ISTORIJA NA MAKEDONSKIOT NAROD

5.4. Istaknuvaweto na programskite celi na borbata
Naporedno so razvojot na narodnoosloboditelnata borba vo Makedonija
pra{aweto za seriozno istaknuvawe na programskite celi
stanuvalo s¢ poaktuelno. Fakt e deka istaknuvaweto na celite, od
mnogu pri~ini, ne mo`elo da e slu~i na samiot po~etok na vostanieto
od 1941 godina. Toga{ bile upatuvani op{ti povici za antifa{isti~ka
borba, dodeka povicite za sozdavawe sopstvena dr`ava i za obedinuvawe
na makedonskiot narod se postavuvale vo dosta zaviena forma.
Verojatno na toa vlijaelo zaedni~koto vodewe na antifa{isti~kata
borba so drugite jugoslovenski narodi. Naglasuvaweto na makedonskoto
nacionalno pra{awe bilo pridru`uvano so izvesen strav od o~ekuvanoto
obvinuvawe za makedonski separatizam. Bile prisutni instruktori,
delegati i sl., isprateni od jugoslovenskoto rakovodstvo za
da pomagaat, no i da ja kontoliraat situacijata.
Vo vtorata polovina na 1943 godina se zasilile ideite i soznanieto
deka postavuvaweto na toa pra{awe kako programsko barawe }e
pretstavuva nov motivira~ki impuls vo borbata za osloboduvawe i }e
gi amortizira glasinite za navodnoto „predavstvo“ na makedonskite
nacionalni interesi.
5.5. Inicijativniot odbor za svikuvawe na ASNOM
Realizacijata na zaklu~okot za pristapuvawe kon podgotovki za
odr`uvawe na Antifa{isti~ko sobranie i za izbirawe na najvisokite
dr`avni organi pretpostavuvala formirawe na poseben organ koj-
{to bi gi realiziral tie podgotovki. Takov organ bil Inicijativniot
odbor za svikuvawe na ASNOM.
Datumot na negovoto formirawe ne e to~no utvrden, no e sigurno
deka vo prvata polovina na noemvri 1943 toj ve}e funkcioniral vo
seloto Crvena Voda na padinite na planinata Karaorman. Vo negoviot
sostav vlegle istaknati makedonski borci i dr`avnici. Negov pretsedatel
bil Metodija Andonov-^ento, idniot pretsedatel na ASNOM i
na makedonskata dr`ava, a negov ~len bil i komandantot na G[ na
NOV i POM Mihajlo Apostolski.
Po formiraweto, Inicijativniot odbor (IO) za svikuvawe na
ASNOM ne se zadr`al samo na voobi~aeni ili tehni~ki podgotovki
tuku vo taa nasoka prezel dosta voeni i politi~ki funkcii {to prethodno
gi izvr{uvale Glavniot {tab ili pak CK na KPM. Taka, IO
273