ISTORIJA NA MAKEDONSKIOT NAROD

pa, iako formalno, sepak prifati nekoi jugoslovenski barawa za re-
{avawe na makedonskoto nacionalno pra{awe. No, na Pariskata mirovna
konferencija makedonskoto pra{awe ne bilo postaveno kako jugoslovensko
barawe za negovo re{avawe, tuku bilo odbegnato me|u
drugoto i poradi gr~koto protivewe. Toa bilo neformalno postaveno
vo kontekstot na teritorijalnite pretenzii na Grcija sprema
Jugoslavija, odnosno Makedonija. Sepak, po potpi{uvaweto na Pariskite
mirovni dogovori vo 1947 godina, kako i na bilateralnite
spogodbi me|u FNR Jugoslavija i NR Bugarija istata godina na Bled,
dojde do intenzivirawe na me|usebnata sorabotka, a vo tie ramki i na
bugarskoto priznavawe na makedonskata nacija, nejzinata kultura i
istorija. Vo ramkite na poznatata „kulturna avtonomija“ vo pirinskiot
del od Makedonija bea otvoreni makedonski u~ili{ta i nekolku
institucii od oblasta na kulturata. Se intenziviraa i pregovorite za
sozdavawe federacija me|u dvete zemji, so vklu~uvawe na Makedonija,
kako mo`nost za trajno re{avawe na makedonskoto pra{awe, kako {to
baraa makedonskite programski dokumenti – obedinuvawe na
makedonskiot narod. Me|utoa, nitu na ednata nitu na drugata strana
nema{e iskrena volja i `elba, a i toa {to be{e napraveno se prekina
vo 1948 godina, koga se pojavi sporot me|u Jugoslavija i zemjite od
Informbiroto, so {to £ se stavi kraj na taa ideja.
Informbiroto be{e onoj klu~en nastan {to predizvika seriozni
posledici. Nastanot be{e tipi~en produkt na centralisti~ko-etatisti~kite
odnosi vo Jugoslavija i vo Sovetskiot Sojuz i pridonese za
natamo{na centralizacija na jugoslovenskata federacija. Toj se pojavi
vo 1948 godina me|u Jugoslavija, od edna strana, i zemjite od „narodnata
demokratija“, predvodeni od Sovetskiot Sojuz, od druga strana.
Se slu~i vo vreme koga vo Makedonija sepak bea postignati nekoi
po~etni rezultati vo oformuvaweto na vlasta, vo ekonomskata
obnova, vo organiziraweto na stopanstvoto, na prosvetno-kulturniot
`ivot i na funkciite na op{testvenite dejnosti. Otka`uvaweto na
dogovorite {to Jugoslavija gi ima{e sklu~eno so zemjite {to ostanaa
pod politi~kata kontrola na SSSR osobeno se odrazi na makedonskata
ekonomija, koja be{e poslaba od ekonomiite na drugite
republiki. Jugoslavija kako dr`ava, poradi nejzinata izolacija od
Istok, se najde na politi~ki krstopat. Se postavi pra{aweto kako da
prodol`i ponatamu, kako da go izgraduva sistemot na jugoslovenskoto
komunisti~ko ureduvawe a pritoa sepak po ne{to da se razlikuva od
onoj vo SSSR. Kon ova treba da se spomne i stravot (ili realnosta) od
321