Voortrekkers van oud Nederland, deel 1 - Vijfeeuwenmigratie.nl

IV. DE NEDERLANDSCHE KOLONIES
IN DE 17e EN 18e EEUW
EN VERDERE NEDERLANDSCHE INVLOED
IN BRANDENBURG
NA DE STICHTING VAN NEDERLANDSGHE KOLOnies
in de I2de en l,de eeuw in Brandenburg, is er nog
eens een tijdperk geweest, waarin op groote schaal Nederlandsche
kolonisten naar Brandenburg zijn getrokken.
Dit is begonnen onder de regeering van Prederik Wilhelm den
Grooten Keurvorst op het einde van de eerste helft der 17de eeuw.
Vooral aan de Havel en de Spree hebben zich veel Hol1andsche
kolonisten gevestigd, om de gedurende den po-jarigen oorlog
verwoeste en ontvolkte streken weder in orde te brengen; zij
hebben zich bezig gehouden met kanalenaanleg, àroogleggen van
poelen en moerassen, andere waterstaatswerken, veeteelt en zuivelbereiding.
De door zijn opvoeding aan het hof van den stadhouder
Prederik Hendrik goed met Nederlandsche toestanden
bekende keurvorst en zijn gemalin Louise Henriëtte, dochter van
Prederik Hendrik, hebben voor die nederzettingen groote belangstelling
getoond. Vele kolonisten zetten zich neer in den z.g.
"Holländerbruch" of "Neu-Hol1and", bij Liebenwald, Cremmen
en Oranienburg. Volgens Peith zijn die streken nog in hoofdzaak
bevolkt met nazaten van die Hol1andsche boerenfamiliën. Ook in
de omstreken van Priedenberg in de Neu-Mark, in de ambten
Zehdenik, Pehrbellin, Chorin, Tangermünde en Gramzow hebben
zij veel verwilderde streken in vruchtbaar land herschapen.
Prof. P. J. Blok maakt in zij.t'. verslag omtrent een in 1886-'87
gehouden onderzoek in de archieven van Duitschland en Oostenrijk
onder meer melding van een aanvrage van Pierre Lamy in
Juni 1647 om woeste gronden in de Mark te mogen doen ont­
ginnen door Hol1andsche emigranten; welke aanvrage geleid heeft
tot belangrijke ontginningen in den omtrek van Priedenberg.
Ook vermeldt hij een in 1648 gesloten contract met een Noord-
4 0