Konfrans materialları (kitab 2) - Bakı Slavyan Universiteti

II Beynəlxalq konfrans
məlumdur. Əgər dövlətlər içindəki digər dövlətlərə də AB`nə üzvülük qapıları
açılarsa, bu avantajdan sadəcə Balkan yarımadasında yerləşən ölkələr deyil,
Avropanın ətrafındakı bir çox ölkə və regionların faydalanacağı diqqtlərdən
yayınmamalıdır. [5, s.34-73]
Beynəlxalq Balkanlar Komisiyasının hesabatından, qarşıdakı illərdə Avropa
Birliyinin Balkan Yarımadası ilə bağlı müəyyən siyasi layihələrinin olacağı başa
düşülməkdədir. Balkan ölkələri ilə bağlı Avropa Birliyi və Amerika arasında ciddi
problemlərin çıxacağı da təxmin edilir.
Göründüya kimi, həm Avropa Birliyinin, həm də Amerika Birləşmiş Ştatlarının
biri-birilə, Balkan yarımadası üzərində ciddi bir hegomonluq yaratmaq uğrunda
mübarizə aparmaqdadır. Bu mübarizənin altında yatan gerçək səbəb, bu regionun
sahib olduğu yeraltı təbii ehtiyatlarıdır. Təbii ehtiyat dedikdə, xüsusilə
karbohidrogen-enerji ehtiyatları nəzərdə tutulmalıdır. Avropa Birliyi və Amerika
Birləşmiş Ştatları, bu regionun geostratejik əhəmiyyətini göz önündə tutaraq,
müxtəlif siyasi manevralar həyata keçirməklə bölgə üzərində söz sahibi olmağın
yollarını axtarırlar.
Avropa Birliyinin burnunun ucunda yerləşən regionda, Amerika Birləşmiş
Ştatlarının hakimiyyət və hegomoniya qurmasını istəməyəcəyi və bunu asan-asan
qəbul etməyəcəyi hər kəsə bəllidir. Bütün bunları nəzərə alaraq, gələcək illərdə
Balkan yarımadası uğrunda çox ciddi bir hegomonluq mübarizəsinin
başlayacağını söyləsək qətiyyən yanılmarıq.
Balkan yarımadası uğrunda Avropa Birliyi və Amerika Birləşmiş Ştatları
hesablaşmasının, Türkiyə və Azərbaycanı da maraq dairəsindədir. Ümumiyyətlə,
istər müsbət, istərsə də mənfi mənada bu mübarizə Azərbaycana da təsirsiz
ötüşməyəcəkdir. Azərbaycanın bu mübarizədə yerinin harada olmasını isə, həyata
keçirdiyi düşünülmüş xarici siyasət kursu müəyyən edir və edəcəkdir. [6, s. 345-
378 ]
SUMMARY
Both the European Union and the United States is fighting for being
hegemony state over the Balkans and Central Asia. Every country in this region,
not depending upon their deal finds themselves in the middle of this fight in the
―Global Balkans‖ project of the U.S. The thought-out foreign policy of the
Republic of Azerbaijan will be determined the place of Azerbaijan in this fight.
ƏDƏBĠYYAT
1. Ismayılov M. ―Yaxın Şərq müasir dünya siyasəti aspektində‖ , Bakı, 2002
2. Zbiqnev Bjezinski ―Böyük iflas", 1967, New- York
3. Zbiqnev Bjezinski "Hakimiyyət və prinsip", 1970, New- York
520