ISTORIJA NA MAKEDONSKIOT NAROD

nezadovolni i od srpskite vlasti, nemaj}i drug izbor, preminale vo
Sofija.
Mladite „lozari“, kako {to pi{uva Misirkov, sakale da gi „oddelat
interesite na Makedoncite od bugarskite so voveduvaweto na
edno od makedonskite nare~ja na stepen na literaturen jazik za site
Makedonci“. Toa {to „lozarite“ nastapile pod „maskata bugarska“ ne
mo`elo da gi zabludi protivnicite, bidej}i vo sodr`inata na „Loza“
lesno mo`ela da se prepoznae makedonskata nacionalna su{tina – vo
nea mnogu se pi{uvalo za Makedonija kako „svoja tatkovina“, koja povikuva
na pomo{ za spas od posegawata na sosedite, {to zna~i za spas i
od Bugarite. Proglasena od re`imot za neprijatelska, Dru`inata vo
juni 1892 godina bila zabraneta. Pove}e ~lenovi od Dru`inata }e zemat
u~estvo vo formiraweto i izgradbata na Vnatre{nata organizacija,
a najistaknata li~nost me|u niv bil Petar Pop Arsov.
Malku podocna, nacionalni dru{tva na makedonski mladinci
bile formirani i vo Srbija. Vo tekot na 1893 godina bilo formirano
dru{tvoto „Vardar“, a podocna (1902 g.) bil formiran Makedonskiot
klub, koj go izdaval nedelnikot „Balkanski glasnik“. Toa e prvoto
glasilo vo koe makedonskite nacionalni dejci uspeale vo tie godini
pred po{irokata javnost tolku jasno da ja definiraat svojata nacionalna
i politi~ka programa za re{avawe na makedonskoto nacionalno
pra{awe.
Vnatre vo Makedonija, najkrupna nacionalna projava vo godinite
neposredno pred formiraweto na Makedonskata revolucionerna
organizacija bilo dvi`eweto vo Skopskata eparhija za crkovno osamostojuvawe
na Makedonija preku obnovuvaweto na Ohridskata arhiepiskopija.
Na ~elo na ova dvi`ewe zastanal egzarhiskiot mitropolit
Teodosij Gologanov (Teodosij Skopski). Povrzuvaj}i se so istomislenicite,
toj prezel niza merki za otstranuvawe na vospostaveniot
egzarhiski aparat i za negova zamena so svoj, merki za otstranuvawe na
bugarskiot jazik i sl. Celata politika {to ja sproveduval Teodosij
vodela kon crkovno osamostojuvawe ne samo na Skopskata eparhija
tuku i na cela Makedonija. Toj se obidel toa da go postigne preku
unija so papata. Vo dekemvri 1891 godina li~no se sretnal vo Skopje so
pretstavnikot na Rimskata crkva vo Carigrad, Boneti, pred kogo gi
iznel uslovite za premin vo unija.
Re{avaweto na crkovnoto pra{awe spored planot i barawata na
Teodosij postaveni pred Boneti, vsu{nost, zna~elo re{avawe i na makedonskoto
nacionalno pra{awe. Takvata politika i dejnost na mi-
182