ISTORIJA NA MAKEDONSKIOT NAROD

da im pomogne na Makedoncite od levoto krilo. Na 100 km od Gavgamela
zapleneti se bogatstvoto na Darej, negovata borna kola i oru`jeto.
Po ovaa golema bitka, koja ja menuva sudbinata na Persija, Aleksandar
se proglasuva za car na Azija i carski vleguva vo drevniot grad
Babilon, glaven centar na Persiskoto Carstvo, kade gi obnovuva hramovite
razurnati od Kserks. Makedonskite vojski ja osvojuvaat i vtorata
persiska prestolnina – Suza, kade se nao|a najbogatata carska
riznica (ottuka Aleksandar mu ispra}a na Antipatar vo Makedonija
3000 talanti za vojna so spartancite). Preku „Persiskata porta“, 330g.
pr. n.e., Aleksandar vleguva vo prestolninata na Aheajmenidite – Persepol,
kade se odnesuva odmazdni~ki, palej}i gi carskite dvorci. Vo
drevniot grad Egbatana, spored Korintskiot dogovor, Aleksandar
kako hegemon na Sojuzot gi raspu{ta helenskite vojski i gi vra}a doma.
Osvojuva~kiot pohod na Istok prodol`uva so makedonskata vojska.
Vo novoosvoenata persiska prestolnina Ekbatana go ostava stariot
vojskovoditel Parmenion, zaplenetoto persisko bogatstvo mu go
doveruva na Harpal, a samiot trgnuva vo potera po Darej. Poznat e
brziot naporen mar{ na vojskata koja za edinaeset dena pominuva rastojanie
od 600 km i vo Hekantopil go nao|a mrtvoto telo na carot,
ubien od persiskiot satrap Bes. Aleksandar mu uka`uva najgolemi po-
~esti na mrtviot persiski car i go pogrebuva vo carskata grobnica vo
Pasargada.
Voeniot pohod Aleksandar go prodol`uva kako car na Azija, zakonski
naslednik na Persiskoto Carstvo, a so prstenot-pe~at na
Darej gi odobruva site naredbi {to se odnesuvaat na isto~niot,
aziskiot del na Carstvoto.
Makedonskata vojska prodol`uva da se dvi`i na sever kon Hirkanija
i Partija, oblasti na jug od Kaspiskoto More, zemji so mnogu
surova klima i reljef. Periodot od 330 do 327 g. pr. n.e., koga prestojuva
vo Baktrija i vo Sogdijana se najte{kite godini vo voeniot pohod,
i toa poradi divata i surova priroda, visokite planini i golemite
pustini; makedonskata vojska e napa|ana od kowi~kite odredi na
tamo{nite plemiwa koi vodat gerilska vojna. Golemite napori predizvikuvaat
nezadovolstvo i bunt na vojskata; toa pridonesuva da se
sozdade otpor i zagovor protiv Aleksandar. Poradi predavstvoto,
Aleksandar gi osuduva na smrt zagovornicite, me|u koi se i negovite
bliski soborci i prijateli Filota, Parmenion, a podocna Klejtos i
istori~arot Kalisten.
46