27.06.2013 Views

Konfrans materialları (kitab 2) - Bakı Slavyan Universiteti

Konfrans materialları (kitab 2) - Bakı Slavyan Universiteti

Konfrans materialları (kitab 2) - Bakı Slavyan Universiteti

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

II Beynəlxalq konfrans<br />

tətbiqi də davam edir. Bu şərtlər altında alternativlərin bazarda pay qapmasını və<br />

ya enerji məhsuldarlığı və qənaətində artım gözləmək saflıq olar. Məhz bu<br />

səbəblərdən, enerji təhlükəsizliyinin ən əhəmiyyətli ölçülərini təyin etmək və<br />

dəyişik yanacaqları bu ölçülər çərçivəsində araşdırmaq faydalıdır.<br />

2030-cu ildə mövcud bilinən karbohidrogen ehtiyatların yarıdan çoxu<br />

istehlak edilmiş olacaq. Bu vəziyyətin yeni tapılacaq ehtiyatlar, yeni və ya<br />

alternativ enerji texnologiyaları ilə qismən təxirə salınması mümkündür. Amma<br />

bu gün məktəbə başlayan uşaqların orta yaşa çatmalarından əvvəl dünyanın enerji<br />

qaynaqlı ciddi gərginlik və böhranlar yaşaması çox ehtimalı yüksəkdir. Neft<br />

savaşlarının yaşanması bu ehtimalla neftin bitməsindən çox əvvəl başlayacaq. Bu<br />

nöqtədə hələ 1975-ci ildə ABŞ Xarici işlər Naziri Henry Kissingerin ABŞ-ın<br />

S.Ərəbistanı ola biləcək bir işğalının nəticələrini dərs etdirdiyini xatırlamaq<br />

yetərlidir. [13; s.46].<br />

Buna görə də, Azərbaycan Respublikasının milli təhlükəsizlik<br />

konsepsiyasında sürətlə artan neft və qaz gəlirlərindən həddən artıq asılılıq<br />

nəticəsində yarana biləcək iqtisadi qeyrisabitlik təhdidinin yarada biləcəyi<br />

problemlər diqqətdən qaçmamışdır. Yarana biləcək problərin qarşısının alınması<br />

məqsədilə iqtisadi siyasətin iqtisadi çox şaxəliliyin təşviqinə yönəldilməsi nəzərdə<br />

tutulur və sərmayə axınının qeyri-neft sektorunun və regionların inkişafına<br />

yönəldilməsinə diqqət yetiriləcəkdir. [23]<br />

Enerji siyasətlərimizin davamlılıq ərz etməsini çox vacibdir. Enerji<br />

mövzusu, siyasi, jeopolitik, diplomatik, iqtisadi, təhlükəsizlik, ətraf, hüquq,<br />

maliyyə, kəşfiyyat ölçüləri olan çox ölçülü, uzun dövrlü, kompleks, dinamik, kilid<br />

və dolayısilə strateji bir məsələdir. Bu səbəblə Azərbaycanda enerji mövzusunda,<br />

dövlət içində və xaricindəki informasiya təcrübəsini, insan qaynağı, dünyagörüşü,<br />

yaddaşı bir araya gətirəcək bir Enerji Təhlükəsizlik Şurasının qurulması<br />

məqsədəuyğun ola bilər. Enerji Nazirliyinin liderliyində və ya bəlkə Baş<br />

nazirlikdə dövlətin dəyişik təşkilatları arasında məlumat, analiz, fərdi paylaşmanı<br />

və koordinasiyanın daha nizamlı və intizamlı hala gəlməsi və uzun dövrlü strateji<br />

planlama kimi müsbət yönləri olacaq bu cür bir təşkilat üçün gecikilməməlidir.<br />

Xəzər hövzəsinin Azərbaycan Respublikasına mənsub olan sektorunda<br />

yerləşən mövcud neft və qaz yataqlarının, habelə perspektivli strukturların<br />

işlənməsi, istismarı, müasir neft-qaz özüllərinin tikintisi və quraşdırılması, əsas<br />

ixrac neft və qaz boru kəmərlərinə, terminallarına olan təhdidlərin aşkar edilməsi,<br />

qiymətləndirilməsi və adekvat tədbirlərin görülməsi Azərbaycan Respublikasının<br />

milli təhlükəsizliyinin təmin edilməsinin ən mühüm fəaliyyət istiqamətlərindən<br />

biridir. [23]<br />

Heydər Əliyev adına "<strong>Bakı</strong>-Tbilisi-Ceyhan" əsas ixrac neft boru kəməri və<br />

Cənubi Qafqaz qaz boru kəməri Xəzər dənizi ilə Qara dəniz və Aralıq dənizi<br />

arasında enerji nəqlinin, Xəzəryanı ölkələrin geostrateji və iqtisadi maraqlarını<br />

təmin edən mühüm obyektlərin təhlükəsizliyinin qorunması və bununla əlaqədar<br />

632

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!