ISTORIJA NA MAKEDONSKIOT NAROD

Identitetot na vladetelite voop{to ne bil klu~niot faktor
{to go mobiliziral naselenieto vo srednovekovna Makedonija. U{te
pove}e, etni~kiot identitet na samite vladeteli ne go podrazbiral i
istovetniot etni~ki karakter na dr`avata i na naselenieto so koi
upravuvale, {to va`elo i za site srednovekovni dr`avi. Pritoa,
treba da se ima predvid i razli~noto sfa}awe na etnitetot vo srednovekovieto,
od aspekt na sovremenite teorii za poimaweto za naciite.
Vo sekoj slu~aj, za mobilizacijata na makedonskoto naselenie bile
presudni kulturnata i socijalnata reprezentacija na nivnite interesi
i tradicii, kako i slobodnoto religisko izrazuvawe {to go artikulirala
novata politi~ka i crkovna elita vo Makedonija. Nesomneno
posebniot proces na kreirawe na etni~kiot identitet, vtemelen na
integriraweto na makedonskite i slovenskite tradicii prisutni vo
prostorot na Makedonija vo tekot na pove}e vekovi, koj bil silno
inspiriran od anti~koto minato i od Klimentovata dejnost, svojot
finalen ishod go imal vo formiraweto na nezavisnata makedonska
dr`ava vo sredinata na X vek. Diferencijacijata na politi~kite i
kulturnite procesi vo Makedonija i vo Bugarija bila manifestirana,
me|u drugoto, so neguvaweto na kirilometodievskite tradicii vo
Ohridskata kni`evna {kola i niz doslednata primena na glagolicata
vo makedonskata dr`ava i vo kni`evnata dejnost. Toa go potvrduvaat
za~uvanite glagolski rakopisi sostaveni vo Makedonija vo tekot na
X–XI vek, poznati kako Asemanovo evangelie, Zografsko evangelie,
Makedonski glagolski listovi, Ohridski glagolski listovi, Marinsko
evangelie, Klocov zbornik, Sinajski psaltir i evhologij i dr.
Dopolnitelen indikator za diferencijalnite procesi vo Makedonija
e tolerantniot odnos na makedonskata elita sprema bogomilite, kompariran
so prethodniot tretman na bugarskata vlast.
Posebnosta na politi~kite i kulturnite procesi vo Makedonija,
sepak, ne bila registrirana od vizantiskite avtori, no toa ne se
dol`elo edinstveno na otsustvoto na nivniot interes za konkretna
elaboracija i soznanie za etnitetite na Balkanot. Osporuvaweto na
legitimitetot na novata dr`ava sozdadena vo Makedonija od strana na
Vizantija direktno se reflektiralo vrz otsustvoto na makedonska
terminologija pri identifikacijata na dr`avata i naselenieto vo
vizantiskite izvori. Namesto toa, vizantiskite avtori, sledej}i ja
politikata i ideologijata na Vizantija od IX vek, prodol`ile da gi
upotrebuvaat terminite „Bugarija“ i „Bugari“ pri identifikacijata
na novata dr`ava, iako taa bila zasnovana na prostorot na Makedonija
109