terapia pedagogiczna

122Artyku³ytywnoœci (Pro), mo¿liwoœci dzia³ania/niezale¿noœci (Dzia³), integracji ze spo-³ecznoœci¹ (Spo³). Suma poszczególnych skal stanowi o globalnej ocenie jakoœci¿ycia (OGlob) (Juros, 1997). Konstrukcja pytañ kwestionariuszaodnosi siê do sytuacji osób niepe³nosprawnych, z tej racji zasiêg jego stosowaniajest ograniczony do tej grupy, co uniemo¿liwia dokonanie porównañz uwzglêdnieniem osób pe³nosprawnych. Zadaniem osoby badanej jestustosunkowaæ siê do podanych pytañ, u¿ywaj¹c trzech mo¿liwych odpowiedzi(ka¿dej z nich jest przypisana okreœlona wartoœæ liczbowa). Kwestionariuszjest znormalizowany, a zatem mo¿liwa jest analiza jego wynikówz zastosowaniem norm stenowych.W badaniach wziê³o udzia³ ogó³em 68 osób z niepe³nosprawnoœci¹ (ruchow¹oraz sensoryczn¹: zaburzenia wzroku i zaburzenia s³uchu) w wiekuod 18 do 25 lat. Wiêkszoœæ badanych to kobiety (41%–62,9%). Osobybior¹ce udzia³ w badaniu s¹ studentami ró¿nych kierunków studiów dziennychoraz uczniami szko³y œredniej.Wyniki badañ w³asnychOptymizm dyspozycjonalny badanych osóbAnaliza danych zebranych z zastosowaniem Kwestionariusza LOT-Rujawni³a, i¿ wœród badanych osób niepe³nosprawnych wiêcej jest takich,które wykazuj¹ pesymistyczne nastawienie do ¿ycia i w³asnej przysz³oœci(tab. 1).Tabela 1Optymizm dyspozycjonalny (LOT-R): œrednia, odchylenie standardowe,wyniki przeliczone (w %)KategoriaMsdWyniki niskieWyniki przeciêtneWyniki wysokieOptymizm12,433,1257,3536,765,88Analiza z uwzglêdnieniem wyników przeliczonych wskazuje, i¿ przesz³opo³owa badanych osób z niepe³nosprawnoœci¹ dysponuje niskim poziomemoptymizmu; tylko nieliczni wykazuj¹ wysokie nasilenie tej cechy.A zatem mo¿na stwierdziæ, i¿ oczekiwania tych badanych wzglêdem przysz³ychwydarzeñ ¿yciowych maj¹ charakter negatywny, co znaczy, i¿ przejawiaj¹oni tendencjê do utrzymywania przekonania, ¿e ich udzia³em bêd¹przede wszystkim zdarzenia nieprzyjemne i niepo¿¹dane. Osoby te przeja-