Konfrans materialları (kitab 2) - Bakı Slavyan Universiteti

II Beynəlxalq konfrans
tarixli 128 saylı Fərmanı ilə 2005-025-ci illəri əhatə edən "Neft və qaz gəlirlərinin
idarə olunması üzrə uzunmüddətli strategiya"sı təsdiq edilmişdir.
Bu strategiya Azərbaycanda karbohidrogen ehtiyatlarının geniş miqyaslı
istismarı ilə əlaqədar olaraq, bir tərəfdən, neft və qaz gəlirlərinin 2008-ci ildən
başlayaraq kəskin artması və digər tərəfdən, mövcud neft-qaz ehtiyatlarının
nisbətən qısa müddətdə tükənmə ehtimalı, böyük həcmdə xarici valyutanın daxil
olması şəraitində ölkədə bərqərar olan makroiqtisadi sabitliyin qorunması,
gəlirlərin bir hissəsinin gələcək nəsillər üçün saxlanması ilə yanaşı, onlardan
indiki nəslin rifahının yüksəldilməsi üçün istifadə edilməsi, qeyri-neft sektorunun
inkişafının stimullaşdırılması və iqtisadiyyatın tarazlı inkişafının təmin edilməsini
nəzərdə tutur.[5]
Müasir şəraitdə uzunmüddətli dövr üçün milli iqtisadiyyatın artım tempi,
kapital yığımının tempi, işçi qüvvəsinin artımı ilə yanaşı, insan kapitalı və
texnoloji tərəqqinin səviyyəsi, institusional strukturların keyfiyyəti ilə müəyyən
olunur. Bütün bunları nəzərə alaraq Azərbaycanda neft və qaz gəlirlərinin istifadə
strategiyası makroiqtisadi sabitliyin qorunub saxlanılması əsasında aşağıdakı əsas
istiqamətləri əhatə edir:
- iqtisadiyyatın qeyri-neft sektorunun, regionların, kiçik və orta
sahibkarlığın inkişafı;
- infrastruktur sahələrin genişmiqyaslı inkişafı:
- yoxsulluğun azaldılması üzrə tədbirlərin həyata keçirilməsi və digər sosial
problemlərin həlli;
- iqtisadiyyatın intellektual və texnologiya bazasının səviyyəsinin
yüksəldilməsinin stimullaşdırılması;
- "insan kapitalı"nın inkişafı (yüksək ixtisaslı kadrların hazırlanması (o
cümlədən xarici ölkələrdə), kadrların professionallıq səviyyəsinin
artırılması);
- ölkənin müdafiə qabiliyyətinin gücləndirilməsi;
- azad edilmiş ərazilərin yenidən qurulması və məcburi köçkünlərin doğma
yurdlarına qaytarılması ilə bağlı tədbirlərin həyata keçirilməsi.
Beynəlxalq təcrübə sübut edir ki, müasir qlobal iqtisadiyyatda ölkənin
sərvəti və çiçəklənməsi onun təbii resurslarından, istehsal güclərinin həcmindən
deyil, daha çox insan resurslarının intellektual potensialından, biliklərin səmərəli
şəkildə istifadəsindən və yeni texnologiyaların tətbiqinin keyfiyyətindən asılıdır.
Tam əminliklə demək olar ki, iqtisadi artımın təbiəti prinsipial surətdə
dəyişməkdədir. Bu gün dünyanın lider dövlətlərinin iqtisadi inkişafı biliklərin və
yeni texnologiyaların səmərəli istifadəsinə əsaslanır.[6, 112] Təsadüfi deyil ki,
Ulu öndər Heydər Əliyev 29 dekabr 2000-ci il tarixdə yeni əsr və üçüncü minillik
münasibətilə Azərbaycan xalqına müraciətində demişdir: ―Azərbaycan xalqının
həyatının son yüz ili neftlə bağlıdır. Həqiqətən də neft, eləcə də ölkəmizin digər
qiymətli sərvətləri xalqımızın həyatında əhəmiyyətli rol oynamışdır. Bunu inkar
444