ISTORIJA NA MAKEDONSKIOT NAROD

ti~kite tendencii i opredelbi vo konstituiraweto na jugoslovenskata
federacija. Zatoa, pri nivnoto donesuvawe, ne izostana re{ava~kata
uloga na Komunisti~kata partija, pa osven vo fazata na nivnoto
donesuvawe, taa si obezbedi i natamo{na rakovodna pozicija. Ustavot
na NR Makedonija, iako e so mnogu nedore~enosti, kako prv dokument
vo istorijata na makedonskiot narod od takov karakter e isklu~itelno
zna~aen dokument. Taka se verificiraa naporite za sozdavawe na
makedonskata dr`ava so najvisok dr`aven akt, so {to Makedonija dobi
nov kvalitet vo nejzinata dr`avnost. Nekoi pra{awa imaa ~isto formalno
zna~ewe. Mnogu prava se propi{ani kako prava na dr`ava, no
poradi postojniot centraliziran sistem vo federacijata tie vo
praktikata ne bea ostvarlivi. Klu~nite funkcii vo dr`avata
(odbrana, vnatre{ni i nadvore{ni raboti) £ pripa|aa na federacijata,
a za drugite sekoja republika mora{e da se konsultira so organite
vo federacijata. So toa bea reducirani nekoi prava od republi~ka
nadle`nost {to Makedonija gi ima{e od 1944 do 1946 godina, soglasno
so dokumentite na ASNOM. Sekako, toa ima{e vidlivo vlijanie na
natamo{nata zabrzana centralizacija na vlasta i vrz postepenoto
napu{tawe na re{enijata od ASNOM.
Makedonskiot narod, neposredno po zavr{uvaweto na vojnata,
be{e opsednat so problemot na negovoto obedinuvawe. Ova dotolku
pove}e i poradi tragi~nite nastani za vreme na Gra|anskata vojna vo
Grcija. Na toa go upatuvaa i mnogubrojnite povici za vreme na vojnata
kon negovoto obedinuvawe. Toa pra{awe stana osobeno aktuelno vo
pirinskiot del od Makedonija. Vo Bugarija se razvi antifa{isti~ko
dvi`ewe, me|utoa, kako dr`ava so carska vlast, taa £ pripa|a{e na
Hitlerovata koalicija. Toa na Bugarija £ donese izvesna inferiorna
polo`ba, pa po 9 septemvri 1944 godina, koga be{e vospostavena vlasta
na Ote~estveniot front na Bugarija so pomo{ na Sovetskiot Sojuz,
se smeta{e deka e mo`no ili deka e blisku i obedinuvaweto na makedonskiot
narod od trite dela na Makedonija. Na mnogu golem odglas i
prifa}awe vo Bugarija naidoa dostignuvawata vo konstituiraweto na
Makedonija kako dr`ava vo jugoslovenskata federacija, bez ogled na
stepenot na nejzinata samostojnost. Makedonskata emigracija, a i nekoi
oficijalni organi na Bugarija, povikuvaa da se primeni istiot
model na makedonskata dr`avnost {to be{e ostvaren vo Jugoslavija,
odnosno vo vardarskiot del od Makedonija. Bugarija £ se pribli`i na
Jugoslavija, me|u drugoto, i poradi pretstojnite mirovni pregovori vo
Pariz, 1946 godina, t.e. nejzinoto osloboduvawe od voeni reparacii
320