Voortrekkers van oud Nederland, deel 1 - Vijfeeuwenmigratie.nl

daarin ook het geheele verloop van den strijd en wat daarmede
samenhing, zoo boeiend heeft beschreven, laat echter geen twijfel
omtrent de ware toedracht der zaak over.
Merkwaardig is, dat die toeleg voor de, overigens bijna altijd
goed ingelichte, regeering der Republiek zoo lang verborgen is
gebleven. Had men geweten welk een dubbelzinnige rol Ahlefeld
en de gouverneur van Bergen, van Cicignon, na het ontvangen
van hunne instructies hebben gespeeld, n.l. het onderhandelen met
den Engelschen admiraal over een tweeden aanval, waarbij zij zich
neutraal zouden houden, dan zouden de Heeren XVII der V.O.c.
zeker niet zulke royale belooningen aan hen hebben toegekend
"voor hare bewesen hulp ende gepresteerde diensten aan de retour­
schepen gedurende derselver aenwesen in Bergen en bysonderlyck
in de bewuste rencontre met de Engelschenaldaervoorgevallen"l).
De gevolgen van deze tragi.-comedie zijn geweest, dat de
Engelsche koning woedend is geworden over het mislukken van
de onderneming, en dat de Deensche koning, om zijn figuur te
redden, de zijde der Nederlanders koos en Engeland den oorlog
heeft verklaard. Voor de Denen is het echter een oorlog op papier
gebleven, want de Engelschen hebben in dien krijg aan de Hollanders
de handen meer dan vol gehad; wellicht ook heeft Karel Ir
het zijn collega opzettelijk niet lastig gemaakt.
Groot zijn de diensten geweest, in den volgenden oorlog tegen
Zweden, in de jaren 1675-1678, door de Staten aan hun Deenschen
bondgenoot bewezen, niet alleen door het zenden van de zoo
welkome Hollandsche hulpvloot, maar ook door dat zij onzen
grooten zeeheld Cornelis Tromp hebben vergund tijdelijk in Deen­
schen dienst te gaan. Als commandant der Hollandsche hulpvloot
in 1675 in Denemarken aangekomen, is hij, na het overlijden van
zijn zwager Koert Adelaar, in het volgend jaar benoemd tot
opperbevelhebber van de geheele Deensche zeemacht, met den
rang van admiraal-generaaI 2 ).
Verschillende belangrijke ondernemingen zijn door den voortvarenden
vlootvoogd persoonlijk geleid; bij andere heeft hij met
de vloot krachtige hulp verleend; ik noem hier slechts de verovering
Van het eiland Gothland, dat bij den vrede van Brömsebro in 1645
aan Zweden was afgestaan, het toebrengen van een vernietigende
nederlaag aan de Zweedsche vloot onder Creutz in 1676; zijn aandeel
in het, door de Denen, veroveren van de vroegere Deensche
I) Zie PI. 77 .
2) Zie PI. 78.