Voortrekkers van oud Nederland, deel 1 - Vijfeeuwenmigratie.nl

EIst en andere Nederlanders in den bouw een belangrijk aandeel
hebben gehad. Luders werkzaamheid te Bremen heeft zich niet
bepaald tot den bouw van dit raadhuis; ook de stadswaag, het in
1591 gebouwde graanpakhuis en de in 1592 verbouwde Stadsapotheek
worden namelijk aan hem toegeschreven.
In Hamburg hebben, zooals ik reeds vermeldde, veel Nederlandsche
renaissance-gebouwen bestaan, doch deze zijn bij den
grooten stadsbrand van 1842 vrijwel alle vernield.
In Lubeck zijn zij, zooals ik reeds in mijn artikel over de Duitsche
Hanze mededeelde, slechts schaars vertegenwoordigd geweest.
Volgens Dr. Rudolph Struck "Das alte bürgerliche Wohnhaus in
Lubeck", bestonden er, tijdens het niet lang geleden verschijnen
van zijn werk, nog slechts twee woonhuizen in dien stijl en zijn
er nooit veel geweest. Toch bezit ook Lubeck onder de overheidsgebouwen
een fraai voorbeeld van dien stijl in den vóórbouw
tegen den Noordelijken gevel van het gothische raadhuis, bestaande
in een galerij met bovenbouw en drie topgevels, terwijl ook op
het gebied der kleine kunst de Nederlandsche bouwmeesters vertegenwoordigd
zijn. Zoo vindt men o.a. in de Noordbeuk van
de Mariakerk een epitaaf in marmer en albast voor den raadsheer
J ohann Füchting van de hand van Pieter Adriaanse en zijn neef
Arys Claesz uit Delft, beiden leerlingen van de Amsterdamsche
school van Hendrik de Keyser.
Men behoeft zich echter niet tot Noord-West- en Noord­
Duitschland te beperken om bouwwerken te vinden in den
Nederlandschen renaissancestijl. Ook op tal van andere plaatsen
in dat groote land treft men ze aan. Een fraai voorbeeld heb ik
indertijd afgebeeld gevonden in het "Algemeen Handelsblad" van
December 1932, n.l. het "Hexenbürgemeistershaus" in Lemgo, in
het voormalige vorstendom Lippe.
Van andere gebouwen vond ik afbeeldingen in het boek "Das
ältere deutsche Städtewesen und Bürgertum" door G. von Below,
in 1925 verschenen, die duidelijk hunne verwantschap met de
Nederlandsche bouwkunst vertoonen. Men zie slechts de hier
afgebeelde topgevels van het raadhuis te Heilbronn *) met hunne
rijke versieringen met rolwerk, pilasters en pinakels en beelden
op den top. Het is of zij uit Brugge of Brussel zijn overgeplant.
Het gothische raadhuis te Trier **) staat in een heele rij van huizen
met Vredeman-topgevels; het huis van den bouwmeester van het
Rothenburgsche raadhuis, dat ik daarin aantrof, gelijkt, wat zijn
*) Zie PI. 31.
**) Zie PI. 32.
9 Z