Voortrekkers van oud Nederland, deel 1 - Vijfeeuwenmigratie.nl
Voortrekkers van oud Nederland, deel 1 - Vijfeeuwenmigratie.nl
Voortrekkers van oud Nederland, deel 1 - Vijfeeuwenmigratie.nl
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
hiervoor werd, en niet tevergeefs, een beroep gedaan op Cabelieau,<br />
die burgemeester der stad was geweest en zich nu in <strong>Nederland</strong><br />
bevond. Aan die nieuwe stichting waren ernstige moeilijkheden<br />
verbonden. Bij den in 1613 gesloten vrede met Denemarken had<br />
n.l. Zweden in de onvoor<strong>deel</strong>ige voorwaarde moeten toestemmen,<br />
dat de sterke vesting Elfsborg, aan den mond der Gotha-elf, in<br />
handen der Denen zou blijven, wanneer niet binnen 6 jaar tijds,<br />
het voor dien tijd geweldige bedrag <strong>van</strong> één millioen rijksdaalders<br />
aan den Deenschen koning als losgeld werd betaald. Zweden was<br />
zeer arm, en kwam die aflossing niet tot stand, dan zou de bouw<br />
<strong>van</strong> een handelsstad aan de Gotha-elf geen doel treffen, wijl dm<br />
de Denen toch den riviermond z<strong>oud</strong>en beheerschen. De trouwe<br />
Cabilieau redde ook hier den koning uit den brand. Door zijn<br />
groot crediet en zijne vele handelsrelatiën, slaagde hij er in den<br />
koning de geldmiddelen te verschaffen; bovendien bood hij hem,<br />
uit eigen middelen, 10 à 12 schepen <strong>van</strong> oorlog aan, om, voor<br />
het geval dit noodig mocht zijn, tegen de Denen te gebruiken.<br />
Ook tijdens den oorlog had hij de Zweden reeds bijgestaan met<br />
een eigen eskadertje, waarover hij zelf het bevel voerde, en waarmede<br />
hij den Denen belangrijke schade had toegebracht.<br />
De nieuwe stad Gothenburg werd geheel in <strong>Nederland</strong>schen<br />
trant gebouwd met grachten, waarin de waterstand door sluizen<br />
werd geregeld; zij werd ook volgens de <strong>Nederland</strong>sche bevestigingswijze<br />
met aarden wallen en natte grachten omringd 1). Ook het<br />
stadsbestuur was oorspronkelijk weder geheel volgens het <strong>Nederland</strong>sche<br />
model ingericht. De notulen <strong>van</strong> de raadsvergaderingen<br />
werden in het <strong>Nederland</strong>sch en het Zweedsch gemaakt; drie <strong>van</strong><br />
de twaalf raadsleden waren <strong>Nederland</strong>ers. Wel kwam daarin<br />
langzamerhand verandering door sterke immigratie <strong>van</strong> Zweden<br />
en Duitschers, maar de stad heeft toch langen tijd haar <strong>Nederland</strong>sch<br />
karakter bewaard. Jammer dat in 1690 de stad voor het grootste<br />
ge<strong>deel</strong>te is verbrand, waarbij niet alleen ongeveer alle <strong>Nederland</strong>sche<br />
gebouwen, maar ook alle, ten stadhuize bewaarde, archiefbescheiden<br />
betreffende de stichting der stad en hare geschiedenis<br />
zijn verloren gegaan. Gelukkig zijn elders een aantal, voor de<br />
<strong>Nederland</strong>ers <strong>van</strong> belang zijnde, bescheiden bewaard gebleven.<br />
Zoo vindt men in het werk <strong>van</strong> Wilhelm Berg "Samlinger till<br />
Göteborgs historia", F. G. Beyer's Forlag te Stockholm, in een<br />
bijlage <strong>van</strong> het Iste <strong>deel</strong>: "Tyska för samiingens i. Göteborg<br />
midlemmar" een lijst <strong>van</strong> de ingezetenen sedert 1620, waarin de<br />
namen <strong>van</strong> alle Hollanders met een H zijn gemerkt; en in<br />
I) Zie PI. 49.<br />
II9