ISTORIJA NA MAKEDONSKIOT NAROD

mi prava vo rakovodeweto so svoite eparhii. Tie nazna~uvale svoi
zamenici – arhierejski namesnici, rakopolagale i nazna~uvale parohiski
sve{tenici, a vo manastirite nazna~uvale i razre{uvale stare-
{ini (igumeni). Na toj na~in hierarhijata se spu{tala do najniskite
verski slu`benici.
Za razgleduvawe na pova`nite pra{awa bil svikuvan arhierejski
sobor, kako i crkovno-naroden sobor na koj, pokraj duhovnite,
u~estvuvale i svetovni lica, vidni gra|ani na Ohrid. Ohridskata
arhiepiskopija imala i svoi crkovni sudovi kade {to se razgleduvale
sporovite me|u hristijanskite vernici, nezavisno od osmanliskite
zakoni. Vsu{nost, tokmu preku pretstavnicite na Arhiepiskopijata,
zaednicata na pravoslavnite hristijani ostvaruvala komunikacija so
dr`avnite vlasti, pritoa, u`ivaj}i golema avtonomija vo oblasta na
svoite vnatre{ni raboti i gra|anskite prava. Na toj na~in Ohridskata
arhiepiskopija bila institucijata preku koja na teritorijata na
Makedonija i po{iroko funkcioniral milet-sistemot (ar. millet –
zaednica, narod), koj bil vospostaven na teritorijata na celata imperija.
Su{tinata na milet-sistemot, vsu{nost, se sostoela vo pravoto
na nemuslimanskite zaednici sami da si gi ureduvaat i vodat vnatre{nite
raboti vo pogled na verata i na drugite gra|anski pra{awa, kako
{to bile sklu~uvawata brakovi, razvodite, nasledstvata, obrazovanieto
i sl. Za funkcionirawe na taa avtonomija bile zadol`eni verskite
pretstavnici na nemuslimanskite zaednici, koi pred osmanliskite
vlasti odgovarale za redot, mirot i po~ituvaweto na zakonot od
strana na nivnata pastva. Vedna{ po pa|aweto na Carigrad, vo Osmanliskata
Imperija bile ozakoneti tri glavni mileti: Rum (pravoslaven)
milet, Ermeni milet i Jehudi (Evrejski) milet. Seto pravoslavno
naselenie od Balkanot vleglo vo sostav na Rum miletot, na ~ie ~elo
stoel carigradskiot patrijarh.
Ohridskata arhiepiskopija prvite seriozni teritorijalni zagubi
vo tekot na osmanliskoto vladeewe gi po~uvstvuvala so obnovuvaweto
na Pe}skata patrijar{ija (1557 g.). Toga{ severnite makedonski
teritorii potpadnale pod jurisdikcija na obnovenata Srpska patrijar{ija.
Istovremeno, prodol`il i s¢ pove}e se zasiluval pritisokot
na Carigradskata patrijar{ija vrz avtonomijata na Ohridskata arhiepiskopija.
Vo vrska so taa politika na Patrijar{ijata so tekot na
vremeto sred visokiot kler na Ohridskata arhiepiskopija se formirale
dve partii: avtohtona partija i partija na carigradskiot patrijarh.
Glavnata borba me|u dvete partii se vodela okolu izborot na
157