Voortrekkers van oud Nederland, deel 1 - Vijfeeuwenmigratie.nl

urgerrecht verkregen; zij behielden echter hun nationaliteit. De
Duitsche invloed werd er zoo sterk, dat de stads raad er was
samengesteld uit "Leuten von beiden Zungen"; dat er naast den
Gothischen een Duitsche voogd was, en dat de stad zegelde met
de lelie als het Duitsche zegel naast het lam met de overwinningsvaan
als het gothische embleem.
Hadden de Gothen in vroeger tijd het spoor gevolgd van hunnen
voorvader Rurik naar Nowgorod aan het Ilmermeer, waar hij
het Russische rijk had gesticht, de Duitschers volgden hen naar
die toen aanzienlijke, groote handelsstad en sloten verdragen met
de Russische vorsten van Smolensk, Potolsk en Witebsk. Zij
stichtten daar een zelfstandige handelmaatschappij, die ook een
zekere staatkundige zelfstandigheid bezat. Wisby bleef echter de
hoofdzetel van het verbond; de te Nowgorod overblijvende gelden
werden n.l. naar Wisby overgebracht en daar bewaard in de
Mariakerk in een kist, waarvan de 4 sleutels in handen waren
onderscheidenlijk van 4 ouderlingen, één van de Duitschers op
Gothland, één van de stad Lubeck, één van Soest en één van
Dortmund.
Dat ook reeds in den beginne Nederlanders aan dat handelsverbond
hebben deelgenomen blijkt daaruit, dat het Nowgorodsche
verdrag van 1229 gesloten werd door burgers als afgevaardigden
van de Duitsche Gothlanders, kooplieden uit Lubeck, Soest,
Munster en nog enkele Duitsche steden, doch ook door twee uit
Groningen. Het aantal deelnemende steden nam nog toe en klom
spoedig tot ongeveer jO, alle gelegen tusschen Keulen en Utrecht
in het Westen, en Reval in het Oosten. Tezamen vormden zij de
"Vereenigde Gothlandvaarders van het Roomsche Rijk". Wel was
het geen rijksinstelling en waren zij geheel op eigen kracht aangewezen,
doch gaarne dekten zij zich met de vlag van het Rijk, omdat
hun invloed tegenover de buitenwereld daardoor grooter was.
Wisby werd onder hun beheer een groote, machtige handelsstad.
Ook de Nederlanders waren daar vertegenwoordigd, getuigen de
overblijfselen van een eigen kerk, de St. Geertruida-kerk, waarvan
Marcellus Emants in zijn "Reis naar Zweden" melding maakt. *)
Door de welwillende medewerking van de Z weedsche Vereeniging
tot bevordering van het Vreemdelingen-Verkeer is het mij mogen
gelukken in het bezit te geraken van een foto van de ruïne dezer
kerk.
De Vereenigde Gothlandvaarders steunden elkaar op allerlei
wijzen. Teekenachtig is een voorval in 1287. Op de Estlandsche
*) Zie PI. 20.