ISTORIJA NA MAKEDONSKIOT NAROD

stvarnosta na podelenata i porobena Makedonija, se prisposobuval na
novite uslovi.
Nezavisno od navedenite turbulencii na koi bilo izlo`eno makedonskoto
osloboditelno dvi`ewe po vojnite, toa ne ja zagubilo svojata
makedonska nacionalna orientacija. U{te pove}e, toa }e izvr{i
silno vlijanie, pominuvaj}i niz dramati~ni fazi, }e se stabilizira i
}e se oformi vo faktor na odbrana i na afirmacija na nacionalnite
belezi, na kulturniot i nacionalniot identitet na makedonskiot
narod. Nositel na ovoj proces, obezbeduvaweto na negovata stabilnost
vo site tri dela na Makedonija, bilo seloto. Toa, vo svojata zatvorenost
za tu|ite jazi~ni vlijanija, im obezbeduvalo kontinuitet na
makedonskata narodna kultura, jazik i obi~ai, kako i na ideite na
Ilindenskoto vostanie za osloboduvawe i konstituirawe na Makedonija
kako avtonomna dr`ava na Balkanot, pod za{tita na edna ili
pove}e golemi dr`avi.
Vsu{nost, po logikata na rabotite, seloto vo konkretnata situacija
izrasnalo vo simbol na otporot protiv tu|ata nacionalna, kulturna
i jazi~na penetracija vo negovata sredina. Toa se sprotivstavilo
so svojata vekovna kultura, so obi~aite i so jazikot, taka {to samoto
stanalo asimilator na onie {to bile isprateni da go asimiliraat
ili na pogolemi malcinski grupi koi se na{le vo negovata mnozinska
sredina. Tipi~en primer vo toj pogled bile naselenite gr~ki begalci
po Tursko-gr~kata vojna, koi go prifatile jazikot na makedonskite
selani kako sredstvo za komunikacija, za trgovija, za gradewe na
dobrososedski odnosi. Makedonskiot jazik se probil i vo sudskite
akti vo koi se regulirale kupoproda`nite dogovori. Taka na primer,
vo dogovorite za proda`ba na imoti, sklu~eni pome|u Grci i Makedonci,
zaveruvani od gr~kite sudovi vo Voden, vo Lerin itn., za
jazikot na prodava~ot Makedonec stoelo deka e „makedonski lingvisti~ki
idiom“, odnosno „makedonski“ ili „lokalen slavofonski
idiom“. Tokmu toga{, veli avstralijanskiot nau~nik Lorin M. Denfort,
„eden ogromen broj od slovenskoto naselenie, koe prethodno se
smetalo za mesni Makedonci vo regionalna ili vo etni~ka smisla,
po~nalo da se smeta za ’Slavo Makedonci‘ ili ’Makedonci‘ vo nacionalna
smisla. Vo ova vreme, isto taka, s¢ pogolem broj slovensko naselenie
zapo~na svojot jazik da go vika makedonski jazik, koj{to vo
minatoto ednostavno go vikaa ’na{iot jazik‘ ili ’stariot jazik‘.“
Treba da se ka`e deka pojavata za koja stanuva zbor ne bila karakteristi~na
samo za egejskiot del na Makedonija. Istoto se slu~uvalo
235