De uitvoerproducten der
kolonie bestonden in hoofdzaak uit goud, ivoor, gummi, struisvederen
en zout, later ook slaven; waartegenover Europeesche
Voortbrengselen werden ingevoerd. Uit den aard der zaak had de
jonge kolonie vele strubbelingen met hare concurrenten; meermalen
kwam het tot werkelijke vijandelijkheden; in 1687 bijna tot
een openlijken oorlog met de Republiek; dank zij de bemiddeling
van de stad Amsterdam werd de zaak echter in der minne geschikt.
Ernstig ondervond men het bezwaar, dat men van de Oostzee
r) De Brandenburgsche vloot is vereeuwigd op een schilderij van Lieven Verschuier.
(Zie PI 10).
49