terapia pedagogiczna

28Artyku³yZastosowanie psychoterapii w terapii pedagogicznejW krajach zachodnich o terapii pedagogicznej mówi siê w aspekcie terapiizachowania, w której wykorzystuje siê oddzia³ywania wynikaj¹cez technik psychoterapeutycznych. Dzieje siê tak dlatego, ¿e w krajach,o jakich mowa, szerzej rozwiniêta jest sieæ pomocy psychologicznej. Psychoterapiawykrystalizowa³a siê na prze³omie XIX i XX wieku jako metodapomagaj¹ca w leczeniu chorób psychicznych. Za „ojca” psychoterapii uwa-¿any jest Zygmunt Freud. Jednak¿e pierwszym badaczem, który wykorzysta³mo¿liwoœæ uzyskiwania poprawy w leczeniu pacjentów przez oddzia³ywaniepsychoterapeutyczne, by³ Pierre Janet. Obecnie jesteœmy œwiadkamidynamicznego rozwoju psychoterapii. Funkcjonowanie psychoterapiiwarunkowane jest zainteresowaniem badaczy wszelkimi odmianami nieprzystosowaniajednostek, których organizm funkcjonuje „poza norm¹”.Jednak¿e psychoterapia nie jest ju¿ dzisiaj domen¹ psychiatrii.Kazimierz D¹browski (1979) przez psychoterapiê rozumie „œwiadomei systematyczne wykorzystanie zwi¹zku miêdzy jednostk¹ a terapeut¹w celu zmiany struktur osobowoœci leczonego. Poci¹ga to za sob¹zanikanie objawów choroby i lepsze przystosowanie siê do otoczenia, przyjednoczesnym maksymalnym wykorzystaniu indywidualnych mo¿liwoœcirozwojowych jednostki” (s. 37).Problemy psychoterapii wraz z przes³ankami warsztatowymi opisujeStanis³aw Kratochwil (1974), który w swojej pracy dokonuje tak¿e podzia³uorientacji teoretycznych tej metody. W ogóle mo¿na powiedzieæ, ¿eka¿de podejœcie psychoterapeutyczne uzale¿nione jest od orientacji naukowejdotycz¹cej koncepcji psychofizjologicznej cz³owieka. Najczêœciej wyró¿-nia siê: psychoanalizê, psychoterapiê dynamiczn¹, psychoterapiêpaw³owowsk¹, psychoterapiê behawioraln¹ oraz psychoterapiêantropologiczn¹ wraz z ró¿nymi wariantami stanowisk syntetyzuj¹cych,eklektycznych itp., co nie wyczerpuje wszystkich mo¿liwych kombinacji.Mo¿na tak¿e powiedzieæ, ¿e w oddzia³ywaniach terapeutycznych przewa-¿aj¹ dwie tendencje z mocno zarysowanymi aspektami pedagogicznymi, tj.orientacja behawioralna i psychoanalityczna.Przedstawiciele pierwszej (behawioryœci) uwa¿aj¹, ¿e jednostka zachowujesiê w sposób wskazuj¹cy na nieprzystosowanie dlatego, ¿e tak nauczy³asiê reagowaæ na okreœlone bodŸce w okreœlonych sytuacjach. W tymujêciu leczyæ, znaczy oduczaæ (wygaszaæ) nawykowego odruchu, aby przezto uzyskaæ równowagê ustroju jednostki.Przedstawiciele drugiej (psychoanalitycy) warunkuj¹ nieprzystosowanieprzykrymi prze¿yciami, kompleksami, lêkami itp. Uwa¿aj¹, ¿e jed-